Gemeentehuis – sloop/nieuwbouw – de verantwoordelijken – Deel 1-2

Vooraf
Tijdens het schrijven van dit artikel stapte de SP uit de coalitie. Aangezien dat pas speelde nadat het besluit over de nieuwbouw van het gemeentehuis was genomen,  komt het in dit stuk ook niet ter sprake.

Tijdlijn
18 dec 2017   – raad akkoord 1e plan
17 okt 2018   – energielabels officieel van kracht (Staatsblad)
sep 2018      – rapport SMV – slopen ipv renoveren (conclusie gemeente)
30 jan 2019   – burgemeester Sikkema geïnstalleerd
2 april 2019  – 1e voorlichtingsavond gemeenteraad, incl. financiële sheets
27 mei 2019   – 2e voorlichtingsavond gemeenteraad, incl. financiële sheets
24 juni 2019  – commissievergadering
8 juli 2019   – beslissende raadsvergadering

Gezien de lengte van het artikel is het in 2 stukken geknipt.
Deel 1 (dit artikel)
Bevat de argumenten van de voor- en tegenstanders.

Deel 2
Hier wordt nader ingegaan op de kwaliteiten van een aantal raadsleden en wat er mis mee is. Deel 2 staat hier [link].


Inleiding
Op 8 juli 2019 nam de Oldambtster gemeenteraad het besluit om het   gemeentehuis aan de Johan Modastraat in Winschoten grotendeels te slopen en te vervangen door een nieuw gebouw. Het historische deel blijft staan, maar de aanbouw uit de jaren 80 en 90 wordt gesloopt. Een deel van de U-vormige nieuwbouw komt op het terrein naast de Hema. Daarnaast wordt het Hema-pand ook bij de nieuwbouw getrokken en wel door op de 1e verdieping een nieuwe raadszaal te realiseren. Voor de financiering van het project sluit de gemeente een lening af van ca 25 miljoen euro die in 40 jaar wordt afgelost.

Dit artikel gaat uitgebreid in op het besluit tot nieuwbouw, omdat het vergaande consequenties heeft voor het huishoudboekje van de gemeente en het straatbeeld in dat deel van Winschoten.


Waarom nieuwbouw en uitbreiding gemeentehuis?
De uitbreiding is nodig, omdat de gemeente vindt dat alle ambtenaren op 1 centrale plek zouden moeten werken (nu verspreid over meerdere gebouwen). Het eerste plan daarvoor is in 2017 al door de raad goedgekeurd.

Tijdens de uitwerking van dat plan veranderden echter de inzichten. Diverse bouwtechnische adviesbureaus stelden rapporten op over de bouwkundige staat van het huidige gemeenthuis en welke renovatie-aanpassingen er nodig zouden zijn om aan energielabel A te voldoen. Voor kantoren verplicht vanaf 2030. Dat is met het huidige gemeentehuis volgens deskundigen niet echt een probleem. Het heeft nu al label C.

Wat betreft de hoogte van de renovatiekosten spraken die rapporten elkaar nogal tegen. Volgens een niet-openbaar rapport van bouwadviesbureau Hevo zou dat 10 jaar lang 600.000 euro gaan kosten. Dus in totaal 6 miljoen voor alleen renovatie van het gemeentehuis.

Een ander rapport opgesteld door Syplon komt uit op 3,5 miljoen. [Tabel+grafiek staan hier.] Dat is nogal een verschil. De raad stelde echter geen vragen.

Voor het college van B & W waren de hoge renovatiekosten een prachtig excuus om onderzoek te doen naar de kosten van een nieuw gemeentehuis. Uitgaande van het duurste advies denkt het college voor “slechts” 120.000 euro extra per jaar aan exploitatiekosten een nieuw en ook nog eens energieneutraal gebouw te kunnen neerzetten.
Energieneutraal houdt in dat het gebouw net zoveel energie opwekt, bijvoorbeeld met zonnepanelen, als dat het verbruikt. Die stap is met het bestaande gebouw niet te realiseren. Is wettelijk gezien ook niet nodig.

Die argumenten die het college gebruikt voor nieuwbouw zijn volgens BOB discutabel en misleidend. Samenvatting [hier] en uitgebreid artikel [hier].


Toelichting huidig plan
De gemeenteraad is op verschillende manieren geïnformeerd over de plannen. De belangrijkste informatiebron waren 2 voorlichtingsavonden.  De presentatiesheets staan [hier] en [hier]. Vervolgens werden er nog enkele tientallen vragen schriftelijk beantwoord [vragen+antwoorden hier] en dat was het dan.

Tijdens de voorlichtingsavonden kregen de raadsleden o.a. onderstaande tabel te zien waarin diverse scenario’s worden vergeleken, zoals renovatie en nieuwbouw.

Tabel 1: vergelijking diverse verbouw/nieuwbouw varianten (klik voor groot)
(bron: gemeente Oldambt, lay-out achtergrondkleur toegevoegd door BOB)

In die tabel staat helemaal links (geel gearceerd) het oorspronkelijke plan uit 2017. (Uitbreiding gemeentehuis met nieuwbouw en gebruik bovenverdieping Hema.) Daarnaast staan de 4 nieuwe varianten. Daarvan zou het complete sloop/nieuwbouwplan (blauw) het goedkoopst zijn. Al stijgen in die versie de jaarlijkse lasten nog altijd met minimaal 120.000 euro.

Het leek alsof de raad iets te kiezen had, maar goed beschouwd had het college van B & W al een keus gemaakt, namelijk sloop en nieuwbouw. Via raadsbrieven, diverse vergaderingen en selectief uit rapporten citeren werden de raadsleden “gemasseerd” om toch vooral akkoord te gaan met het collegeplan. [uitgebreid beschreven in vorig BOB-artikel]

Dat “sturen” was duidelijk te zien aan het uiteindelijke voorstel waar de raad over moest beslissen. Bovenstaande tabel kwam in dat verhaal al niet meer voor. Wel werd een nieuwe tabel getoond, die staat hieronder (tabel 2). Dat is de layout-technisch iets aangepaste versie van bovenstaande blauwe kolom.

(Klik voor groot)

Merkwaardig genoeg werd tijdens de beslissende raadsvergadering over het 1e plan uit 2017 vrijwel niet meer gesproken, alleen het CDA stipte het nog aan. Dat is best wel bijzonder, omdat het veruit de goedkoopste variant is. De jaarlijkse exploitatielasten dalen hierbij zelfs.

Het is al met al een behoorlijke brei aan informatie. Dat er raadsleden zijn, die daar niet doorheen kunnen kijken, is absoluut geen schande. Juist daarom is het zo belangrijk om het plan door minstens 1 onafhankelijke deskundige te laten beoordelen.


Beslissende raadsvergadering
Op 8 juli 2019 ging de gemeenteraad akkoord met het sloop/nieuwbouwplan van het huidige gemeentehuis in Winschoten. Tijdens die raadsvergadering hebben de oppositiepartijen Gemeentebelangen Oldambt (GB), Oldambt Actief (OA) en VCP bijna 2 uur lang geprobeerd dat besluit uit te stellen. Zij wilden het plan graag door een onafhankelijk bureau laten onderzoeken. De overige partijen zagen daar echter niks in.

Het blijft bijzonder dat een raadsmeerderheid de olifant in de kamer niet wil zien, namelijk een ambtelijke organisatie die een voorstel moet schrijven voor de raad over een nieuw gemeentehuis waarin zij (de ambtenaren) zelf komen te werken. Het eindresultaat laat zich raden.  Alleen dat argument zou al voldoende reden moeten zijn voor een onafhankelijk onderzoek.

Gezien de belangrijkheid van het project en vooral de hoeveelheid geld die er mee gemoeid is, staat hieronder per partij waarom zij voorstander is van sloop/nieuwbouw en een onafhankelijk onderzoek niet nodig vindt. Vermeld zijn zowel de tekst als het audio-fragment, opdat niemand zich kan verstoppen achter de woorden “Ich habe es nicht gesagt”.

Eerst komen de argumenten aan bod van de 4 coalitiepartijen gevolgd door de oppositionele meelopers CDA, CU en D66.


Coalitiepartner PvdA

Ger Klein van oppositiepartij Gemeentebelangen hield een uitgebreid pleidooi om het plan door een externe deskundige te laten beoordelen. Hij vond dat het huidige plan in te korte tijd oftewel met “stoom en kokend water” door de raad werd gedrukt. Dat schoot PvdA-fractievoorzitter Hilbert Flokstra in het verkeerde keelgat (audio hier):

Ik heb nog een opmerking over de woorden “stoom en kokend water”. Meneer Nieboer zei net al negen jaar.
Inmiddels zijn we ook twee informatieavonden verder. Talloze weken tijd om schriftelijke vragen te stellen. Talloze mogelijkheden om alternatieven aan te dragen dan wel voor te stellen. Talloze kansen om in het voortraject hier nog eens een keer goed over te hebben. U heeft alle kans gehad.

Meneer Flokstra lijkt hier zelf het besef van tijd kwijt te zijn. De gemeente is hier “niet al vele jaren mee bezig”. Laat staan 9 jaar. Klopt sowieso ook niet qua tijdlijn, want de Kijkshop, oude De Boer supermarkt + parkeerterrein zijn pas in 2016 aangekocht. Toen wist de gemeente nog niet eens concreet wat er mee te doen [DvhN_18-11-2016 wethouder Broekuizen “we konden het kopen en hebben meteen toegehapt”] Daarnaast is het zo dat het huidige plan met sloop en herbouw amper 1 jaar oud is.

Vervolgens gaat Klein in op de tabel met besparingen die de sloop/nieuwbouw zou moeten opleveren (tabel 2 hierboven). Die besparingen zijn vooral schattingen.
Het meest bijzondere is nog wel dat de energiekosten van de gesloopte bibliotheek als besparing worden gezien op de energiekosten van het nieuwe gemeentehuis. Daardoor lijken de jaarlijkse lasten lager.
Wederom was het Flokstra die op Klein’s woorden reageerde (audio hier):

Ja een schatting. Dat is uitgelegd. Nu komt u dan met de bibliotheek. U heeft vanmiddag een mail gehad waarin uitgelegd is waarom die bijvoorbeeld is meegenomen.

Flokstra gaat hier wederom de mist in. Het energieverbruik van de bibliotheek staat uitsluitend in het raadsvoorstel.  Tijdens de eerdere voorlichtingsavonden kwam dat niet ter sprake. Niemand van de raadsleden is dat blijkbaar opgevallen, BOB echter wel en meldde dat in een artikel op vrijdag 5 juli [link]. Vervolgens stelde de PvhN in het weekend schriftelijke vragen, die uit naam van gemeentesecretaris Groothuis op maandag 8 juli een paar uur voor de raadsvergadering werden beantwoord.

Je zou verwachten dat de raadsleden massaal aan de bel zouden trekken over deze misleiding, maar op Ger Klein van Gemeentebelangen na, zweeg iedereen.

PvdA-fractievoorzitter Flokstra lijkt de opmerking van Klein eigenlijk maar gezeur te vinden. Blijkbaar vindt Flokstra het heel normaal dat je een paar uur voor een vergadering nog antwoorden krijgt op vragen. Dat het energieverbruik van de gesloopte bibliotheek als voordeel wordt meegerekend voor het nieuwe gemeentehuis vindt Flokstra ook niets bijzonders. Tja, dan ga je toch wel ernstig twijfelen aan man’s geestelijke vermogens.


Aan het begin van dit artikel is al gemeld, dat een belangrijk argument om nieuw te bouwen de renovatiekosten van het huidige gemeentehuis zouden zijn. In de duurste variant bedragen die 6 miljoen euro. Een andere versie spreekt over 3,5 miljoen. Hier proberen het college en de ambtenaren de zaak te sturen door het ongunstigste scenario aan te halen.

PvdA-fractievoorzitter Flokstra doet aan dat sturen vrolijk mee. Waarschijnlijk heeft hij de stukken niet gelezen en kraamt daardoor onzin uit.  Lees, luister en huiver (audio hier):

Daarnaast is er door extern bouwadviesbureau Hevo al aangetoond dat de kosten voor renovatie van bestaande gebouwen aan de Johan Modastraat eigenlijk te hoog zijn voor het te verwachten eindproduct. In de vergelijkingstabellen is terug te vinden dat deze optie structureel vele malen duurder is dan de optie van nieuwbouw. Structureel dus het is ook al vaak genoeg geen woord structureel meer noemen maar 120.000 euro. Volledig nieuwbouw heeft dan ook onze voorkeur. We kunnen ons dan ook vinden in het voorliggende voorstel.

Volgens de gemeente zou nieuwbouw t.o.v. van renovatie “slechts” 120.000 euro per jaar duurder zijn (zie tabel 2 hierboven). Dat het een zeer onrealistisch bedrag is, wil blijkbaar niet doordringen tot Flokstra en co.

Dat de nieuwbouw onnodig duur wordt door het gebouw energieneutraal te maken, vindt de PvdA geen enkel probleem (audio hier):

We hebben het college al meegegeven dat duurzaamheid een hoge prioriteit heeft bij de PvdA. We zijn dan ook verheugd met het feit dat een nieuw gebouw energieneutraal gebouwd wordt. Dat kunnen wij alleen maar aanmoedigen.

Los van de inhoudelijke onzin die Flokstra hierboven in alle gevallen verkondigt, is er nog een bijzonder aspect aan zijn gedrag. Het lijkt alsof hij nog nooit van dualisme heeft gehoord. De wethouders zouden hier het plan moeten verdedigen i.p.v. coalitiepartner PvdA.

(Het dualisme is in 2002  ingevoerd. Een belangrijk onderdeel daarvan is, dat de raad niet meer meebestuurt, maar juist een controlerende functie heeft.)


Coalitiepartner PvhN

Over het idee dat volgens de vergelijkingstabel 1 nieuwbouw goedkoper zou zijn dan renovatie (10 jaar lang 600.000 euro) zei PvhN fractievoorzitter Jurrie Nieboer het volgende (audio hier):

Volgens mij is het zo als je niets doet, praten we over 6 ton. Als je nieuw bouwt kost dat 120.000 euro. In mijn belevingswereld kun je dan beter nieuw bouwen.

Net als PvdA-fractievoorzitter Flokstra loopt ook Nieboer hier braaf achter het collegevoorstel van sloop/nieuwbouw aan. Dat er al 2 rapporten (Heva en Syplon) zijn met totaal verschillende renovatiekosten is hem blijkbaar ook ontgaan. Laat staan dat hij er kritische vragen over stelt. Daarnaast is hij blijkbaar het 1e voorstel uit 2017 alweer vergeten wat nog veel goedkoper is. Ook hij vindt dat het ambtelijk voorstel weliswaar veel aannames bevat, maar desondanks toch moet doorgaan zonder een extern onderzoek vooraf.

Dat het energieverbruik van de gesloopte bibliotheek als voordeel wordt meegerekend voor het nieuwe gemeentehuis vindt Nieboer ook niets bijzonders (audio hier).

Wij hebben hem goed nagelezen. Er staan inderdaad veel aannames in. Ik neem aan dat dat ook aannames zijn, die je niet altijd om kunt omzetten in een feitelijkheden.

Geeft mij ook direct de opmerking weer dat wij niet voor een Rekenkamer aan de voorkant (=vooraf, domme ambtenarentaal, BOB) zijn zoals voorgesteld door Gemeentebelangen. De beantwoording en de openstaande vragen waren voor onze fractie duidelijk en staan de besluitvorming niet in de weg.


Coalitiepartner SP

Het verhaal van SP-fractievoorzitter Linda Bolderman is dermate warrig, dat ik het grootste deel hier als tekst heb weggelaten. Wie zich daar zelf van wil overtuigen, kan [audio hier] haar complete verhaal beluisteren.

En dan de laatste tijd zijn er ineens geluiden met betrekking tot uitstellen, stoppen, alternatieven onderzoeken etcetera. Maar wat ons betreft zijn er in 2017 al heel duidelijke keuzes gemaakt met betrekking tot deze locatie en daar is ook wel in geinvesteerd.

Wat ons betreft zitten in deze vervolgstappen aan de Poort geen punten die veroorzaken dat je weer naar nul terug zou moeten gaan in de besluitvorming en genomen raadsbesluit van tafel zou moeten vegen met alle financiele gevolgen van dien. Niet dat wij vinden dat je nooit pas op de plaats zou moeten maken maar we zien in dezen de noodzaak en de meerwaarde niet.

En dat sluit dat ook gelijk aan bij de motie die wij niet zullen ondersteunen omdat volgens dat de alternatieven en het voortraject niet zorgvuldig is. Daar zijn wij het niet mee eens.

Net als bij de PvdA en PvhN lijkt ook de SP het huidige raadsvoorstel niet te hebben doorgelezen of begrepen.


Coalitiepartner VVD

Het meest wonderlijke is het gedraai van de VVD. In 2017 zat de partij in de oppositie en gaf zij, uitgebreid beargumenteerd door Erich Wünker, aan waarom nieuwbouw naast de Hema geen goed plan was.

Inmiddels maakt de VVD deel uit van de coalitie en is meneer Wünker wethouder. Heeft er toe geleid dat de VVD nu ineens grotendeels voorstander is van het oude plan + sloop en herbouw gemeentehuis. In 1,5 jaar 180 graden draaien qua standpunt. Hoe wil je dat in vredesnaam aan je kiezers verkopen!

Ik kan het dan ook niet nalaten om de meeste woorden van Wünker hier nog eens te herhalen (audio hier):

Ja, ik blijf het jammer vinden dat we in het duurste stukje kernwinkelgebied kantoren gaan bouwen. Ook al is het dan op de eerste verdieping en komt er een HEMA op de onderste laag. Vaak zie je dan om 4 uur half 5 de kantoren leeg zijn en dat het gewoon een donkere muur wordt.

Ten slot nog een opmerking over de toekomst, het scenario. Nogmaals, ik mis ook helaas die analyse, de afweging in het hele plan. We zijn nu echt bezig om een korte termijn plan neer te leggen voor de komende jaren tav de kantoren. Ik denk toch dat het goed zou zijn geweest zouden we hebben gekeken naar alles wat er op ons afkomt t.a.v. automatisering, t.a.v. verwachtingen etc etc waardoor de rol van de overheid een heel andere zou worden, althans dat is onze verwachting. En of dan passend is, om nogmaals op dit stuk van het centrum in Winschoten een nieuw gemeentehuis te bouwen, is voor ons een grote vraag. 

Dat was Erich Wünker tijdens de raadsvergadering van 18 december 2017 toen zijn partij tegen het toenmalige plan voor alleen uitbreiding van gemeentehuis stemde.

Terug naar de raadsvergadering van 8 juli 2019.
Wat betreft het huidige standpunt zei VVD-fractievoorzitter Harold de Groot het volgende (audio hier):

Als VVD zijn we voor een goede stedenbouwkundige invulling midden in het centrum van Winschoten en de nieuwbouw van gemeentehuis en raadszaal. Dat hebben wij ook aangegeven. Belangrijk vinden we in deze periode van bezuinigingen dat er een goede uitleg is naar de inwoners.

Wel, in die uitleg is de gemeente nog steeds niet geslaagd. (Net als bij de sloop van de bibliotheek.) Maar de partij gaat nog een stapje verder door te refereren aan een voorstel om het nieuwe gemeentehuis met name in de avonduren beschikbaar te stellen voor clubs en verenigingen (audio hier):

En als laatste hebben we gezegd, vinden we ook belangrijk, is de multifunctionele inzetbaarheid van het gebouw of de gedeelten van het gebouw. Zeker in de avonduren. Ook dat is toegezegd door de wethouder (Swagerman, BOB) om dat mee te nemen in de exploitatie.

Het gemeentehuis als een soort “dorpshuis” vinden meer partijen een mooi plan, maar dat is echter niet erg realistisch en lijkt vooral bedoeld om de burgers enthousiast te maken voor het nieuwe gebouw. Er zal toezicht moeten zijn en dat kost geld. En je beconcurreert commerciële zaalverhuurders. Maar dat zou dan in overleg moeten met die bedrijven. Geweldig voorstel van een partij die zegt zich in te zetten voor ondernemers.

Wat betreft het voorstel van de oppositie om het nieuwbouwplan vooraf door een onafhankelijke deskundige te laten onderzoeken, vindt de VVD dat ook niet nodig (audio hier):

En dan vind ik het ook jammer dat er partijen zijn die dan aan het einde van de rit, zo noem ik het maar even, bij de vaststelling toch nog allemaal twijfels hebben over cijfers over aannames. En dan ook nog om in deze fase te zeggen. Ja we zijn niet tevreden dus we zetten de Rekenkamercommissie in om daar naar te kijken. Kan je ook zien als een gebrek aan vertrouwen in het college. Wij als VVD zullen dan ook niet instemmen met de motie van GemeenteBelangen (GB) op dit vlak.

De onderbouwing (exploitatie) is vooral gebaseerd op aannames, verdraaiing van argumenten en leugens. Juist daarom is een extern onderzoek zo belangrijk. Vertrouwen hebben in het college zoals De Groot zegt, is wel heel erg onnozel. Ook zijn partij heeft geen kritische vragen gesteld.
Wat betreft het inzetten van de Rekenkamer verkondigt de VVD nu ook een heel ander standpunt dan bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Eén van de vragen van de stemwijzer ging over het instellen van een vaste rekenkamer. De VVD zei daarover het volgende:

“Voor projecten met een omvang groter dan 1 miljoen euro of met een groot maatschappelijk effect, willen wij altijd een rekenkameronderzoek. Na 2 jaar willen we de werking evalueren en eventueel aanpassen.”

Het document staat [hier]. (Ook de standpunten van de andere partijen.)

Al met al getuigt het gedraai van de VVD van een Ruttiaanse flexibiliteit waar de landelijke naamgever jaloers op zal zijn.

 

Dat waren de argumenten van de 4 coalitiepartijen PvhN, PvdA, SP en VVD. Van de oppositiepartijen waren er 3 voorstander van het nieuwbouwplan en tegen het voorstel om extern onderzoek te doen.


Oppositiepartij D66

Ook D66 lijkt niet te begrijpen wat aan het plan ontbreekt, namelijk een goede financiële onderbouwing. In plaats  daarvan komt fractievoorzitter Fokke Fennema met inhoudsloze argumenten als “vooruitgang” en “werkgelegenheid” (audio hier):

D66 is, maar dat zal niemand hier verbazen, voor vooruitgang. En dit hele project ademt de sfeer van vooruitgang.

Ik vind de rekensom die net gemaakt is, of het nou 7 of 6 ton is versus 120.000 euro, dat vind ik een bijzonder belangrijke in dit hele verband.
En als je dan kijkt dat daarmee waarschijnlijk op langere termijn een hoop geld kunnen besparen is dat des te mooier. De werkgelegenheid. Ik noem het toch nog maar eventjes nadrukkelijk. Het is al even genoemd door de VVD maar het is zeker zo dat als je een dergelijk project uiteindelijk dan toch realiseert, dat daar heel veel werkgelegenheid voor deze regio mee gemoeid is en dat kan toch beslist geen kwaad. Kortom we zijn hier voor.

En we zijn tegen de motie want die vertraagt het allemaal.

Ook meneer Fennema heeft niet begrepen dat de nieuwbouw per jaar minstens 120.000,- euro meer kost. Dus niks “waarschijnlijk besparing op langere termijn”.


Oppositiepartij ChristenUnie

De ChristenUnie heeft veel vertrouwen in het gemeentehuisplan. Zeker als het gaat om de financiële onderbouwing. Fractievoorzitter Gert Jan Bolt zei het als volgt (audio hier):

Wij hebben heel veel informatie gehad. Voor ons is dat voldoende. Ik twijfel niet aan cijfers die gegeven worden door het college.  Als dat wel zo is, dan hebben we een ander probleem, denk ik. Ik denk dat het college en de ambtenaren achteraf zo goed mogelijk met alle kennis die er is, dit ons hebben voorgelegd. En dan ga ik er van uit, als je een onafhankelijk onderzoek gaat doen, dat dat niet zo heel veel anders zal uitkomen.

De CU is een zwaar gelovige partij met veel vertrouwen in wat in de bijbel staat beschreven, ook al is dat niet te checken. Je moet het aannemen, geloven. Dat gaat echter niet op voor een begroting. Die kan door een externe deskundige worden gecheckt.

De taak van een raadslid, zeker in de oppositie, is nou juist het kritisch kijken naar cijfers van het college. Dat het voorstel geschreven is door ambtenaren, de direct belanghebbenden, zou al voldoende reden moeten zijn om de cijfers te wantrouwen.

Als er al een rapport moet komen, dan maar achteraf. Bolt zei dat als volgt (audio hier):

Ik krijg toch wel sterk de indruk dat de indieners het project liever willen schrappen en dat met deze motie willen proberen. Want de ChristenUnie zou best mee kunnen gaan in een motie voor een Rekenkameronderzoek maar niet vooraf en niet om deze reden. 


Oppositiepartij CDA

De beide leden van de CDA-fractie gaven tijdens de raadsvergadering aan grote moeite te hebben met de nieuwbouwplannen. Fractievoorzitter Tim van Bostelen omschreef dat zo (audio hier):

Als CDA worstelen we behoorlijk met dit dossier en de hele worsteling komt eigenlijk samen in één vraag: Waarom is dit voorstel op dit moment het enige juiste voorstel waar we met elkaar over beslissen? Voor Winschoten en Oldambt.

Andere kant is er in 2017 is er al een raadsbesluit genomen waar ook de toenmalige CDA fractie mee heeft ingestemd, omdat dat op dat moment het juiste besluit leek te zijn. Inmiddels zijn we ook weer een ruim anderhalf jaar verder en blijken diverse ontwikkelingen bijgekomen waardoor dat besluit blijkbaar niet meer de juiste is, terwijl dat wel een veel goedkoper besluit is dan het voorstel wat er nu voorligt.

Heldere woorden. Als je zo duidelijk twijfels hebt, begrijp ik niet hoe je toch voor kunt stemmen.

Tot zover de argumenten van de voorstanders van het nieuwe gemeentehuisplan.


Wie waren de voor en tegenstemmers?
De door raad genomen besluiten staan op de gemeentelijke website [link], maar daar staat alleen welke partij voor of tegen heeft gestemd. De naam van het raadslid ontbreekt. Dat is niet erg transparant.
Uiteindelijk zijn het wel mensen die een stem uitbrengen. Een raadslid wordt geacht zelf na te denken en zich niet te laten leiden door het fractiebeleid of het plan van de (eigen) wethouder.

En wie zijn die raadsleden?

Voor: 17 stemmen
PvdA
PvhN
SP
VVD
CDA
CU
D66
Hilbert Flokstra, Fred Greven, Geert Kluiter,  Alida Michels
Jurrie Nieboer, Mark Kalse
Linda Bolderman, Martin Viel, Harma Nobbe, Johannes Wesselink
Harold de Groot, Sander Leuning, Cindel Hessels
Tim van Bostelen, Bianca Lubberts
Gert Jan Bolt
Fokke Fennema
Tegen: 7 stemmen
VCP
GB
OA
Engel Modderman, Jan Kenter, Alma de Groot
Ger Klein, Grietje Musch, Petra Kugel
Nico Postmus
Afwezig: 1 stem
PvhN
Kirsten Bos-Perdok

 

Tot zover deel 1 van dit artikel. Deel 2 staat [hier].

Gemeentehuis – sloop/nieuwbouw – de verantwoordelijken – Deel 2-2

Deel 2
In dit deel wordt nader ingegaan op de kwaliteiten van een aantal raadsleden en wat daar mis mee is.
Deel 1 staat hier [link].


Kwaliteit raadsleden 1 – verstand op nul

Wat in het 1e deel van dit artikel weer eens duidelijk werd, is dat raadsleden volstrekt niet rationeel te werk gaan. Het plan rammelt aan alle kanten, maar de voorstanders vertikken het om kritische vragen te stellen of zelfs maar de stukken goed door te lezen. De raadsleden volgen hierbij braaf wat de wethouder en partijleiding hebben bedacht. Of een raadslid nou dom of slim is, doet blijkbaar niet ter zake. Ze hebben zichzelf gedegradeerd tot ja-knikker. Sommigen vinden het misschien wel prettig dat er voor hun gedacht wordt, maar van met name de wat slimmere raadsleden verwacht je toch wat meer inbreng.

Een deel van de raadsleden bekleedt een maatschappelijke functie waarbij een redelijk ontwikkeld denkvermogen een vereiste is. In de raad schakelen zij die kwaliteit echter volledig uit en gedragen ze zich als makke schapen. Ik wil een paar van die raadsleden eruit pikken en wat nader aan u voorstellen.

 

PvdA – Geert Kluiter

In het dagelijkse leven is meneer Kluiter afdelingsdirecteur op het Dollard College in Winschoten.

Op zijn Linkedin account omschrijft hij zichzelf als volgt:

“Strategische visionair met daadkracht, innovatief vermogen en diepgeworteld geloof in het ontwikkelpotentieel van mensen.”

Ook dit is mooi:

“Als leidinggevende in het onderwijs ben ik het best te typeren als een strategische visionair met daadkracht.”

Allemaal inhoudsloze bla-bla. Als raadslid valt hij volledig door de mand en geeft hij juist het verkeerde voorbeeld door uitsluitend als ja-knikker voor zijn partij te fungeren. Het is te hopen dat hij als onderwijsdirecteur wat beter z’n best doet.

Inmiddels is hij uit de fractie gestapt en gaat op eigen houtje verder. Kluiter is niet met voorkeursstemmen gekozen (had slechts 57 voorkeursstemmen), maar meent toch recht op zijn zetel te hebben. Wanneer je zo handelt, begrijp je er dus niks van. Wegwezen kerel. Uiteindelijk is Kluiter niets anders dan een zeteldief, die bij de  volgende verkiezingen verdwenen zal zijn.
Betekent dat er nu 11 partijen in de Oldambtster gemeenteraad zitten op een totaal van 25 zetels.

 

CDA – Tim van Bostelen
Beroepshalve is meneer Van Bostelen werkzaam bij accountantskantoor Van der Meer. Hij is dus gewend om kritisch naar cijfers te kijken. Helaas geldt dat blijkbaar niet voor gemeentelijke cijfers.

Van Bostelen is niet alleen raadslid, maar zit ook in het bestuur van Dorpsbelangen Nieuwolda als penningmeester [screenshot]. Die club heeft nauwe banden met de gemeente, o.a. over energiezaken. Dat Van Bostelen hier 2 petten op heeft, wil blijkbaar niet tot hem doordringen.

 

VVD – Harold de Groot
De Groot is in het dagelijks leven werkzaam bij de gemeente Midden-Drenthe (Beilen, Smilde + heleboel dorpen). Als hoogste ambtenaar is hij verantwoordelijk voor de afdeling “ruimtelijke zaken” (bouwen en slopen). Betekent dat hij aan één kant een functie heeft met veel “macht”, maar uiteindelijk ook als een soldaat de “bevelen” van het college uitvoert. Vandaar ook zijn opmerkingen bij het raadsbesluit over het nieuwe gemeentehuis “dat we vertrouwen moeten hebben in het Oldambtster college”. Dat hij in het Oldambt als VVD-fractievoorzitter een heel andere functie heeft, wil blijkbaar niet doordringen.


Wat er mis is met de huidige generatie politici
De Groot is een goed voorbeeld van wat er mis is met de huidige generatie politici. Ze waren of zijn ambtenaar en gaan vervolgens in de politiek. Zien we ook op landelijk nivo. Kasja Ollongren (D66) was jarenlang ambtenaar, vervolgens wethouder tot ze uiteindelijk minister werd. Staatsecretaris Menno Snel idem dito. Werd nog gauw lid van D66 voordat hij benoemd werd.

Ze kennen het ambtelijke wereldje en de politiek en hebben daardoor een voorsprong. Zien we bijvoorbeeld ook terug bij de PvdA Oldambt. Tot voor kort waren alle 4 raadsleden ambtenaar (niet op gemeentelijke nivo).
Ook de raadscommissie heeft een hoog ambtelijk nivo. Van juli 2017 tot oktober 2019 zat in de raadscommissie een PvdA’ster die als ambtenaar jarenlang nauw samenwerkte met PvdA-wethouder Broekhuizen. Tja, dan zijn de lijntjes wel erg kort. Sinds 2017 werkt ze in Delfzijl. Haar echtgenoot is ook gemeenteambtenaar, maar in een andere gemeente. Als er zo dichtbij geen andere referentie is, denk je toch al gauw dat de hele maatschappij net als de ambtelijke wereld functioneert.

Nog steeds is één van de raadscommissieleden een oud-ambtenaar (Jans Pals) en bestaat het bestuur voor minstens de helft uit ambtenaren. Dat is nou niet bepaald een afspiegeling van de maatschappij.

Dat gold ook voor de vorige D66-raadsleden. Johnny de Vos was ambtenaar bij de gemeente Hoogezand-Sappemeer en Pascal van Corbach raadsgriffier in Assen.

In het artikel “waarom de politiek anders denkt dan de burger” heb ik daar al eens over geschreven. Het is de verambtelijking van het openbaar bestuur.


Kwaliteit raadsleden 2 – gebrek aan verantwoordelijkheid

Een ander deel van de raadsleden lijkt werkelijk geen idee te hebben waar mee bezig te zijn en wat hun verantwoordelijkheid is.

ChristenUnie – Gert Jan Bolt
Wanneer de gemeenteraad vergadert over een omstreden project van 25 miljoen euro, zou je verwachten dat ieder raadslid alle aandacht bij de vergadering heeft. Helaas was meneer Bolt niet helemaal bij de les. Ergens had hij aangegeven een vraag te willen stellen.
Op het moment dat de voorzitter hem het woord wil geven, hoort hij dat niet. Het excuus was dat hij even bezig was met een app-debat !!  (audio hier)

Als raad ben je bezig met het besluit over een project van 25 miljoen en meneer Bolt is doodleuk aan het appen.

In deel 1 van dit artikel kwam de onkunde van Bolt ook al een aan de orde en nu dus in nog veel ernstiger mate. Het is zondermeer duidelijk dat Bolt niet vooraan stond toen zijn Lieve Heer de verstandelijke vermogens uitdeelde.
Beste ChristenUnie-fractie, u wilt mij toch niet wijsmaken dat Bolt uw beste man is om in de raad te zitten. Stuur deze man alsjeblieft naar huis.

PvhN – Jurrie Nieboer
In het BOB-artikel van 5 juli 2019 schreef ik het volgende over het standpunt van de PvhN voor wat betreft uitbreiding stadhuis via een loopbrug met de bibliotheek.

Fractievoorzitter Jurrie Nieboer zei daarover in de krant (Dagblad) het volgende:

“De gemeente Oldambt moet de komende jaren miljoenen euro’s bezuinigen. De Partij voor het Noorden (PvhN) vindt het daarom ongepast dat er mogelijk een nieuw stadhuis in Winschoten wordt gebouwd.”

Kijk, dat zijn verstandige woorden. Maar hij zei nog meer. Nogmaals de krant.

“Ook heeft hij er voor gepleit om het huidige gemeentehuis na een aantal bouwkundige ingrepen, de komende tien tot vijftien jaar te blijven gebruiken. De naastgelegen bibliotheek kon via een glazen loopbrug verbonden worden met het huidige stadskantoor.”

En wanneer zei Nieboer dat allemaal? In het Dagblad van het Noorden van 19 juli 2010.

Het ironische is, dat nieuwbouw en bezuinigingen na 9 jaar weer actueel zijn.
In de raadsvergadering van 8 juli 2019 kwam Nieboer nog even terug op deze uitspraken (audio hier).

In 2010 zaten we net in de raad en waren we inderdaad in de veronderstelling dat met name ook de oude bibliotheek bouwkundig zo’n goed gebouw zou zijn, dat je volgens ons met een goede luchtbrug iets heel goeds kon neerzetten. We zijn nu negen jaar verder en we zijn nu ondertussen al achter dat het een echt heel slecht gebouw was. Dus vandaar ook even dat we in 2010 toen wel heel makkelijk, en ik weet ook wel in de oppositie dan kun je ook misschien soms wel even wat makkelijker wat roepen, konden zeggen van bouw maar een luchtbrug en herberg daar de ambtenaren.

Wat Nieboer hier zegt, is helemaal van de gekke. “Als je in de oppositie zit, roept je wel eens wat”. Nu maakt zijn partij deel uit van de coalitie. Waarom zouden we hem nu wel geloven? Voor hetzelfde geld roept hij nu ook maar weer wat.
Dit is een dermate ongeloofwaardige en vooral domme opmerking, waarvoor maar 1 oplossing is: spullen inpakken en ophoepelen. Daar is de deur! Doei meneer Nieboer.


Kwaliteit raadsleden 3 – gebrek aan dossierkennis (Klinker)

Naast raadsleden die hun verstand uitschakelen en/of niet bij de les zijn, is er ook nog een categorie met een gebrekkige dossierkennis (slecht geheugen).  Tijdens de raadsvergadering werd meerdere keren werden gerefereerd aan de uit hand gelopen bouwkosten van Cultuurhuis de Klinker en hoe dat nu te voorkomen.

PvhN-fractievoorzitter Jurrie Nieboer wist blijkbaar ook al niet meer wat hij gestemd had. Hij stemde in 2010 toch echt voor nieuwbouw. Wel was hij bijna een jaar later tegen het exploitatievoorstel.

Fokke Fennema van D66 maakte het nog bonter. Toen het Klinker-verhaal ter sprake kwam, zei hij het volgende (audio hier).

“Ik kan u verzekeren dat D66 in die tijd niet voor nieuwbouw van de Klinker was.”

Helaas voor meneer Fennema was zijn partij in 2010 wel degelijk voor nieuwbouw. De stelligheid waarmee hij die uitspraak doet, is ronduit beschamend. Dan ben je in mijn ogen een ordinaire leugenaar. In die tijd woonde Fennema nog niet in het Oldambt. Na zijn verhuizing heeft hij zich blijkbaar niet goed in het Oldambtster dossier van zijn partij verdiept.

Fennema is van beroep dominee. Dan verkondig je zaken waarin je vooral moet geloven. Het raadsvoorstel waarin staat dat D66 voor nieuwbouw van de Klinker was, is echter concreet en staat [hier].

Er zijn mensen voor minder getroffen door een bliksemstraal.
Fennema is eigenlijk net als Kluiter een zeteldief. Volgens zijn fractieleden viel er met hem niet samen te werken en hebben zij het vertrouwen in hem opgezegd. Vervolgens heeft het D66-partijbestuur aan Fennema gevraagd z’n zetel terug te geven. Dat heeft hij geweigerd.

 

En jawel, ook hier duikt meneer Bolt van de ChristenUnie weer op.
Hij snapt het weer eens niet (audio hier).

De poort van Winschoten, project dat eigenlijk best al lang loopt. Misschien wel vanaf 2010, werd zelfs 2011 geopperd. Ik kan me nog herinneren in 2010 dat we met spoed bijeengeroepen werden als fractievoorzitters door een aantal ondernemers van Handel en Nijverheid en dat het in de Havenkade een nieuw gemeentehuis moest komen. Zodoende zijn we hier al heel lang bezig.

Bolt is hier wel erg in de war. Wat hij bedoelt, is één van de plannen om de nieuwe Klinker destijds aan de Havenkade te bouwen.


Tot slot

Het is onbegrijpelijk dat de gemeenteraad een bedrag van 25 miljoen euro beschikbaar stelt voor sloop/nieuwbouw op basis van rammelende en soms leugenachtige argumenten. Dat vervolgens een raadsmeerderheid een onafhankelijk onderzoek vooraf van het nieuwbouwplan niet nodig vindt en meent dat zoiets achteraf altijd nog kan, is werkelijk van de zotte.

Wat in het plan ontbreekt, is het belang van de burgers bij een nieuw gemeentehuis. Aangezien de jaarlijkse exploitatielasten stijgen, betaalt de burger uiteindelijk meer.

Dat het gebouw energieneutraal wordt, maakt het onnodig duur, terwijl het voor de burgers geen toegevoegde waarde heeft. Het is ook geen wettelijke eis. Het is politiek hobbyisme zoals we dat vaker zien bij gemeenten. Veel politieke partijen hebben het merkwaardige idee dat een gemeente een zogenaamde voortrekkersrol moet vervullen als het gaat om maatschappelijke zaken.

Het is inmiddels ruim een jaar geleden dat het besluit tot sloop/nieuwbouw werd genomen. De inzichten veranderen al naar gelang de waan van de dag. Het corona-gedoe is ineens aanleiding om de plannen tegen het licht te houden. Ook is men er op het gemeentehuis eindelijk achter gekomen dat samenwerking met de Hema toch niet zo’n goed idee is. Met belastinggeld de Hema verbouwen en er vergaderruimtes en een raadszaal creëren was ronduit dom. De huidige raadszaal aan de Havenkade is een paar jaar geleden nog verbouwd voor € 156.00,-. Die investering is nog niet eens afgeschreven.

Maar een minstens zo belangrijk punt waar men niet naar wil kijken, is een mogelijke herindeling. Het is niet de vraag of er een herindeling komt, maar wanneer. Om nu minstens 25 miljoen euro in een nieuw gebouw steken waarvan je niet weet wat er op termijn mee gaat gebeuren, is dan ook uiterst kortzichtig. (Bedrag moet in 40 jaar worden afgelost.)

De verstandigste oplossing in mijn ogen is om alles zo veel mogelijk bij het oude te laten of eventueel alleen het 1e plan uit 2017 uit te voeren. (Dus niets slopen, alleen aanpassen naar energielabel A. En de raadszaal blijft waar die is aan de Havenkade.) Dan blijft de zaak financieel overzichtelijk i.p.v. van het aangaan van een lening voor nieuwbouw die altijd financieel uit de klauwen loopt.

Helaas lijkt de gemeente vastbesloten om door te gaan met het plan. De benoeming van nieuwe gemeentesecretaris Berlinda Aukema lijkt dat nog eens te bevestigen. Over de nieuwbouw zei ze het volgende:

“De huidige tijd vraagt veel van solidariteit en samenwerking. Maar ik zie in de nieuwbouw van het gemeentehuis en centrale huisvesting juist nu ook een mooie kans om een volgende stap te maken in de organisatie.”

Merkwaardige opvatting. Alsof het van belang is dat alle 350 ambtenaren in 1 gebouw rondlopen. Bijvoorbeeld een sociale dienst en afdeling Bouwzaken kunnen prima in aparte gebouwen zitten. Doet een beetje denken aan de benoeming van Hans Klopstra voorafgaande aan de nieuwbouw van de Klinker. Politieke windvaan Klopstra werd door de PvdA benoemd om het project “er door te drukken”.

Wat dit artikel daarnaast laat zien, is de verambtelijking van het openbaar bestuur, de politiek dus.  Daar waar zwakke politici de dienst uitmaken, kunnen sterke ambtenaren de macht grijpen. Vanuit democratisch oogpunt gezien, is dat een verontrustende zaak. Zie ook het artikel “Oldambt en democratie – de gemeentesecretaris.”).

Ook uit andere artikelen op deze website blijkt steeds weer, dat de raad grotendeels een nutteloos orgaan is. Het is ontluisterend om te zien, hoe samen met de wethouders en burgemeester een systeem in stand wordt gehouden waarin alleen de betrokkenen zelf geloven. Maar het is nep. Het is niets anders dan een schijndemocratie. Zie ook het artikel “Hoe democratisch is Oldambt?”. Gezien de opkomst bij gemeenteraads-verkiezingen vinden steeds meer kiezers dat ook. (Opkomstcijfers 2009: 42%,  2014: 55% en 2018: 50%)

Dat wordt nog eens bevestigd door de uitslag van het onlangs gehouden onderzoek “hoe democratisch is de gemeente Oldambt? Eén van de stellingen luidde “De gemeente luistert naar de mening van haar inwoners”.
Van de raadsleden is 61% het hier mee eens en de burgemeester en wethouders zelfs allemaal (100%).
Helaas voor de politiek vindt slechts 10% van de inwoners dat ook. [Tabel hier].

Op deze website staat een uitgebreid verhaal over de bouw en exploitatie van cultuurhuis “De Klinker” [link]. Dat is achteraf geschreven, omdat BOB destijds nog niet bestond. Dat is nu duidelijk anders, vandaar dat er inmiddels 2 uitgebreide artikelen zijn geschreven over het besluit tot sloop en nieuwbouw van het gemeentehuis. Raadsleden kunnen zich niet verstoppen achter dooddoeners als “we wisten niet beter” of “we hebben naar eer en geweten het besluit genomen”. Dat is op deze website inmiddels met talloze argumenten ontkracht.

Het is bijna wetmatig dat overheidsprojecten financieel uit de hand lopen. Dat zal in Oldambt niet anders zijn. Het is dan ook erg zuur dat de burgers (lees: belastingbetalers) worden opgescheept met een duur gebouw wat voor hun geen toegevoegde waarde heeft, maar waarvoor wel 40 jaar moet worden betaald.
Gefeliciteerd gemeenteraad met uw besluit.


Extra

Voor de geïntereseerden nog wat extra informatie.

Extra 1 – Invloed burgemeester?
Waar ik nieuwsgierig naar ben, is de invloed van burgemeester mevrouw Sikkema op de gang van zaken.

In haar vorige gemeente, Haarlem, was zij als wethouder verantwoordelijk voor o.a. energietransitie. Aangezien zij lid is van GroenLinks, een partij die zich gedraagt als de discipelen van de klimaatreligie, kan ik mij niet voorstellen dat zij zich nergens mee bemoeid heeft. Als burgemeester is zij publiekelijk vrijwel onzichtbaar, maar dergelijke mensen zijn achter de schermen juist extra actief.

In Haarlem was zij voorstander van plaatsing van (vervangende) nieuwe, extra grote windmolens [link]. De Oldambtster gemeenteraad is gelukkig fel tegenstander van windmolens. Helaas hebben de inwoners van onze provincie grote pech met een gedeputeerde van GroenLinks die wel groot voorstander is van windmolens. Deze mevrouw, Nienke Homan, is een gevaar voor het welzijn van de burgers en de algemene leefbaarheid op het platteland. Zij is “bovengronds” bezig, terwijl voormalige minister Kamp (VVD) en huidige minister Wiebes (VVD) via de “ondergrond” (gaswinning) bezig zijn de boel onleefbaar te houden.

 

Extra 2 – Correctief referendum?
Helaas heeft de landelijke overheid in 2018 het raadgevend referendum afgeschaft. Daarvoor in de plaats zou een correctief referendum moeten komen. Helaas is dat er nog niet. Zou een mooie gelegenheid zijn geweest om op die manier het raadsbesluit terug te draaien. Er ligt inmiddels (sinds januari 2019) een voorstel bij de 2e kamer om een dergelijk referendum in te voeren. Een initiatief  van Ronald van Raak (een goeie SP’er). Dan bestaat de mogelijk om idiote besluiten van de gemeenteraad terug te draaien.

 

 

Oldambt en Democratie. De gemeentesecretaris

Inleiding

Dit stuk maakte oorspronkelijk deel uit van het nog te verschijnen artikel “Gemeentehuis – sloop/nieuwbouw – de verantwoordelijken”.
Daar is eerder al een stuk uitgehaald en gepubliceerd onder de titel “Hoe democratisch is de gemeente Oldambt?” [link]. Ook dit artikel heeft “democratie” als onderwerp en dan nogmaals het gebrek daaraan.

De spil in dit verhaal is gemeentesecretaris Herman Groothuis. Hij dook in het vorige democratie-artikel ook al op. Maar er valt nog wel wat meer te vertellen.


Waar ligt de macht in de gemeente? (De echte “bazen”)

De werkelijke macht in de gemeente ligt gedeeltelijk bij de politiek, maar vooral bij de 4 hoogste ambtenaren. Te weten de 3 sectordirecteuren en de gemeentesecretaris. De sectordirecteuren fungeren ook nog eens als loco-secretaris.
De wethouders leunen zwaar op de kennis van deze mensen. Politici komen en gaan, maar de ambtenaren blijven zitten.

Wat betreft de sectordirecteuren gaat het om de volgende 3 personen:

  • Harry Wieringa – afdeling Maatschappelijke zaken (o.a. uitkeringen)
  • Anton Saman   – afdeling Ruimtelijke Zaken (o.a. bouwen en slopen)
  • Geert Heiminge – afdeling Publiekszaken (personeelszaken, financien)

Voor een gezond werkklimaat is het belangrijk dat de 3 directeuren + gemeentesecretaris onafhankelijk van elkaar opereren.  “Vriendjes zijn” in de ambtelijke top lijkt mij tamelijk ongezond, omdat het een kritische houding en discussie over onderwerpen in de weg kan staan. Voorkomt ook het gezamenlijk “sturen” van een democratisch orgaan als de gemeenteraad.

Dat “sturen” valt heel duidelijk op bij het sloop/nieuwbouwplan van het gemeentehuis. Vanuit de politiek zijn er gezien de grootte van het project meerdere wethouders (Wünker en voorheen Swagerman) bij betrokken.
Daarnaast bemoeit gemeentesecretaris Herman Groothuis zich intensief met het project. Was bij de bouw van de nieuwe Klinker ook het geval.

Het voorstel naar de gemeenteraad toe is geschreven door sectordirecteur bouwen/slopen Anton Saman. Dat klinkt logisch.
Een andere sectordirecteur, Geert Heiminge, is ook al langere tijd bij het project betrokken. Dat is niet logisch, want Heiminge heeft niks met bouwen of slopen te maken.
Wel met financiën, maar dat geldt voor alle projecten. Dan zou hij overal bij betrokken kunnen worden.

Toch is hij blijkbaar goed op de hoogte van details. Op 18 juli 2018 schreef Groothuis een brief waarin stond, dat raadsleden voor vragen bij Heiminge konden aankloppen. [Poort van Winschoten – Raadsbrief 2018-07-18.pdf]

Maar Heiminge’s naam duikt vaker op. Naar aanleiding van een kritisch verhaal op BOB over het nieuwbouwplan en voorstel in de media over ’t Rond als gemeentehuis stelde de Partij voor het Noorden vragen aan het college van B & W. Die werden schriftelijk beantwoord door gemeentesecretaris Groothuis. In het document stond echter duidelijk de naam van Heiminge. (Brief [hier]. Kijk onder “eigenschappen”.)

Het lijkt bijzonder dat een sectordirecteur van de afdeling publiekszaken zich met bouwzaken bemoeid, maar als je naar het carrièreoverzicht van beide heren kijkt, is dat niet zo verwonderlijk. Beide kunnen al tientallen jaren goed met elkaar overweg.


Parallelle carrières

Dat de carrière van Groothuis en Heiminge aardig parallel loopt, is hieronder duidelijk te zien.

PeriodeFunctie/gemeente (carrière Herman Groothuis)
1999-2003IND (onderdeel COA) adjunct-directeur Noord-Oost
2002-2006? Ten Boer raadslid PvdA
2003-2008Eemsmond gemeentescretaris
jan. 2009-jun. 2020Oldambt gemeentesecretaris (vanaf 1-7-2020 met pensioen)
PeriodeFunctie/gemeente (carrière Geert Heiminge)
....... -2002Vlagtwedde hoofd bestuurszaken
2002-2009 Ten Boer gemeentesecretaris
okt. 2009-hedenOldambt manager/ sectordirecteur publiekszaken

Van 1999 tot 2003 werkte Groothuis bij het IND (Immigratie en Naturalisatie Dienst). Dat is een onderdeel van het COA en die zorgt weer voor asielcentra (AZC’s). Groothuis was o.a. verantwoordelijk voor de bouw van het Aanmeldcentrum in Ter Apel. In die tijd werkte Heiminge bij de gemeente Vlagtwedde en daar viel ook Ter Apel onder.

De volgende stap in de carrière van Heiminge was gemeentesecretaris van Ten Boer. Daar kwam hij Groothuis weer tegen. Dit keer als raadslid namens de PvdA. Groothuis was toen zelf ook al beroepshalve gemeentesecretaris en wel in de gemeente Eemsmond. Dat is een buurgemeente van Ten Boer. Met zoveel raakvlakken heb je een hoop onderwerpen om over te praten.

In januari 2009 werd Groothuis gemeentesecretaris in Oldambt. Tien maanden later kon Heiminge ook aan de slag bij de gemeente Oldambt.

Herman Groothuis

Geert Heiminge

Het hebben van een netwerk is altijd handig. Zeker wanneer je zoals Groothuis bij een landelijke club als de IND gewerkt hebt. In 2015 werd de gemeente Oldambt overvallen met de vraag om een AZC te realiseren. Het werd ook gelijk één van de grootste (1000 personen) in het Noorden. Toeval?

Nog een aardig detail. Van 2018-2019 was mevrouw Rika Pot (PvdA) waarnemend burgemeester van Oldambt. Tussen 2002-2009 was ze burgemeester van Ten Boer. Uitgerekend in die periode was Heiminge daar gemeentesecretaris en zat Groothuis namens de PvdA in de gemeenteraad. Mevrouw Pot is overigens een gedreven, bekwame bestuurder. Daar kan ik niks verkeerds over zeggen.

Groothuis is een netwerker pur sang. Hij duikt overal op. In de landelijke vereniging van gemeentesecretarissen is hij algemeen bestuurslid. Bij de gemeenteraadsverkiezingen 2018 van de stad Groningen zat hij in de commissie die de PvdA-kandidatenlijst samenstelde.


Tot slot

Groothuis zit als gemeentesecretaris in allerlei overlegorganen. In het artikel “Hoe democratisch is Oldambt?” [link] schreef ik dat hij ook mede de agenda van de gemeenteraad bepaalt. In de begeleidingscommissie die onderzoekt hoe democratisch de gemeente Oldambt is, duikt hij ook weer op.
Ook mag hij op verzoek aanschuiven bij de besloten vergaderingen van de fractievoorzitters van de Oldambtster politieke partijen (het zogenaamde seniorenconvent).

Het deel uitmaken van allerlei commissies is een probleem wat al vele jaren speelt. In 2010 trok de VCP in mijn ogen terecht aan de bel over Groothuis deelname aan de vertrouwenscommissie voor een nieuwe burgemeester. Dagblad [hier] en [hier].

Ondank de kritische woorden van hoogleraar staatsrecht Elzinga, vonden waarnemend PvdA-burgemeester Martin Zijlstra en PvdA-Commisaris van de Koningin Max van den Berg het geen probleem dat PvdA-gemeentesecretaris Groothuis in deze commissie zat.

Dat het gros van de Oldambtster politiek dit allemaal heel normaal vindt, geeft wel te denken.

Het zou uit democratisch oogpunt een goede zaak zijn om een ambtenaar als Groothuis uit allerlei politieke commissies te weren.  Op 1 juli 2020 gaat hij met pensioen. Dat is een goed moment  om de functieomschrijving van de nieuwe gemeentesecretaris zodanig aan te passen, dat de hier omschreven on-democratische constructies niet meer mogelijk zijn.

Het klinkt leuk om de burger mee te willen laten praten onder het mom van democratie, maar pas in vredesnaam eerst je eigen interne, rotte democratische structuren aan.

Nog even voor alle duidelijkheid. Het gaat hier niet om de kwaliteiten van de genoemde ambtenaren, maar de ongewenste verbanden.


Naschrift

Dit artikel riep bij enkele mensen zoveel boosheid op, dat enkele dagen na publicatie de complete BOB-website werd gehackt en alle data gewist. Het was een domme actie, want op allerlei plekken in de wereld liggen back-ups van de site. Een dag later was de website dan ook weer terug.

Moet eerlijk bekennen dat het hacken van de website ook niet echt moeilijk was. Inloggen gebeurde met een simpel wachtwoord. Bij de start van BOB had ik het te druk met artikelen schrijven en is er onvoldoende aandacht besteed aan de veiligheid van de site. Dat is inmiddels aangepast.

Interessant is wie achter de hack zat.
Het artikel werd op zaterdagavond 2 mei geplaatst en ondanks het relatief late tijdstip nog door honderden mensen gelezen. De maandag en dinsdag vielen op 4 en 5 mei. Voor veel werkenden (waaronder de meeste ambtenaren) waren dat vrije dagen. De eerstvolgende werkdag (6 mei) werd de website tussen 8 en 12 uur ’s morgens volledig gewist.

Het lijkt er op dat de hack dan ook is uitgevoerd door een ambtelijke organisatie. Ik vermoed zelfs, dat de dader een vrouw is. Bewijzen kan ik het niet, maar alles wijst wel in die richting. Het hacken op zich is al een trieste zaak, maar dat de betreffende persoon misbruik heeft gemaakt van de facilliteiten van de overheidsorganisatie waarvoor zij werkzaam is, maakt het nog een graadje erger.

 

 

Hoe democratisch is Oldambt?

In juni 2019 heeft de gemeenteraad besloten dat inwoners meer zouden mogen meepraten over het gemeentelijk beleid.
Ter voorbereiding gaat de gemeente eerst onderzoeken hoe democratisch zij eigenlijk zelf is. Denk hierbij aan vragen als: hoe worden besluiten genomen en uitgevoerd? Is daar draagvlak voor en kunnen inwoners meedenken, meebeslissen of zelfs meewerken als zij dat willen?
Dat onderzoek wordt een zogenaamde Quick Scan Lokale Democratie genoemd. Dat hoeft de gemeente niet zelf op te zetten, maar wordt aangeleverd door een organisatie bestaande uit o.a. de landelijke overheid en de vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG).
Kost dat ook geld? In principe wel, maar het is gratis voor de eerste 100 gemeenten die zich aanmelden inclusief ondersteuning van een adviseur.

Die Quick Scan is overigens niets anders dan een online vragenlijst voor burgers en ambtenaren waar “automatisch” een rapport uitrolt.  Die vragenlijst kon tot 7 februari 2020 ingevuld worden.


Burgers en ambtenaren

Dat burgers hun mening kunnen geven, klinkt logisch. Zij hebben immers de gemeenteraad gekozen en hebben direct te maken met het gemeentelijk beleid. Waarom ook ambtenaren moeten aangeven wat zij van de lokale democratie vinden, ontgaat mij volledig. Zij hebben voornamelijk een dienende functie waarbij het begrip democratie helemaal niet aan de orde is. Het belangrijkste wat ambtenaren moeten doen, is zich dienstbaar opstellen richting de burger. Ambtenaren denken nu te vaak dat de burger er voor hen is. Het is echter juist andersom. Die mentaliteit moet veranderen. Met democratie heeft dat niks te maken.

Het begrip democratie wordt overigens door de gemeente wel heel ruim gezien. Het geven van subsidie aan een burger die een goed idee heeft, valt daar volgens burgemeester Sikkema ook onder. [Link uitspraak burgemeester]. Misschien niet verkeerd als de gemeente nog eens de letterlijke betekenis van het woord democratie opzoekt. Hier alvast een voorzet:

Democratie is een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening. Men onderscheidt directe democratie, waarin burgers persoonlijk stemmen over wetten, besluiten en benoemingen, en indirecte, waarin het volk zich laat vertegenwoordigen door een gekozen orgaan, zoals een raad of parlement.
(bron: wikipedia)


De onvermijdelijke commissie

Uiteraard wordt een begeleidingscommissie ingesteld. Wie zitten daar in?
1 – Namens het college van B & W

  • Cora-Yfke Sikkema (burgemeester)
  • Herman Groothuis (gemeentesecretaris)

2 – Namens de gemeenteraad (2-3 personen)

  • benoeming volgt nog

3 – Namens het ambtelijk apparaat

  • Jelte van der Meer (raadsgriffier)
  • Jannie Rijkaart (ambtenaar)
  • Bram van der Rest (ambtenaar)

4 – enkele inwoners (1-3)

  • benoeming volgt nog

De inwoners zouden volgens het voorstel gerekruteerd kunnen worden via de gebiedsregisseurs (ambtelijk contactpersoon tussen gemeente en een woongebied).
Dat lijkt mij niet verstandig, want er wordt gekozen uit een groep inwoners die al meer dan gemiddeld betrokken is bij het contact met de gemeente. Het heeft een hoog ons-kent-ons gehalte. Waarom geen oproep aan burgers om zich aan te melden voor deze functie?

Bij gemeenteraadsverkiezingen kunnen burgers uitsluitend raadsleden kiezen. Het zou dan ook logisch zijn als de commissie alleen maar uit burgers en raadsleden zou bestaan met ondersteuning van de raadsgriffier. Overige ambtenaren en wethouders hebben in de commissie helemaal niks te zoeken. En dan heb ik het nog niet eens over de oververtegenwoordiging van ambtenaren/politici.


Ingang raadszaal aan de Havenkade-west in Winschoten

Waar gaat het werkelijk mis?

Het laten meepraten van een paar burgers klinkt sympathiek, maar het gaat voorbij aan wat er werkelijk mis is met de democratie in de gemeente, namelijk het functioneren van de gemeenteraad. De gemeenteraad is in principe al een afvaardiging van de kiezers. Als de raad haar werk goed zou doen, is meepraten grotendeels overbodig. Over onderwerpen die betrekking hebben op de gehele gemeente wordt al meegepraat, bijvoorbeeld in de WMO-raad. Wanneer een onderwerp alleen over een buurt of wijk gaat, kunnen de betreffende bewoners gemakkelijk huis-aan-huis benaderd worden.
Maar waarom gaat het dan toch fout?

-1- Onderwerpen op de raadsagenda
De betrokkenheid van burgers staat of valt met de onderwerpen die op de raadsagenda staan. Dat zou over zaken moeten gaan waar de burger direct mee te maken heeft of de betrokkenheid groot is. Slechts 11x per jaar beslist de gemeenteraad over zaken waarvan zij meent dat deze belangrijk zijn. Maar wat is belangrijk en wie bepaalt dat?

De onderwerpen worden bepaald door het zogenaamde presidium. Dat is een agendacommissie bestaande uit de voorzitter van de gemeenteraad (burgemeester), de gemeentesecretaris, de raadsgriffier en de voorzitters van de beide raadscommissies SWI en BMR. [Nadere uitleg begrippen hier].  Dit clubje heeft verrassend veel “macht”. Het bijzondere is dat er op de gemeentelijk website niets over is te vinden. Ondanks het feit dat deze vergaderingen openbaar zijn, is niet bekend waar en wanneer deze gehouden worden. Bij navraag bleek de gemeente dit ook allemaal niet nodig te vinden.

Wat is er mis met deze opzet? Wel, door onderwerpen NIET op de agenda te zetten, ligt het besluit daarover bij de wethouders en ambtenaren. Dat voorkomt discussies in de gemeenteraad en het mogelijk niet doorgaan van een project, omdat de raad dwarsligt.
Daarnaast kunnen er onderwerpen op de agenda worden gezet, waar niemand zich een buil aan valt. Bijvoorbeeld gemeenschappelijke regelingen op provinciaal niveau als de Veiligheidsregio [link].

Het is overigens wel mogelijk om als raadslid onderwerpen aan te dragen, maar in de praktijk gebeurt dat zelden. De afgelopen 2 jaren waren de belangrijkste zaken de mogelijke aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde en de overlast door de biomassa-installatie van het zwembad in Winschoten.

-2- Kwaliteit raadsleden
Politieke partijen lijken geen enkele voeling te hebben met wat er in de maatschappij leeft. Op landelijk niveau is dat al decennialang het geval, maar op gemeentelijk niveau lijkt de afstand politiek-burger de laatste jaren ook steeds groter te worden. Herindelingen hebben wat dat aangaat ook niet tot een beter bestuur geleid.  Coelo-rapporten hier, hier en hier.

Op deze website staan diverse voorbeelden van beslissingen die over de hoofden van burgers heen genomen zijn. Het gaat om plannen van de wethouders die door een raadsmeerderheid zijn goedgekeurd. Zo maar even wat voorbeelden van het afgelopen jaar:

– mogelijke aanleg zonnepanelenpark Finsterwolde
– nieuwbouw gemeentehuis
– sloop bibliotheek
– biomassa-installatie zwembad Winschoten

De raad had hierbij kritisch naar die plannen moeten en willen kijken. Helaas gebeurt dat onvoldoende door onwil of simpelweg domheid. Dan wordt democratie een hol begrip en verlies je als politiek het vertrouwen van de kiezers. (Opkomstcijfers 2009: 42,3%, 2014: 55,5%, 2018: 50,2% en 2022: 46,0% )

-3- Achterhouden informatie
Regelmatig ontvangt de gemeenteraad brieven van bezorgde burgers en organisaties. Deze stukken werden als bijlage aan de online agenda van de gemeenteraad toegevoegd. Sinds kort gebeurt dat niet meer. Er wordt alleen nog gemeld dat er een brief is ontvangen. Hiermee worden geïnteresseerde burgers gelijk al op een kennisachterstand gezet. Op verzoek kan een geanonimiseerde versie van een binnengekomen stuk/brief worden toegestuurd mits er administratiekosten (leges) worden betaald.

In februari 2019 heeft het presidium op eigen houtje bepaald dat deze informatie niet meer online wordt gezet. Zij gebruikt hiervoor de nieuwe privacywet als argument. Op diverse sites voor overheidsdienaren wordt echter duidelijk gesteld dat dit nergens voor nodig is. [griffiers.nl en gemeente.nu]  Wettelijk staat ook nergens dat het zo moet.
De gemeente schiet hier volledig door. Bezorgde burgers maken regelmatig gebruik van de mogelijkheid om de gemeenteraad tijdens een vergadering toe te spreken. Deze insprekers doen hun verhaal ook niet anoniem en  dragen geen masker voor hun gezicht.


Hoe dan wel?

Het laten meedenken van burgers in de één of andere commissie klinkt leuk, maar is vooral borstklopperij in de zin van “Kijk eens, wat zijn wij toch democratisch bezig”.
In de praktijk is dat niet zo. De burger heeft nog steeds niks te beslissen. Dat doen vooral de ambtenaren en wethouders. Ook de gemeenteraad mag af en toe ja of nee zeggen. Maar de burger macht geven, zoals omschreven in de definitie van democratie is niet aan de orde. De macht blijft waar die nu ook is, namelijk in het gemeentehuis. Het hele project is dan ook vooral een werkverschaffingsproject voor en door ambtenaren. Richting de burger is het ook nog eens tijd- en geldverspilling.

Een mogelijke oplossing is helemaal niet moeilijk. Vraag die burger (niet vrijblijvend) naar zijn mening en doe daar iets mee. Dat kan heel simpel online. Noem het maar de burgerbarometer. Bij grote projecten zou zelfs een referendum kunnen worden gehouden.
Het inmiddels 3 jaar voortdurende gepruts rond de mogelijke aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde is een triest voorbeeld van een volledig falende gemeenteraad. De gemeente trok 17.000 euro uit voor een draagvlakenquête, maar ondanks een eerdere toezegging, trekken de wethouders zich vervolgens niks aan van de uitkomst. Sterker nog, ze dreigden zelfs met aftreden [Dagblad 25-sept-2019]. De raad had hier haar tanden moeten laten zien richting de wethouders, maar het bleef vooral bij blaffen.
Met het opnemen van een paar burgers in een clubje waarin alleen maar gepraat mag worden, laat je als gemeente zien, dat je de mening van de burger nog steeds niet serieus neemt.

Om het begrip democratie in het Oldambt meer betekenis te geven, is er vooralsnog geen reden om burgers aan bestaande clubjes toe te voegen. Pak eerst de eigen gesloten cultuur aan zoals hierboven beschreven en voer bijvoorbeeld de burgerbarometer in. Handel dan ook naar de uitslag. Wedden dat er dan bijna geen ontevreden burgers meer zijn?

===========================================================================

Voor de liefhebbers nog wat extra informatie.

In 2016 heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een rapport geschreven over het aanpassen van het huidige democratisch systeem op gemeentelijk niveau.
Titel  van het rapport luidt “Op weg naar een meervoudige democratie”.
Het is een wat ambtelijk verslag, maar wel goed leesbaar. [link]

Het rapport hanteert als referentie de invoering van het zogenaamde dualisme in 2002. Houdt in dat een wethouder geen deel meer uitmaakt van de gemeenteraad en dus ook niet over zijn eigen voorstel kan stemmen. Een nog belangrijker punt is wel, dat de raad niet meer meebestuurt, maar juist een controlerende functie heeft.
Hier wat interessante quotes uit het rapport, die zeker ook van toepassing zijn op de gemeente Oldambt.

Pag 20: over de invoering van het dualisme in 2002

De actieve deelname van inwoners aan het lokale bestuur lijkt niet, in ieder geval niet substantieel te zijn toegenomen. Anders dan de bedoeling was, lijkt de raad zich zelfs meer op het college(beleid) te richten, met als gevolg dat deze organen vooral ‘met elkaar’ bezig zijn. Het algemeen belang waaraan raad en college hun bijdrage hebben te leveren, lijkt daarbij naar de achtergrond te verdwijnen. Dat was zeker niet de bedoeling.
Ook de rolscheiding tussen raad en college pakt niet altijd goed uit. Terwijl de bedoeling was dat juist het politieke debat in de raad de interesse van de burger tot nieuwe hoogten zou moeten opstuwen lijkt het tegendeel het geval. Burgers vragen niet om meer politiek maar om meer democratie.

 

Pag 21: rol ambtenaar

Ook de rol en positie van de ambtenaar vraagt aandacht. Als werkwijze en structuur van het bestuur meer verscheidenheid vraagt, moet dat ook gevolgen hebben voor de rol en de positie van de ambtenaar. Nu is de ambtenaar slechts dienaar van het gemeentebestuur. Maar in de praktijk werkt hij voor de samenleving zonder dat hij daaraan verantwoording aflegt of verantwoordelijk wordt gehouden.

 

Pag 27: vertrouwen in de lokale politiek

We moeten vaststellen dat het vertrouwen in de instituties van de representatieve democratie bij grote groepen van de bevolking sinds de dualisering niet is toegenomen. Sterker nog, spanningen in de samenleving hebben zich verdiept, de maatschappelijke polarisatie is toegenomen, de lokale politiek is  meer versplinterd dan ooit, en dit alles tegen een achtergrond van de opkomst van sociale media. Het heeft geleid tot een lokale politiek die turbulenter is dan vijftien jaar geleden kon worden voorzien. Dit stelt de bestaande instituties voor grote nieuwe uitdagingen, en de centrale vraag is of deze organen in hun rollen en posities voldoende zijn toegerust om in deze samenleving van toenemende spanningen te verbinden en te luisteren.

 

Pag 28: verhouding gemeenteraad versus college van B & W

Representatieve en participatieve democratie vormen geen zero-sum-game, maar kunnen elkaar versterken. Voor de gemeenteraad betekent dit een in veel grotere mate open staan voor en toegankelijk zijn voor burgers. De representatieve democratie kan alleen vorm krijgen in verbinding met de participatieve en maatschappelijke democratie. De praktijk lijkt echter een heel andere.
Raden zijn, weggedrukt door het college, veelal procesmatiger gaan werken, en lijken het accent zelfs meer dan voorheen op hun verhouding tot het college te richten. Hun controle op het college is niet extern vanuit de volksvertegenwoordigende rol geïnspireerd, maar lijkt vaak naar binnen gekeerd als tegenover elkaar staande  organen. Het dualisme lijkt soms te zijn veranderd in een intern gericht wij-zij denken tussen raad en college, met vanuit de raad pleidooien voor de versterking van de eigen positie en de opbouw van een eigen ondersteunend apparaat als ware het een moderne wapenwedloop.

 

Pag 30: zelfstandige opererende ambtenaren

Denkbaar is ook dat, vanuit maatschappelijke opgaven geredeneerd, ambtenaren niet langer uitsluitend in dienst van het college zijn, maar ‘publieke ambtenaren’ worden (civil servants dus). In dienst van de gemeenschap creëren zij publieke waarden. Over budget en opgaven maken zij afspraken met het college, op basis van wederzijds vertrouwen. Deze ambtenaren zijn dan niet zozeer verbonden aan één orgaan maar georganiseerd en zichtbaar rondom een maatschappelijke opgave. Daar hoort ook eigenstandige publieke verantwoordelijkheid bij (zoals in het buitenland ook wel het geval is, bijvoorbeeld in Canada en Denemarken).

Waar is Bard Boon (wethouder jeugdzorg) ?

De Oldambtster gemeenteraadsleden hebben van het college van burgemeester en wethouders een lijst gekregen met onderwerpen waarop mogelijk bezuinigd kan worden. Op maandag 23 september wordt over de lijst gediscussieerd in de gemeenteraad.

Een deel van de bezuinigingsvoorstellen lijkt op voorhand al dan niet bewust in de openbaarheid te zijn gebracht. Mogelijk om te zien hoe er gereageerd zou worden. Wat dat betreft was het geen verrassing dat de plannen al tot veel maatschappelijke onrust en boosheid hebben geleid.

Veel voorstellen leveren slechts een relatief geringe besparing op, maar hebben wel behoorlijk maatschappelijke negatieve gevolgen, zoals onderhoud van voetbalvelden (€ 120.000) of onderhoud begraafplaatsen (€ 24.000). Behalve dat het geld bespaart, is een ander veel gebruikt argument dat het geen wettelijke verplichting is dat de gemeente het onderhoud doet. Andere voorstellen zijn slecht doordacht, zoals het schrappen van de schaapskudde. Ooit ingesteld om te bezuinigen op het grasmaaien. Hoe wil je dan dat gras gaan bijhouden?


Waarom bezuinigingen?
Oorzaak van de bezuinigingen zijn vooral de tekorten op de jeugdzorg en in mindere mate de WMO.
Sinds 2010 is Bard Boon de verantwoordelijke wethouder voor de jeugdzorg. Hij is in deze hele discussie echter volledig afwezig. Dat is toch vreemd. Je hebt als wethouder een enorm tekort op je begroting, maar zwijgt als het graf. Oké, één keer heeft de wethouder iets over de jeugdzorg gezegd. Dat ging echter specifiek over bijzonder onderwijsschool De Stuwe in Winschoten. (bron: DvhN van 21-09-2017)
Opmerking: Vanaf 2018 valt WMO onder verantwoordelijkheid van wethouder Broekhuizen. Wordt op de gemeentelijke website echter niet aangegeven. Daarvoor onder wethouder Boon.

De enige die over dit onderwerp in de media regelmatig iets heeft gezegd, was de inmiddels opgestapte wethouder van financiën, Kees Swagerman (SP).
Ja, het gaat over geld, maar dat geldt voor een heleboel zaken. Zou betekenen dat de wethouder van financiën voortdurend iets moet zeggen als bij een andere wethouder iets niet goed gaat. Dat lijkt me toch niet de bedoeling.

Swagerman had als wethouder financiën al lang aan de bel moeten trekken in de zin van “Er is een x bedrag beschikbaar. Daar moet je het mee doen.”
Dat deed ie niet. Hij ging in de media luidkeels klagen over de landelijke overheid die te weinig geld beschikbaar zou stellen.

Dat zal best, maar dat geldt wel voor meer onderwerpen. Maar bij de jeugdzorg gaat het om kinderen en die zijn blijkbaar heilig. Iedere aanvraag om hulp wordt gehonoreerd. Uiteraard kom je dan geld tekort. Betekent dat je ergens een grens moet trekken. Dat gebeurt dus niet. Sterker nog, alle burgers moeten bloeden wegens die tekorten.


Zorg creëert haar eigen klanten
Onlangs schreef Elsevier Weekblad het volgende over de jeugdzorg:

Een snel groeiend deel van de jeugd redt het kennelijk niet zonder hulp, vinden ouders, leerkrachten en zorgverleners. Mogelijk is de jeugdzorg door de invoering van bijvoorbeeld buurt- en wijkteams ook toegankelijker geworden. De steeds grotere vraag jaagt gemeenten op kosten: die moeten daardoor spreiden, waardoor er minder geld overblijft voor de echt zware gevallen.
Scholen zijn vaak de eerste halte bij het bestempelen van kinderen als “afwijkend”. Hoe minder probleemgevallen, hoe hoger de scores. Gemeenten doen net zo hard mee. Ouders spelen ook een belangrijke rol: zij denken sneller aan psychiatrische stoornissen dan vroeger. Als ouders of leerkrachten menen een gedragsstoornis bij een kind waar te nemen, roepen ze gemakkelijker hulp in. Bijna nooit wordt tegen die ouders gezegd: “‘Beste ouders, uw kind is lastig, maar niet abnormaal.”

bron: Elsevier 03-05-2019 – complete artikel hier

Winschoten heeft een school voor bijzonder onderwijs, “De Stuwe”, waar het aantal leerlingen tegen de verwachting in enorm is toegenomen. Bij de start in 2013 was juist een daling verwacht.  Daarom heeft de gemeente dit jaar 1,2 miljoen euro uitgetrokken om de school uit te breiden met 5 lokalen. Dat sluit naadloos aan op het Elsevier verhaal hierboven.
Het klinkt heel mooi passend onderwijs voor kinderen met problemen, maar die problemen zijn vaak maar tijdelijk. Maar het kind denkt uiteindelijk wel dat het anders is dan de anderen. Uiteindelijk wordt het er helemaal niet beter van.


Waar wordt het geld aan uitgegeven?
Het trieste is wel, dat gemeenten niet eens goed te weten waar het geld naar toe gaat. Grote zorginstellingen als Elker-Het Poortje, Lentis en Accare zeggen vrijwel geen toename te kennen van jeugdhulp. Wel is duidelijk dat een deel gaat naar extra ambtenaren bij de gemeenten, sociale wijkteams en via aanneem-constructies naar kleine jeugdzorgbedrijfjes. (bron: DvhN_19-11-2018)

Die organisatorische kerstboom is terug te zien aan de manier waarop gemeenten de zorg inkopen.
De Groninger gemeenten hebben samen de Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheid & Zorg opgericht (GR P & GZ). Die heeft weer een subafdeling, de RIGG, die uiteindelijk de jeugdzorg inkoopt. In het bestuur van de “Gemeenschappelijke Regeling” zit een wethouder van iedere deelnemende gemeente. Namens Oldambt is dat Bard Boon. Hier extra info.

Woordvoerder is de Stadskanaalster wethouder Johan Hamster (CU). Over het gebrek aan inzicht in de kosten maakte hij de volgende opmerking:

We werken er hard aan de stijging van de kosten inzichtelijk te krijgen.
(bron: DvhN _19-11-2018)

Let wel, de problemen waren toen al een aantal jaren bekend. Blijkbaar vond hij dat niet zo belangrijk gezien de volgende uitspraken eerder dat jaar.

Het kost meer dan verwacht, maar daarvoor heb je dan wel meer jeugdzorg dan voorheen. En in Groningen zijn tenminste geen wachttijden of opnamestops.

Oké, de gemeenten in Groningen kunnen dan maar wat minder aan andere zaken uitgeven. Het is toch onze maatschappelijke taak ervoor te zorgen dat het goed gaat met de bevolking? Dat kost dan blijkbaar geld.
(bron: DvhN_30-03-2018)

Dat is wel erg simplistisch geredeneerd.

Gelukkig zijn er ook wethouders die iets realistischer tegen de zaak aankijken. Wethouder Peter Verschuren (SP) van Midden-Groningen zei onlangs het volgende:

We hebben zeker bij de jeugd de laatste jaren erg makkelijk alle verzoeken om hulp gehonoreerd. Wij zeiden: niet moeilijk doen, gewoon hulp geven.
Vorig jaar kampte de gemeente Midden-Groningen met een tekort van bijna zeven miljoen euro op de jeugdhulp. De maatregelen die naar aanleiding daarvan werden genomen, brengen het tekort naar verwachting dit jaar terug tot een kleine vijf miljoen euro. Nog steeds te veel en daarom moet er dus verder worden gesneden in de uitgaven.
(Bron: website RTVNoord_05-09-2019)


Oorzaken tekort gemeente Oldambt
De gemeente Oldambt geeft toe dat het tekort ook mede veroorzaakt wordt, doordat zij zelf te veel uitgeeft. Citaat:

Onze begroting en meerjarenraming laten forse tekorten zien. Deze tekorten komen voort uit met name een tweetal factoren. Een belangrijke factor is de gevolgen van de recente decentralisaties in het sociaal domein waarvoor het Rijk onvoldoende middelen meegeeft. Daarnaast zijn er tekorten ontstaan als gevolg van eigen beleid.

Vertaling: De landelijke overheid geeft ons te weinig geld, maar wij geven desondanks toch meer uit dan we hebben.

[Bron: document 9bA1 – Ingredienten herstelplan.pdf]

Sluitende begroting Oldambt
Om het begrotingstekort voor de komende jaren op nul te zetten, hebben de wethouders een lijst met bezuinigingsvoorstellen opgesteld. Dat wordt “herstelplan” genoemd (wie verzint in vredesnaam zo’n stupide eufemisme). Het overzicht staat hier.

Het bijzondere is dat op de WMO wel wordt bezuinigd, maar de post die voor een miljoenentekort zorgt, de jeugdzorg, bijna niet. Ja, er wordt eerst € 550.000  geïnvesteerd in de hoop dat er € 1,1 miljoen bespaard wordt. Dus men hoopt op een netto besparing van € 550.000 uit te komen. [Meer info hier.] WMO zat altijd in de portefeuille van wethouder Boon. Nu is wethouder Broekhuizen verantwoordelijk en kan er blijkbaar wel bezuinigd worden.

Potverteren
Veel ernstiger is dat de reservepot met aandelen Enexis wordt gebruikt om de komende jaren (2019-2022) het resterende tekort op de begroting te dekken. Uit deze pot wordt maar liefst 16 miljoen euro gehaald. Een dergelijke reserve is bedoeld voor incidentele tegenvallers, niet voor structurele tekorten. De Provincie moet dit oneigenlijke gebruik nog goedkeuren, maar het is te hopen dat dat niet gebeurt.


Conclusie
Weer wordt duidelijk dat politici hun werk niet goed doen en al een aantal jaren weglopen voor het nemen van maatregelen, namelijk het mes zetten in de jeugdzorg en dan vooral de organisatorische opzet.
Dan is ook het grootste deel van de bezuinigingen overbodig.

Een deel van die bezuinigingen is in mijn ogen wel terecht, zoals het deels schrappen van het kinderontbijt op 3 basisscholen (besparing € 40.000), desondanks wordt er nog steeds € 40.000 aan besteed. Dat is echt geen gemeentelijke taak.

Hetzelfde geld voor 38 inwoners van de voormalige gemeente Reiderland, die ieder jaar gemiddeld per persoon 1000 euro op hun rekening gestort krijgen als reisvergoeding zonder dat er ook maar 1 bonnetje tegenover staat. Ja zegt de gemeente, dat zijn oude regelingen.
Blijkbaar kan er nu wel iets aan worden gedaan.

Waar helaas niet op bezuinigd wordt, is de kledingbon voor kinderen t/m 18 jaar.
In 2017 gaf de gemeente 115.000 euro weg (772 bonnen van € 150, -).  In 2018 ging het om ruim € 56.000 (756 bonnen van € 75 ). De gemeente noemt de regeling een groot succes. Zucht, hoe is dat toch mogelijk.

Het is onbegrijpelijk dat de gemeenteraad voortdurend cadeautjes uitdeelt alsof het geld met bakken binnenkomt. Al jarenlang verslonzen de stad en omliggende dorpen, maar de gemeenteraad is ziende blind en heeft alleen maar oog voor de groep mensen die weinig te besteden heeft.
Wat de raad vergeet, is dat er ook een heleboel mensen zijn die een bescheiden salaris verdienen en veel kosten hebben (hypotheek, studerende kinderen), maar voor geen enkele vergoeding of kwijtschelding in aanmerking komen. Dat zijn de mensen die ook nog eens de cadeautjes betalen die de gemeenteraad uitdeelt onder het mom van armoedebestrijding.

Zou mooi zijn als de raad dat eens zou beseffen.

Gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – gegoochel met cijfers

Tijdlijn
Voor het terrein Hema-Bibliotheek-supermarkt de Boer zijn in het verleden diverse plannen geweest. Met name de eigenaar van het geheel, Gerhard Mestemaker, zat vol plannen. Hier een overzicht.

Tijdlijn Hema terrein
dec 2003 – Mestemaker koopt Langestraat 3 (voormalige NMB/ING)
jan 2004 – Mestemaker wil 16 appartementen+winkels bouwen
nov 2005 – Mestemaker koopt Kijkshop
jun 2007 – Plan 16 appartementen+winkels bouwen teruggetrokken. 
jan 2012 – Plan nieuw stadhuis, winkels, parkeerplsen, appart.menten
nov 2016 – Gemeente koopt alle bovenstaande panden/kavels van Mestemaker
okt 2018 – Supermarkt De Boer gesloopt
jun 2019 – Bibliotheek gesloopt

Oktober 2019 – voormalige supermarkt De Boer gesloopt

Inleiding
Het zal u niet ontgaan zijn, dat de gemeente Oldambt op rigoureuze wijze bezig is het terrein naast en achter de Hema ingrijpend te veranderen. In ambtelijke taal heet dat “herinrichten”. Inmiddels zijn de oude supermarkt De Boer en de bibliotheek gesloopt. De naam van het project is Poort van Winschoten. Waarom voor die naam gekozen is, heb ik nergens kunnen achterhalen. Een eerdere werknaam, Dommeringplaats, is heel wat toepasselijker, omdat op de Hema-plek het fameuze hotel Dommering heeft gestaan.

De gemeentelijke plannen voor het gebied zijn in een paar jaar tijd flink veranderd. De basis is echter nog steeds de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wil namelijk graag alle ambtenaren in 1 gebouw hebben.

De eigenaar van alle panden (behalve de Hema) en parkeerterrein was projectontwikkelaar Gerhard Mestemaker uit Emmen. Hij heeft o.a. het kantoor van de ABN+appartementen aan de Schönfeldsingel gebouwd. Voor het gebied naast en rond de Hema heeft hij in het verleden meerdere ambitieuze plannen ontwikkeld. De medewerking van de gemeente aan die plannen was niet altijd optimaal. Het meest ambitieuze plan dateert uit 2012.

Vlak voor de herindeling dacht hij met het toenmalige bestuur van de gemeente Winschoten zaken te kunnen doen. Er lag een plan voor de bouw van 5000m2 winkelruimte, driehonderd parkeerplaatsen, deels onder de grond en zestig appartementen. En jawel, een nieuw stadhuis. Mestemaker wilde de ambitieuze plannen, kosten 52 miljoen euro, met bouwbedrijf Rottinghuis en vastgoedbedrijf Vastgoud uit de stad Groningen ontwikkelen. Naar verluidt zag het nieuwe bestuur van de gemeente Oldambt er niets in. [Dagblad 10-01-2012]


Waarom iedereen in 1 gemeentehuis?
In 2010 zijn de gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland in het kader van een herindeling samengevoegd. Die samenvoeging heeft vreemd genoeg niet geleid tot minder ambtenaren (schrappen van dubbele functies). Uiteraard paste al dat gemeentelijk personeel niet in 1 gebouw (Winschoter gemeentehuis). Daarom werken zij in verschillenden gebouwen verspreid over de gemeente. Te weten het Winschoter gemeentehuis, aan de Garst en het voormalig gemeentehuis in Scheemda. Dat kan soms wat onhandig zijn, maar moderne communicatietechnieken kunnen veel problemen oplossen.
Het college en de gemeenteraad houden echter vast aan 1 groot gemeentekantoor voor alle ambtenaren.


Het 1e plan (2017)
In een paar jaar tijd heeft de gemeente 2 verschillende plannen voor het gebied bedacht. De gemeenteraad ging in december 2017 zelfs al akkoord met het 1e plan.
Wat hield dat plan in?

Allereerst de sloop van de oude supermarkt De Boer en bibliotheek. (Inmiddels uitgevoerd.) Op die plek zullen 6 vrijstaande woningen worden gebouwd met een weg er voor langs. Het belangrijkste onderdeel was echter de uitbreiding van het gemeentehuis. In die versie werd het gemeentehuis uitgebreid door naast de Hema een nieuw gebouw neer te zetten. Ook werd de 1e verdieping van de Hema bij de nieuwbouw betrokken. In ruil daarvoor krijgt de Hema de Kijkshop er bij waardoor alle winkelactiviteiten op de begane grond kunnen worden geconcentreerd. De gemeentelijke nieuwbouw zou via een luchtbrug verbonden worden met het bestaande gemeentehuis [zie eerder BOB-artikel].


Het 2e plan (2019)
Het nieuwste plan ziet er heel anders uit. [Zelf lezen kan hier.] De 6 nieuw te bouwen vrijstaande woningen zijn gebleven en het gemeentehuis wordt ook uitgebreid, maar het grootste verschil is dat het huidige gemeentehuis (de jaren 80 en 90 nieuwbouw) wordt afgebroken. Alleen het historische deel aan de Langestraat met de burgemeester- en wethouderskantoren blijft staan. Onderstaande tekening (oranje) laat zien hoe de bebouwing gaat lopen. Er ontstaat een U-vormig gebouw met in het midden een pleintje. De Johan Modastraat richting Langestraat is alleen nog toegankelijk voor wandelaars (en fietsers neem ik aan). In principe loopt de Modastraat straks achter het nieuwe gemeentehuis en voor de 6 nieuwe woningen langs.

Als alle ambtenaren in 1 gebouw komen te werken en daar ook de raadszaal een plekje krijgt, kunnen de overbodig geworden gebouwen worden verkocht. Dat en het lagere energieverbruik zou volgens het college zoveel geld besparen, dat nieuwbouw prima uit kan.

Ter onderbouwing van haar gelijk heeft het college onderzoek laten doen naar de invloed van nog te verkrijgen energielabels op de exploitatiekosten voor vijf gebouwen. Het gaat om:

  • Garst 1 Winschoten
  • Garst 7 Winschoten
  • Raadszaal Havenkade-West Winschoten
  • Gemeentehuis Winschoten
  • Gemeentehuis Scheemda

In dit artikel beperk ik mij tot het gemeentehuis aan de Modastraat, omdat die in de plannen zou moeten worden afgebroken. De reden voor afbraak en herbouw is wel erg kort door de bocht en op dubieuze wijze onderbouwd.
De kernwoorden zijn energielabels en energieneutraal. De landelijke overheid heeft bedacht dat in 2023 kantoorgebouwen energielabel C moeten hebben en in 2030 zelfs label A. [hier wetstekst]

De door de gemeente ingehuurde deskundigen geven aan dat dat met bouwkundige aanpassingen prima is te doen. Het energieneutraal maken is wat lastiger en kost een hoop geld, maar is zeker niet duurder dan nieuwbouw. En hier gaat het mis. De gemeente geeft namelijk een eigen draai aan die uitkomsten.


Sturing 1 (door ambtenaren – rookgordijn)

In het raadsvoorstel naar de gemeenteraad toe wat door het ambtelijk apparaat is geschreven, creëren deze een rookgordijn door terminologie rond energielabels, het begrip energieneutraal en achterstallig onderhoud op 1 hoop te gooien qua kosten. Dat maakt het raadsvoorstel niet bepaald helder. Eigenlijk wordt hier misbruik gemaakt van de mogelijk ontbrekende kennis van raadsleden op dit terrein. (Waar zij zich overigens niet voor hoeven te schamen.)

Het gemeentehuis huis heeft nu al label C. Daar hoef je dus niks voor te doen. Ook naar A is niet ingewikkeld.  Het door de gemeente ingehuurde Groninger adviesbedrijf Syplon zegt daarover in haar rapport [link] het volgende (pagina 14):

“Het huidige label is reeds C. Om naar label A te gaan zou beter geïsoleerde dakbedekking nodig zijn en zal er extra geïnvesteerd moeten worden in zonnepanelen.”

Maar het college en de ambtenaren willen meer. Zij willen een energieneutraal gebouw. Betekent dat het gebouw net zoveel energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen als dat het gebruikt. Dat is voor een kantoor best wel lastig. Want je hebt niet alleen te maken met verwarming, maar ook met apparaten als PC’s die samen een hoop energie verbruiken.
Volgens de door de gemeente ingehuurde adviseurs, waaronder Syplon, ontstaat er dan een probleem.
Nogmaals Syplon (pagina 14):

“Het monumentale gedeelte is zeer lastig energieneutraal te krijgen. Voor de overige bouwdelen is het van belang om de warmtevraag sterk terug te dringen. Hiervoor moeten de gevels en beglazing extra geïsoleerd worden. Dit zijn forse investeringen en bedragen circa 50% van de nieuwbouwwaarde. Het dak leent zich goed voor zonnepanelen maar de ruimte is onvoldoende om zelfvoorzienend te zijn. Zeker als er ook extra installaties op het dak gezet worden voor de ventilatie.”

 En de eindconclusie van Syplon op pagina 18:

“Voor Johan Modastraat 6 en Havenkade-West 1 is het vrijwel onhaalbaar om energieneutraal te worden.”

Nog even voor alle duidelijkheid. Wettelijk is label A voldoende. Daarvoor hoeft alleen het dak extra geïsoleerd te worden en zonnepanelen geplaatst. De kosten van deze beperkte aanpassingen staan in de gemeentelijke documenten nergens vermeld. Dat zal t.o.v. nieuwbouw een schijntje zijn. Er is geen enkele verstandige reden te bedenken waarom je miljoenen extra zou willen uitgeven om energieneutraal te willen zijn.

In mijn ogen heeft energieneutraal, dus zelf al je energie opwekken, niks met energiezuinigheid te maken. Het geeft alleen aan waar je de energie vandaan haalt. Die kun je zelf opwekken (kost ook geld) of inkopen. Hier geven echter de ambtenaren/college hun eigen draai aan die conclusies.


Sturing 2 (door ambtenaren – misleiding)
Zoals sommige adviseurs niet onafhankelijk zijn, geldt dat ook voor het ambtelijk apparaat dat een voorstel moet schrijven voor de raad over een nieuw gemeentehuis waarin ze (de ambtenaren) zelf werken. Het eindresultaat laat zich raden.

Dat blijkt niet alleen uit bovenstaand verhaal, maar ook op pagina 9 van het raadsvoorstel waarin o.a. de besparing op energie van de gesloopte bibliotheek als exploitatievoordeel van het gemeentehuis wordt gepresenteerd! Het verband tussen energieverbruik van de gesloopte bibliotheek en gemeentehuis ontgaat mij volledig.

Op pagina 7 staat in het raadsvoorstel het volgende:

“Ook zijn nog extra investeringen nodig in verband met de invoering van het voor kantoorgebouwen wettelijk verplichte energielabel C per 1 januari 2023 en energielabel A per 2030. De kosten voor energieabel C worden door bureau Syplon geschat op ruim € 100.000 extra te begroten kosten per jaar voor de komende 10 jaar (bovenop de hiervoor aangegeven kosten van circa € 600.000 per jaar voor onderhoud).”  

Dat is merkwaardig. Syplon zegt juist in haar rapport op pagina 14 dat het gemeentehuis al label C heeft. Dan zijn extra investeringen dus niet nodig. De ambtenaren halen hier algemeen onderhoud en label C kosten door elkaar.

Een ander punt van misleiding staat in het raadsvoorstel op pagina 10 onder “Consequenties”.
Op 16 nov 2016 heeft de gemeente supermarkt De Boer, Kijkshop en bijbehorend parkeerterrein aangekocht voor 1,8 miljoen. De provincie heeft daarvoor en voor de Liefkenshoek (Vissersdijk) 1,5 miljoen subsidie toegezegd. En wat hebben de gemeentelijke ambtenaren daarvan gemaakt?

“Als de gemeenteraad niet akkoord zou gaan met het ambtelijk voorstel tot nieuwbouw gemeentehuis, kan dat o.a. als consequentie hebben dat die toegezegde 1,5 miljoen komt te vervallen.”

Dat is niet alleen flauw, maar een ronduit misleidend dreigement. Toen die subsidie werd toegekend, was er nog helemaal geen sprake van sloop gemeentehuis. De verplichting van label A voor kantoren in 2030 bestond nog niet eens. Zelfs plan 1 was nog maar amper bekend. Het geld was dan ook toegekend voor het volgende:

In het kader van dit toekomstig vervolg heeft de provincie voor de doorontwikkeling van twee projecten op deze as in totaal € 1.500.000,– subsidie verleend. Dit betrof   de aankoop van de zogenoemde Mestemakerlocatie in de Poort van Winschoten en een aankoop voor de afronding van de Liefkenshoek (Vissersdijk).

Bron: Raadsbesluit – Poort van Winschoten – Raad 2017-12-18 + handtek – pagina 1 [link naar document]


Sturing 3 (via externe adviseurs)

Naast het al eerder genoemde Syplon is een ander ingehuurde adviseur het Alkmaarse bedrijf Stichting Maatschappelijk Vastgoed (SMV).
De naam suggereert iets ideëels, maar het blijven vastgoedcowboys. Zij zetten gebouwen neer voor hun opdrachtgevers en die huren het vervolgens terug. Die opdrachtgevers zijn overheid en semi-overheidsinstellingen. Dat betekent voor SMV maximale zekerheid, want men wil natuurlijk wel graag de geïnvesteerde centjes terugverdienen.

In dit geval zou SMV mogelijk een nieuw gemeentehuis bouwen wat vervolgens door de gemeente gehuurd wordt. Uiteraard heeft SMV onderzoek gedaan naar de staat van het huidige gemeentehuis en daaruit concludeerde de gemeente (pagina 5 raadsvoorstel) het volgende:

“Ook wordt in het onderzoek van SMV geconstateerd dat nieuwbouw veruit te verkiezen is boven handhaving van de bestaande bouw. De bestaande Kalfsbeekvleugel en de tussenvleugel van het gebouw aan de Johan Modastraat zijn dusdanig gedateerd, dat er eigenlijk niet veel mee te beginnen valt.”

Goh, hoe is het mogelijk. Wij van WC-eend adviseren WC-eend.

Vervolgens gaat de ambtenaren/college aan de haal met die conclusie. Raadsvoorstel pagina 5.

“De uitkomsten (van SMV-onderzoek) hebben ertoe geleid dat wij nu uitgaan van sloop van de twee kantoorgebouwen aan de Johan Modastraat (met uiteraard handhaving van het monument met toren aan de Langestraat) en het realiseren van nieuwe aaneengesloten huisvesting ter grootte van 6.120 m2 (waarvan 1.170 m2 boven de HEMA).”


Kosten sloop en nieuwbouw + exploitatiekosten
Om de kosten van sloop/nieuwbouw gemeentehuis en aanpassingen aan het Hema-gebouw te financieren, sluit de gemeente een lening af van ca 25 miljoen euro. Gezien de enorme kostenstijgingen in de bouw, zullen daar de komende jaren nog wel wat miljoenen bijkomen.

Volgens wethouder financiën Kees Swagerman (SP) is het geld geen probleem. De gemeente leent dat bedrag en schrijft het over 40 jaar af. Dan kan makkelijk volgens hem, want de besparing op onderhoud en energie is zo groot, dat de nieuwbouw zichzelf terugverdient.

Een van de redenen voor nieuwbouw is dat alhoewel de staat van onderhoud redelijk goed is (Syplon pagina 18), het gebouw zo langzamerhand wel toe is aan groot onderhoud. Dat is jarenlang niet gebeurd. Je kunt dat wel vooruit schuiven, (wat de huidige wethouder financiën ook al 5 jaar doet), maar de kosten worden alleen maar hoger. In het raadsvoorstel staat dat de gemeente daar geen jaarlijks bedrag voor heeft gereserveerd. Dat is vreemd, want in de gemeentelijk jaarverslagen staat voor gebouwen ieder jaar een bedrag gereserveerd. Bijvoorbeeld 2016 – 2,6 miljoen (pagina 60) en 2017 – 1,9 miljoen (pagina 84).

Nu er mogelijk nieuw gebouwd gaat worden, wordt ineens wel een jaarlijks bedrag gereserveerd, omdat er sprake is van annuïtair afschrijven. Het verband tussen annuïtair afschrijven en onderhoud ontgaat mij even.

Dat de woorden van wethouder Swagerman niet kloppen, blijkt uit onderstaande tabellen met een overzicht van oude en nieuwe kosten opgesteld door zijn eigen ambtenaren. Ondanks het afstoten van allerlei gebouwen (raadszaal Winschoten Havenkade-West, Gemeentehuis Scheemda) stijgen de jaarlijkse exploitatiekosten toch nog en wel met 120.000 euro per jaar. Maar eigenlijk veel meer.

Jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis
Kapitaallasten gebouwen en terreinen€ 721.223
Kapitaallasten inrichting en afwerking gebouwen€ 112.417
Jaarlijkse beheers en onderhoudslasten€ 250.000
Jaarlijkse reservering groot onderhoud€ 93.000
-----------------
Totale jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis (A)€ 1.176.640
Nieuw gemeentehuis - exploitatiekosten (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Jaarlijkse kosten oude gemeentehuis+extra lokaties
Kapitaallasten Scheemda, Winschoten en raadszaal€ 426.000
Schoonmaakkosten Scheemda en Winschoten€ 120.000
Onderhoud en energie Scheemda, bibliotheek, Winschoten en raadszaal€ 304.000
Reis- en vergaderkosten tussen de lokaties € 50.000
-----------------
Totaal oude lasten (B)€ 900.000
Tabel 2 - Jaarlijkse kosten oude gemeentehuis+extra lokaties (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Het resultaat van beide tabellen ziet er als volgt uit.

Resultaat vergelijking kosten oude en nieuwe situatie
Bruto tekort jaarlijkse lasten (A-B) € 276.640
Stelpost herhuisvesten personeel (besparing na alles op 1 lokatie) € 155.876
-----------------
Jaarlijks tekort t.o.v. oude situatie€ 120.764
Tabel 3 - Extra jaarlijkse kosten nieuwe gemeentehuis (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Ik heb zo mijn twijfels over de geloofwaardigheid van deze posten.
Dat bij de vrijval (besparing) op onderhoud en energie ook de gesloopte bibliotheek meetelt, is wel opmerkelijk. Dat verhoogt lekker het bedrag, maar hoort hier toch echt niet thuis.

Die 50.000 euro aan reis- en vergaderkosten lijken mij wel erg veel. Gaat men met de taxi? Wordt er vergaderd in een horecazaak?

De “stelpost herhuisvesten personeel € 155.876 ” is wel heel bijzonder. Deze besparing zit toch al verwerkt in de nieuwe huisvesting en het vervallen van reis- en vergaderkosten? Dat kan toch niet elk jaar weer terugkomen? Voor een stelpost is het sowieso een wel heel bijzonder bedrag. Bijvoorbeeld een afgerond bedrag als € 150.000 is oké, maar hier heeft iemand vermoedelijk een leuk bedrag verzonnen om het er zogenaamd serieus uit te laten zien.
Deze “besparing” lijkt vooral opgevoerd te zijn met als doel de jaarlijkse exploitatielasten van € 276.640 te verlagen naar € 120.764. Dat lijkt dan een bedrag waarvan gezegd kan worden “ach, die extra kosten vallen nog mee”.

Aangezien deze tabellen echter de basis vormen van de exploitatie zou ik hier als raadslid een uitgebreide specificatie van willen hebben + toelichting.

Ik mis eigenlijk nog een belangrijke kostenpost. Als het huidige gemeentehuis gesloopt wordt, waar worden dan in die tussentijd de ambtenaren ondergebracht en wat kost dat?


Wie betaalt de kosten verbouw Hema?
In het eerste plan kwamen er kantoorplekken op de 1e verdieping van de Hema. Dat is veranderd. De raadszaal komt nu op de 1e verdieping, omdat aan een dergelijke ruimte minder strenge eisen worden gesteld (bijvoorbeeld ramen) dan aan een kantoorruimte.

Maar die 1e verdieping is groot. Wat je daar ook realiseert, er zullen onder andere extra ramen in moeten. Betekent dat de huidige beeldbepalende beplating aan de buitenkant verwijderd moet worden. Mooi nieuwe buitenkant pand dus, maar wie gaat dat betalen?
Wordt de Hema straks verbouwd op kosten van de Oldambtster belastingbetaler? De huidige eigenaar heeft al tientallen jaren niets aan het pand gedaan. Sinds 2004 is hij officieel eigenaar (daarvoor huurde hij het van z’n tante), maar dat heeft qua onderhoud niet geholpen.


Waarom het complete plan fout is
De argumenten waarmee het college probeert de gemeenteraad te overtuigen hoe geweldig of het plan wel niet is, zijn niet erg sterk.
Naast de zogenaamde besparing op exploitatiekosten, die niet kloppen, zoals hierboven uitgebreid besproken, plaats ik hieronder nog wat kanttekeningen bij andere argumenten.

1- In het raadsvoorstel wordt ook gesproken over plannen voor de Vissersdijk (Liefkenshoek). Wat dat met de uitbreiding van het gemeentehuis te maken heeft, ontgaat mij volledig. Zelfs Phaff en de Schippersbeurs worden aangehaald. Die hebben helemaal niks te maken met het Hema-gebied, omdat de afstand domweg te groot is. In dat gebied parkeerruimte creëren voor het centrum is kolder.

2- Extra werkplekken op die plek betekent dat, A – parkeerplaatsen voor winkelend publiek verdwijnen, B – de auto’s van ambtenaren daar nu komen te staan en parkeerplaatsen voor winkelend publiek blokkeren (mensen die geld in het laatje brengen). Nu wordt dus duidelijk waarom binnen de gemeente gesproken wordt over parkeren bij de Harbour Jazz Club. Dat is helemaal van de zotte. Ambtenaren houden parkeerplaatsen bezet van winkelend publiek. Dat publiek moet de auto vervolgens een 0,5km verderop parkeren. Dat is werkelijk bizar.
Weliswaar wordt een deel van het gemeentehuis dat wordt afgebroken parkeerterrein, maar dat zal hard nodig zijn voor ambtenaren. Een groot deel woont buiten de gemeente. Zelfs de hoogste ambtenaren wonen elders. De gemeentesecretaris woont zelfs in Garmerwolde.

3- Er zou enkele duizenden m2 winkelruimte uit de markt worden gehaald. Dat is al jarenlang een obsessie van wethouder Broekhuizen. Winschoten kent nog steeds veel leegstand. Broekhuizen en co lijken maar niet het verschil te willen zien tussen belangrijke en onbelangrijke gebieden waardoor verkeerde m2 worden weggehaald. Zo als de voormalige C1000.
Het gebied rond de Hema is het hart van Winschoten. De kern van het winkelgebied. Daar is vrijwel geen leegstand. De Hema is bezig haar winkelformule te wijzigen waardoor alles gelijkvloers wordt. De vrij te komen bovendieping als raadszaal/kantoren inrichten heeft niks te maken met het uit de markt halen van overbodige m2 winkelruimte. Dat die ruimte mogelijk leeg zou komen te staan, omdat de Hema haar formule wijzigt, is alleen het probleem van de eigenaar. Niemand ziet de lege ruimte. De lege Kijkshop valt wel op, maar die wordt nu bij de Hema getrokken. De Boer stond al vele jaren leeg (incidenteel zat er wat), maar dat is weer ander verhaal.

4- Een ander fraai omschreven argument is het volgende (pagina 4):

“Met de realisatie van de Poort van Winschoten wordt een belangrijke investeringsimpuls gegeven aan de binnenstad (het “Hart”) van Winschoten, wat belangrijk is met het oog op het blijvend versterken van de binnenstad en het tegengaan van (dreigende) verpaupering en leegstand. “

Een kantoor midden in het stadshart voegt niks toe aan het winkelbestand of winkelen op zich. Na 16 uur, op vrijdagavond en zaterdags is het een dode gevel. De extra ambtenaren die straks in het gemeentekantoor komen te werken, bezetten ook nog eens parkeerplekken van winkelend publiek. Wat nu ook al gebeurt door personeel van winkels.

5- In het plan komt een gemeentebalie in de Langestraat. Dat is tamelijk onlogisch. Een balie is geen winkel. Parkeertechnisch niet handig als je met de fiets of auto komt. Ingang zit aan de verkeerde kant.

6- In het allereerste plan uit 2017 was geen sprake van een raadszaal in de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wilde dat echter wel graag. Nu wordt het wel meegenomen. Waarschijnlijk om de gemeenteraad te paaien.

7- Afbreken omdat herbouw mogelijk goedkoper zou zijn en het toch al is afgeschreven, is kolder. Juist na afschrijving is een gebouw interessant.
Als we in Nederland alle gebouwen hadden afgebroken na hun technische afschrijvingsperiode, was er architectonisch wel heel weinig overgebleven om van te genieten.

8- Het herindelingspook waart nog steeds rond. Kans is niet ondenkbeeldig dat er over een aantal jaren weer een nieuwe herindeling komt. En dan ook weer een nieuw gemeentehuis, terwijl de hypotheek van het dan net gebouwde gemeentekantoor nog tientallen jaren doorloopt?

9 – Met de Hema zijn tot nog toe alleen maar mondelinge afspraken gemaakt. Gezien de onderhandelingen van de afgelopen jaren, vraag ik mij af wat die afspraken waard zijn. Die had je toch ook op papier kunnen zetten als concept.


Suggestie 1 (werkplekken 3e verdieping)
Volgens het raadsvoorstel van 18 dec 2017 (pagina 2) komen er door de nieuwbouw 100 werkplekken bij. De komende jaren gaan 60 ambtenaren met pensioen. Ja, die kun je niet zomaar tegen elkaar wegstrepen, maar uiteindelijk zullen er netto minder werkplekken nodig zijn. Er wordt uitgegaan van 250 werkplekken (voor 357 personeelsleden).

Gezien het aantal werkplekken en het aantal ambtenaren wat met pensioen gaat, wordt er wel heel veel geld uitgegeven voor nieuwbouw. Waarom niet een extra verdieping op het bestaande gemeentehuis gezet? Voorkomt allerlei gedrochten als een luchtbrug.

De raadszaal blijf aan de Havenkade zitten of de oude raadszaal wordt aangepast en opnieuw gebruikt. Uitleg hieronder.


Suggestie 2 (oude raadszaal opnieuw gebruiken)
Gebruik de oude raadszaal in het historische deel van het oude gemeentehuis opnieuw. Door de herindeling was de ruimte te klein geworden. Op zich was er wel ruimte voor de extra raadsleden, maar dan was er geen ruimte meer voor publiek en pers. Als de nieuwbouw toch wordt afgebroken, kan de raadszaal in het historische deel dan niet worden verlengd t.b.v. pers en publiek (nieuwe 3e verdieping)?


Standpunten coalitiepartners PvhN en VVD
In 2017 was Erich Wünker als VVD gemeenteraadslid tegen het 1e plan. Hij stemde in de raadsvergadering van 18 december 2017 niet alleen tegen, maar motiveerde dat met een toelichting. [Tekst hieronder, audio hier ]

Ja, ik blijf het jammer vinden dat we in het duurste stukje kernwinkelgebied kantoren gaan bouwen. Ook al is het dan op de eerste verdieping en komt er een HEMA op de onderste laag. Vaak zie je dan om 4 uur half 5 de kantoren leeg zijn en dat het hem gewoon een donkere muur wordt. Als daar prachtige mooie woningen zouden zijn dan zou je het dan mijn uitstraling hebben volgens ons. Ja maar goed dan is het dat is een verschil van inzicht, verschil van mening. 

Ik denk ook dat het goed zou zijn om nog eens te overwegen om de uitbreiding op de parkeerplaats achter het gemeentehuis te realiseren in plaats van op de locatie. Maar goed, net wat mijn buurman zegt, de meerderheid is voor dit voorstel, dus het zal het wel halen. 

Ten slot nog een opmerking over de toekomst, het scenario. Nogmaals, ik mis ook helaas die analyse, de afweging in het hele plan. We zijn nu echt bezig om een korte termijn plan neer te leggen voor de komende jaren tav de kantoren. Ik denk toch dat het goed zou zijn geweest zouden we hebben gekeken naar alles wat er op ons afkomt tav automatisering, tav verwachtingen etc etc waardoor de rol van de overheid een heel andere zou worden, althans dat is onze verwachting. En of dan passend is, om nogmaals op dit stuk van het centrum in Winschoten een nieuw gemeentehuis te bouwen, is voor ons een grote vraag. Dank u wel.

Duidelijk verhaal lijkt mij.

Sinds 2018 is Wünker wethouder en moet hij met SP-collega Kees Swagerman een uitgebreidere versie verdedigen. Dat wringt. In het verleden zat dit onderwerp in de portefeuille van wethouder Broekhuizen.
De vraag is wat de VVD-fractie gaat doen. Bij de stemming over de aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde eerder dit jaar stemde de fractie tegen dat plan. Tegen het coalitievoorstel nota bene. Kijk, dan snap je wat dualisme betekent en heb je ballen. Daar wilde het college ondanks eerdere toezeggen over het respecteren van de uitslag van een draagvlakonderzoek toch het plan doorzetten. Alles draait weer om geloofwaardigheid.
Mocht de VVD-fractie nu toch akkoord gaan met het nieuwe gemeentehuisplan ondanks hun eerdere woorden, dan komt dat niet echt geloofwaardig over. Ook het uitgeven van zoveel belastingeld aan een discutabel plan is toch niet een VVD ding. Er zijn coalities voor mindere zaken gevallen.

 

Een andere partij, de PvhN, had over uitbreiding van het gemeentehuis ook al haar bedenkingen. Fractievoorzitter Jurrie Nieboer zei daarover in de krant (Dagblad) het volgende:

“De gemeente Oldambt moet de komende jaren miljoenen euro’s bezuinigen. De Partij voor het Noorden (PvhN) vindt het daarom ongepast dat er mogelijk een nieuw stadhuis in Winschoten wordt gebouwd.”

Kijk, dat zijn verstandige woorden. Maar hij zei nog meer. Nogmaals de krant.

“Ook heeft hij er voor gepleit om het huidige gemeentehuis na een aantal bouwkundige ingrepen, de komende tien tot vijftien jaar te blijven gebruiken. De naastgelegen bibliotheek kon via een glazen loopbrug verbonden worden met het huidige stadskantoor.”

En wanneer zei Nieboer dat allemaal? In het Dagblad van het Noorden van 19 juli 2010. [link krant] Het ironische is, dat nieuwbouw en bezuinigingen na 9 jaar weer actueel zijn.

En wat is het grote verschil met toen en nu voor wat betreft zijn partij? Toen zat de PvhN in de oppositie en nu maakt zij sinds 2014 deel uit van de coalitie. De PvhN en coalitie partners SP en PvdA hebben zich al jarenlang gedegradeerd tot ja-knikkers, pardon “loyale partners”. Alle voorstellen van de wethouders worden braaf gesteund.

Onlangs ging het toch “fout”. Tijdens de discussie over de komst van een zonnepanelenpark in Finsterwolde durfde de PvdA-fractie tegen het collegevoorstel te stemmen, maar na een reprimande van PvdA-wethouder Broekhuizen liep de fractie weer braaf in het gelid. De SP was en bleef tegen. Ook de VVD stemde, zoals hiervoor al geschreven, tegen het voorstel.
 

PvdA en PvhN en SP zijn verloren partijen. Ze hebben zichzelf gedegradeerd tot ja-knikker. Zelf nadenken als raadslid is er niet bij. Alles is ondergeschikt aan het instandhouden van de coalitie. Of hebben jullie die paar rotcenten die je elke maand als raadsvergoeding ontvangt zo dringend nodig dat het niet uitmaakt welke beslissing er ook genomen wordt?


Conclusie
Om op zo’n korte termijn over een project van minstens 25 miljoen euro te beslissen, is veel te kort dag. Het belangrijkste is een beter onderzoek naar de exploitatiekosten en alternatieve oplossingen. Stel een bouwcommissie samen bestaande uit raadsleden + eigen onafhankelijke deskundige die bovenop het project zitten. 1 Klinker is wel genoeg.

De gemeente heeft als adviseur onder ander het Groninger bedrijf Syplon ingehuurd. Het is gespecialiseerd in bouwmanagement & huisvestingsadvies. Het bedrijf geeft uitsluitend advies. Dat lijkt mij ook het enige juiste uitgangspunt.

Directeur Bleker zei tijdens een interview in het blad “Kijk op het Noorden – januari 2018” onder meer het volgende:

“In het kader van duurzaamheid hoeft een nieuw nul op de meter of gasloos gebouw niet de eerste optie te zijn. Er zijn ook goede resultaten te behalen door een besparing in energieverbruik, of het langer kunnen laten staan van een gebouw door juist onderhoud. Een gebouw dat blijft staan is het meest duurzame gebouw. Wij kijken waar voor onze klanten de beste én goedkoopste mogelijkheden liggen. Daar zit onze kennis.” [Kijk op Noorden en hier extra info ]

Dat lijkt me een mooie afsluiter van dit artikel.

 

Oldambt geeft vastgoed weg – LTS – Phaff – Schippersbeurs

Inleiding
De afgelopen jaren heeft de gemeente Oldambt 3 grote beeldbepalende gebouwen in Winschoten verkocht. Het gaat om de oude LTS, de voormalige Phaff-fabriek aan de Brugstraat en de naastgelegen Schippersbeurs. In alle gevallen werden de gebouwen voor de symbolische prijs van 1 euro verkocht.
De Schippersbeurs+naastgelegen percelen en Phaff-fabriek waren sinds 1996 respectievelijk 1997 eigendom van de gemeente. Vervolgens liet de gemeente de panden 20 jaar verpauperen, omdat er niemand in geïnteresseerd zou zijn.
De plannen die de nieuwe eigenaren met de panden hebben, schieten door allerlei oorzaken ook niet echt op. Wat verderop duidelijk zal worden, is dat de gemeente de gebouwen ronduit heeft weggegeven zonder recht van 1e (terug)koop verplichting in het koopcontract op te nemen.


1 – Verkoop + verbouw oude LTS

Uit de tijd dat de LTS nog een school was (foto SERC )

Tijdlijn

19 dec 2012 – Gemeenteraad akkoord met verkoop LTS
18 jul 2014 – Multi Functioneel Zorgcentrum Winschoten B.V. (MFZW) opgericht
23 jul 2014 – LTS verkocht aan MFZW
xxxxxx 2016 – einde lening Oosterlengte
09 mei 2017 – LTS verkocht door MFZW aan Aedifica voor 2,4 miljoen

In 2012 ging de gemeenteraad akkoord met de verkoop van de voormalige LTS zogenaamd aan Oosterlengte.
Er waren destijds meerdere partijen geïnteresseerd in de aankoop van het gebouw. Een deel wilde iets doen op het gebied van cultuur. Daarnaast waren er diverse beleggers die het pand geschikt wilden maken voor de verkoop/verhuur als appartementen.
Uiteindelijk bleven er 2 partijen over die een goed plan hadden, althans volgens de gemeente. Dat waren Oosterlengte (zorg) en de ontwikkelaar/belegger Rodenhuis (wonen).
Oosterlengte wilde van het gebouw een gezondheidscentrum maken met eerstelijns (para) medische- en thuiszorgvoorzieningen plus woon- en dagbestedingsfuncties voor mensen met een beperking. Zij wilde echter geen cent voor het gebouw betalen.
Rodenhuis daarentegen was bereid om € 278.500 voor het gebouw neer te tellen en om te bouwen tot 80 appartementen voor huur en verkoop. De huurappartementen zouden deels gemeubileerd worden aangeboden. De huurprijzen zouden variëren van € 350 tot € 500 en ruimschoots beneden de huursubsidiegrens blijven.

De gemeenteraad koos echter voor het Oosterlengte-voorstel. De door wethouder Hans Polman (PvdA) aangedragen motivatie was als volgt.

Voorstel aan raad (19-12-2012)
Hoewel Rodenhuis en Oosterlengte een even hoge score hebben, stellen we voor om te kiezen voor Oosterlengte. Hoewel er door Rodenhuis een fors aankoopbedrag wordt geboden, bestaat toch de vrees dat er bij dit plan nog meer leegstand zal ontstaan in de appartementensector. Omdat er gebouwd wordt voor een periode van 40 jaar, en er mogelijk ook lange tijd sprake blijft van leegstand, moeten we ons nu niet laten (mis)leiden door een éénmalig aankoopbedrag.
Alles overwegende wordt het voorstel gedaan om het plan van Oosterlengte, waarbij het LTS-gebouw wordt gespaard, als meest gewenste plan te laten uitvoeren en daarom aan hun over te dragen.

Dat is nou niet bepaald een sterk argument. De vraag naar betaalbare appartementen en huurwoningen in Winschoten is al jaren groot. Het bijzondere aan dit verhaal is echter dat Oosterlengte het pand helemaal niet koopt, maar huurder is van een deel van het gebouw. Het gebouw zou worden gekocht door de Groninger firma Vastgoud. Dat is een vastgoed belegger/investeerder die vaker met Oosterlengte samenwerkt als het gaat om het  bouwen van  nieuwe zorgcomplexen. Door de gemeente en in de media werd de indruk gewekt alsof Vastgoud de koper zou zijn.  De eigenlijke koper was echter Multi Functioneel Zorg Centrum Winschoten BV. Dat is een bedrijf wat staat ingeschreven op het privé-adres van Vastgoud directeur Harm de Vries en waar hij zelf 100% eigenaar van is. De enige band met Vastgoud is dat De Vries directeur van Vastgoud en MFZW is. (Vastgoud is wel de eigenaar van o.a. het Sint Lucas ziekenhuis waar het een outlet in wilde vestigen. Dat plan is door de gemeente afgeschoten. Ik heb daar ook al eens over geschreven.)

Verbouw oude LTS tot zorgcentrum – achterkant (impressie Vastgoud)

In 2016 kwam Vastgoud in financiële problemen door het afhaken van een investeerder waardoor de verbouw van de LTS stil viel. Om de Vastgoud-kas te spekken, werd voor ruim 5 miljoen euro het Dokhuis in Oude Pekela aan het Belgische bedrijf Aedifica verkocht. Een paar maanden later kochten de Belgen ook de oude LTS waarna de verbouw weer verder kon. Voor het gebouw werd 2,4 miljoen euro betaald en er werd ca 10 miljoen euro als afbouwkapitaal beschikbaar gesteld.

In de gemeentelijke notitie [link] wordt over Oosterlengte en Vastgoud gesproken alsof het één bedrijf is. Dat absoluut niet het geval. Toen het in 2016 slecht ging met Vastgoud heeft het immers domweg de LTS verkocht. Als huurder maakt dat voor Oosterlengte niet uit. Uiteindelijk heeft de gemeente voor 1 euro een groot stuk vastgoed weggegeven aan een buitenlands bedrijf wat ook na sloop als bouwkavels had kunnen worden verkocht of omgebouwd tot appartementencomplex. Denk maar aan het oude GAK-gebouw (Scheldestraat) en de voormalige mavo aan de Hortensiastraat. (Toevallig beide van dezelfde eigenaar.)
Wat in het koopcontract ontbrak, was een terugkoopregeling waarbij de gemeente als eerste de grond/gebouw terug zou kunnen kopen.

Lening Oosterlengte gemeente
Bij de keuze voor Oosterlengte als zogenaamde koper van de LTS lijken ook niet-zakelijke argumenten een rol te hebben gespeeld.
Van 1997 t/m 2016 had Oosterlengte bij de gemeente een lening lopen van ruim 12 miljoen euro. Afgesloten destijds met de gemeente Winschoten. Looptijd 20 jaar.
De gemeente doet zoiets vaker, meestal in de vorm van garantstellingen. Dat wil nog wel eens misgaan, zoals bij voormalige bioscoop Hollywood op het Marktplein (renteloze lening, schadepost 136.000 euro), de Tramwerkplaats (schade 150.000 euro) en Wereldwinkel (55.000 euro foetsie). Een eveneens zeer domme zet was de verkoop van het terrein van de voormalige OZMI melkfabriek aan CREDO. Voor de geïnteresseerde meer info hier.


2 – Phaff-fabriek

Phaff fabriek anno 2019 (nog steeds niets aan gerestaureerd)

Tijdlijn
20 aug 1997 – gemeente eigenaar Phaff
18 dec 2001 – monumentenstatus verleend
31 mrt 2016 – verkocht aan Vastgoud
 april 2016 – gemeente verleent vergunningen
22 jun 2019 – dit artikel gepubliceerd – alles ligt nog steeds stil

Een ander gebouw wat voor 1 euro verkocht werd, was de oude Phaff-fabriek (aan de Brugstraat naast de Harbour Jazz Club). Het gebouw was sinds 1997 eigendom van de gemeente. Op 31 maart 2016 is het verkocht aan Vastgoud. Het was de bedoeling dat het monument zou worden verbouwd tot zorghotel. Houdt in dat er circa 17 jongeren met een lichamelijke of meervoudige handicap komen te wonen. Het gaat daarbij om begeleid wonen met zorg. Behalve kamers voor de bewoners zelf komen er op de begane grond ook 7 gewone hotelkamers. Het runnen van deze hotelkamers fungeert als dagbesteding voor de bewoners.

Alle vergunningen zijn in april 2016 door de gemeente verstrekt, zodat in principe de verbouw kan beginnen. Alhoewel volgens het gemeentelijke bestemmingsplan van 2017 een zorghotel op die plek niet mogelijk zou zijn, is het via een uitzonderingsclausule toch gelukt.
Op moment dat dit artikel geschreven werd, was de verbouw nog steeds niet begonnen, omdat de oorspronkelijke exploitant is afgehaakt en Vastgoud nog geen vervanger heeft gevonden.

In tegenstelling tot de verkoop van de oude LTS aan Vastgoud, bevat de koopakte nu wel een terugkoopverplichting [hier details].
Als Vastgoud er niet in slaagt om restauratiesubsidie te krijgen voor 1 januari 2017 of de restauratie op 1 januari 2018 niet is afgerond, kan de gemeente het gebouw voor hetzelfde bedrag van 1 euro terugkopen. Maar dat is ter beoordeling van Vastgoud.
Net als bij de oude LTS heeft de gemeente geen recht van 1e koop in het contract opgenomen. Als Vastgoud aan iemand anders wil verkopen, staat de gemeente met lege handen.

De symbolische verkoopprijs van 1 euro is natuurlijk een lachertje. Alleen al de grond is een veelvoud waard als je daar bijvoorbeeld woningen bouwt. (Mits dan de monumentenstatus wordt opgeheven en het gebouw gesloopt.) Natuurlijk is het niet gemakkelijk om voor een monument een geschikte toepassing te vinden en kost het een hoop geld om de boel te verbouwen, maar dat is een kwestie van creativiteit. Het ontbreken daarvan is in ieder geval geen excuus om het al ruim 22 jaar te laten verpauperen.

Vlak voordat dit artikel gepubliceerd werd, liep ik tegen opvallend nieuwtje aan. Vastgoud is bijna rond met de verkoop van het pand aan een nieuwe eigenaar. Ook nu wordt de bestemming zorg, maar niet meer voor jongeren. Aangezien nog niet alles 100% rond is, heb ik met de nieuwe eigenaren afgesproken geen verdere details naar buiten te brengen.


3 – Schippersbeurs

2019 – Schippersbeurs met voorlopig alleen gerestaureerd dak

Tijdlijn
06 dec 1996 – gemeente Winschoten koopt Renselkade 4A, 5/5A en Brugstraat 1A (Schippersbeurs)
19 dec 1996 – gemeente Winschoten koopt Renselkade 3A
20 aug 1997 – gemeente Winschoten koopt tuin achter Renselkade 3
18 dec 2001 – Schippersbeurs krijgt monumentenstatus
xxxxx  2008 – niet-monumentale gebouwen gesloopt/grond gesaneerd
09 jan 2009 – Slomp koopt Renselkade 3 (Eu 275.000,-)
19 sep 2014 – koopakte getekend van Schippersbeurs + grond
09 okt 2014 – Dagblad laat schetsen zien, kosten renovatie ca 7 ton
29 okt 2014 – officiële koopakte bij notaris gepasseerd
25 jul 2015 – 3 ton subsidie binnen, renovatie start
22 jun 2017 – dak klaar, bestemmingsplan niet
29 jan 2018 – bestemmingsplan Renselkade+omgeving aangenomen
(echter nog niet actief omdat bij de Raad van State 2 bezwaarschriften lopen)

Op de hoek Renselkade/Brugstraat staat de in 1923 gebouwde Schippersbeurs. Sinds december 1996 is de gemeente eigenaar van het gebouw (en de aangrenzende percelen). Net als bij de naastgelegen Phaff-fabriek liet zij ook dit gebouw verpauperen. Bij Phaff inmiddels 22 jaar, hier “slechts” 19 jaar. Beide gebouwen staan op de monumentenlijst en dat is maar goed ook, anders waren ze waarschijnlijk al lang afgebroken.

Op 7 oktober 2014 liet een enthousiaste gemeente Oldambt in de krant (DvhN) weten dat het monument door bouwbedrijf Slomp uit Hoogeveen was gekocht. Volgens een zo mogelijk nog enthousiastere directeur Jaap Slomp wordt niet alleen de Schippersbeurs gerestaureerd, maar zullen er ook woningen, horeca en kantoren worden gebouwd.

Renselkade nieuwbouw impressie (schets: Slomp/Vellinga) – klik voor groot

Waar beide partijen zich echter niet over uitlieten, was dat de verkoop veel meer inhield dan alleen de Schippersbeurs. Ook een aantal percelen grond zat bij de koop inbegrepen.

  1. tuin achter Renselkade 3
  2. een perceel grond, Renselkade 3-A
  3. een perceel grond, Renselkade 4-A

En dat allemaal voor 1 euro. Slomp kwam op deze manier wel heel goedkoop aan een grote bouwkavel. Zie tekening hieronder.

Blauw en rood omkaderde stukken zijn eigendom van Slomp. Alleen het stuk nr 4 niet. (Gebied tussen beide rode kaders in). (klik voor groot)

Beide rood omkaderde stukken, inclusief de Schippersbeurs kocht Slomp voor 1 euro. Het blauwe deel kocht hij al 5 jaar eerder.

Weer was de gemeente zo onnozel om mooie kavels weg te geven. Vermoedelijk is er na afsluiten van het koopcontract in huize Slomp flink wat champagne gedronken.

Slomp heeft het spel heel slim gespeeld. In combinatie met diverse voorwaarden in het koopcontract en het verwerven van vrijwel de hele kop van het gebied heeft het bedrijf een ijzersterke positie richting gemeente. Die heeft het bedrijf voor 1 euro vrijwel het hele gebied kado gedaan. Verantwoordelijke wethouder was Laura Broekhuizen.

Apart bestemmingsplan Renselkade
In 2017 heeft de gemeente een nieuw bestemmingsplan voor het centrum van Winschoten aangenomen.  Daar was nogal wat commentaar op, met name vanuit de middenstand en eigenaren van winkelpanden. Wanneer bijvoorbeeld een winkel zou stoppen, verdween de bestemming detailhandel van het pand. Er mocht dus geen nieuwe winkel in worden gestart. Ook nieuwbouw van woningen was vrijwel niet meer toegestaan.
Eén van de voorwaarden (8A) in het koopcontract met Slomp was aanpassing van het bestemmingsplan, waardoor de nieuwbouw van appartementen, kantoren en horeca daar wel werd toegestaan. Dat is geregeld via een apart bestemmingsplan voor de Renselkade en Brugstraat. Ook is het nu toegestaan dat in dat deel van de haven woonboten permanent mogen liggen.

Bereik bestemminsplan Renselkade, Brugstraat en kade Havenkade-West vanuit de lucht gezien (klik voor groot)

Op 29 januari 2018 is dat bestemmingsplan door de gemeenteraad aangenomen. Het is een uiterst merkwaardige lijst geworden van zaken die zijn toegestaan. Een deel daarvan conflicteert zelfs met elkaar, zoals een mogelijke “biergarten” achter de Schippersbeurs. Voor de bewoners van de nog er naast te bouwen appartementen is dat niet echt prettig vanwege geluidsoverlast. Waarom niet de horecabestemming van de Schippersbeurs schrappen ten gunste van wonen? Voor de Schippersbeurs (ter hoogte van het Van Gogh-bruggetje) zou een drijvend terras worden aangelegd, maar die zou toch prima voor de Harbour Jazz Club kunnen liggen.
Het bestemmingsplan is echter nog niet van kracht, omdat bij de Raad van State 2 bezwaarschriften lopen (van een particulier en een bedrijf).

Wie is de baas?
De gemeente kan wel denken dat zij met het bestemmingsplan in de hand de baas is, maar dat is niet zo. Als het niet gaat zo als Slomp het graag ziet, blijft het hele project stilliggen. Financieel gezien valt hij zich daar geen buil aan. De renovatie van de schippersbeurs is geschat op 7 ton. Daarvan is 3 ton al uitgekeerd in de vorm van subsidie. Daar is de buitenkant en stukje binnenkant mee hersteld. Aangezien het bedrijf niet alleen projectontwikkelaar is, maar ook aannemer kan er tegen kostprijs worden gerenoveerd.

Dat Slomp een lange adem heeft, blijkt wel uit de aankoop van Renselkade nr 3 (blauw omkaderd hierboven). Dat gebeurde al in januari 2009. Het bedrijf betaalde maar liefst 275.000 euro voor het pandje. Blijkbaar zag Slomp toen al de potentie van het gebied. Vervolgens gebeurde er 5 jaar niets tot in 2014 dus de Schippersbeurs + aangrenzende kavels werden gekocht voor 1 euro.

De enige kavel/woning die Slomp niet heeft, is Renselkade nr 4 van de familie Kliphuis. Daar wordt in het plan dan ook omheen gebouwd. De woning is zelfs uit het bestemmingsplan gehaald. Het klinkt misschien wat cynisch, maar gezien de leeftijd van de familie Kliphuis heeft Slomp de tijd aan zijn kant. (Ik heb de naam hier vermeld, omdat met 1 Google zoekinstructie die info er zo uitrolt.)

Terugkoopverplichting
Er is weliswaar in het koopcontract een soort van terugkoopverplichting richting gemeente opgenomen, maar de ontbindende voorwaarden die er in staan, zijn uiteindelijk allemaal in het voordeel van Slomp.
Het klinkt als een stok achter de deur, dat 1 jaar na afgifte van de omgevingsvergunning de restauratie van de Schippersbeurs klaar zou moeten zijn.  En dat binnen 5 jaar na afgifte van de bouwvergunning ook alle appartementen en woningen moeten zijn gebouwd. [Betreffende pagina’s staan hier].
Maar mocht Slomp dat niet lukken en de gemeente zou de stekker uit het project willen trekken, dan hoeft zij Slomp alleen maar een schadeloosstelling te betalen voor de restauratie van de Schippersbeurs. Daar kan hij  zich nooit een buil aan vallen. Als aannemer bouwt hij immers tegen inkoopprijs. De schadevergoeding is daarentegen gebaseerd op de commerciële verkoopprijs. En als er al appartementen, woningen en kantoren zijn gebouwd, blijven die eigendom van Slomp.


Historische haven

Havenkade-West – steiger met historische woonboten

Tot slot nog een opmerking over het gebruik van het gebied als historische haven.
Met alle respect voor de initiatiefnemers, maar wat is nou de toegevoegde waarde van die zogenaamde historische schepen? Het zijn vooral woonboten. Bij historische schepen denk ik eerder aan 2-3 of 4-masters (à la Onedin line).
In 2009/2010 heeft de gemeente  18.000 euro uitgegeven voor wc/douches bij de toemalige Tramwerkplaats (nu Harbour Jazz Club) en 60.000 euro voor de bouw van een aanlegsteiger. [Details in jaarrekening 2009 gemeente Winschoten] De steiger was alleen bedoeld voor een rondvaartboot en daarom afgesloten met een hek voor andere gebruikers. Ook vissers waren niet welkom. Dankzij de Winschoter hengelsportcentrale was de steiger uiteindelijk ook voor anderen te gebruiken. [details hier]. Maar in 2013 snapte de gemeente het nog steeds niet en mocht het jacht de Orion bij de gratie Gods 1 dag aangemeerd blijven.
Nu liggen aan die dure steiger slechts enkele grote schepen. De dekhoogte van de schepen is ongeveer gelijk aan de kade. Dat is gemakkelijk om aan wal te stappen. De steiger ligt tussen schip en wal in en is een stuk lager. Dat is een rare constructie.

Gebruik de steiger om plezierjachten af te meren. Daar waren ooit de wc/douches voor bedoeld. Dan ontstaat in de haven een mix van diverse soorten schepen. De woonboten zorgen niet voor reuring. Ze liggen alleen maar stil. Plezierjachten zorgen juist voor bedrijvigheid, omdat er regelmatig mee gevaren wordt. (En zien er ook een stuk leuker uit.) Vanaf het terras van de Harbour Jazz Club of mogelijk de Schippersbeurs is dat een genot voor het oog. Ja, verderop is ook nog de Winschoter jachthaven, maar daar is geen horeca. Met de woonboten blijft het nog steeds een dooie boel. Al met al diverse verkeerde keuzes en forse geldverspilling.


Tot slot
Het is een goede zaak dat na vele jaren stilstand/verpaupering de hiervoor beschreven projecten zijn opgestart. De keerzijde is echter dat de gemeente veel geld van de belastingbetaler heeft weggegooid en is misgelopen. Niet alleen door veel te vroeg afschrijven, maar ook door weggeven van kavels en gebouwen.

Wat dat aangaat hebben de 3 projecten meerdere overeenkomsten.

  • verkocht voor 1 euro
  • Geen 1e recht van terugkoop door gemeente als het fout gaat
  • gemeente legt veel geld toe op de uiteindelijke verkoop
  • gemeente loopt veel mogelijke inkomsten mis uit kavelverkoop

De opbrengsten van het gebied Phaff/Schippersbeurs + naastgelegen kavels werd in 2008 nog op 1,3 miljoen euro geschat. Een jaar later was dat al teruggebracht naar 0,7 miljoen. [bron: jaarrekening  2010, pagina 51]. Nog een jaar later werd de waarde zelfs op 0 euro gezet. Wanneer de verantwoordelijke gemeentelijke afdeling in 2 jaar tijd een geschatte waarde van 1,3 miljoen naar nul euro terugbrengt, is er toch iets ernstig mis met de deskundigheid van de betreffende ambtenaren. En uiteraard de politiek verantwoordelijke wethouders.
Voor “gebouwen” waren dat tussen 2008-2010 Harry Jansema (VVD) en Bé Zwiers (PvdA). De wethouders financiën waren Ferdinand Verheggen , Hans Klopstra  en Klaas van Leeuwen. Alle 3 namens de PvdA. (Veel namen vanwege de herindeling.)

Wat betreft de Schippersbeurs en naastgelegen stukken grond begrijp ik niet waarom die kavels niet los in de verkoop werden gedaan. Dan hadden particulieren ook een kans gehad. De pogingen om de stukken bouwgrond aan de man te brengen, waren uitsluitend gericht op bedrijven, zoals een mislukte openbare inschrijving voor projectontwikkelaars in 2009. Zeker, dat was niet de meest gunstige tijd, maar dan wacht je maar een paar jaar. Gezien het door de overheid gecreëerde tekort aan bouwkavels in o.a. Winschoten waren deze kavels nu zo verkocht geweest. (Kom ik in een ander artikel op terug waarom dat zo is.) Nu is het hele gebied afhankelijk van 1 projectontwikkelaar.

Dat het ruim 20 jaar heeft geduurd voor er daadwerkelijk iets gebeurde met Phaff en de Schippersbeurs is diep treurig. De staat van beide gebouwen is daardoor onnodig verslechterd. Het laat ook het volledige gebrek aan creativiteit zien van de verantwoordelijke gemeentelijke afdeling. Ja, er zijn allerlei gesprekken geweest, maar blijkbaar met de verkeerde partijen (architecten/projectontwikkelaars). Als je zelf niets kunt bedenken, schakel dan externe creatieve adviseurs in. Nu lijkt het vooral op het moedwillig saboteren van de monumentenstatus. Na nog een paar jaar leegstand waren de gebouwen waarschijnlijk spontaan in elkaar gestort. In 2008 zag Phaff er al zo uit. [foto 1, foto 2, foto 3]

De gemeente heeft er een handje van om panden te laten verpauperen. In de jaren 90 speelde een vergelijkbaar verhaal rond de panden Kok in de Blijhamsterstraat en Torenstraat. De gemeente wilde na tientallen jaren leegstand de panden slopen. Verantwoordelijke wethouder was destijds Altjo Bruins (PvdA). Dankzij een actiegroep is dat gelukkig niet gebeurd. Er is zelfs een boekje over geschreven. (“Als karyatiden konden vertellen“, auteurs Jenny Luppens en Albert Wildeman)

Hieronder een lijst met namen van de wethouders die de afgelopen 25 jaar verantwoordelijk waren voor Ruimtelijke Zaken zaken (afdeling bouwen en slopen). Het was me nooit zo opgevallen, maar 1 partij is wel erg dominant aanwezig.

  • 1994 – 1996   Altjo Bruins (PvdA)
  • 1996 – 2000   Emme Groot (PvdA)
  • 2000 – 2006   Janine Roelfsema (PvdA)
  • 2006 – 2008   Harry Jansema (VVD)
  • 2008 – 2010   Hans Klopstra (PvdA)
  • 2010 – 2012   Bé Zwiers (PvdA)
  • 2012 – 2013   Hans Polman (PvdA)
  • 2014 – 2020   Laura Broekhuizen (PvdA)
  • 2020 – heden  Gert Engelkens (PvdA)

Wat in ieder duidelijk naar voren komt, is dat de betreffende gemeentelijke afdeling al jaren niet goed functioneert. Kan de boel daar nou eindelijk eens gereorganiseerd worden en vooral aangestuurd door een deskundige wethouder?


Reactie op column verkiezingsuitslag – Willem van Reijendam (RTV-Noord)

De uitslag van de provinciale statenverkiezing van 20 maart 2019 heeft in de media tot veel reacties geleid. Met name het grote aantal zetels van nieuwkomer “Forum voor Democratie” (FvD) heeft een hoop mensen verrast. Vreemd eigenlijk, want wie de voorspellingen had gevolgd, kon dit zien aankomen.

Naast redactionele artikelen en reportages verschenen ook allerlei columns met de overwinning van de FvD als onderwerp.
Eén zo’n column staat op de website van RTV-Noord en is geschreven door Willem van Reijendam. Over dat artikel straks meer.


Over Willem
De belangrijkste taak van Willem bij RTV-Noord is het overtikken van persberichten. Die functie wordt bureauredacteur genoemd. Dat is een eerzaam beroep, net zoals kippeninseminator en geitenmelker. Willem is zo goed in zijn werk, dat hij als beloning elke week zelf een stukje mag verzinnen.

En eerlijk is eerlijk, hij kan mooie stukken schrijven. Als hij echter als bureauredacteur probeert voor journalist te spelen, gaat het mis. Een persbericht herschrijven lukt prima, maar zodra hij probeert verbanden te leggen, wordt het te moeilijk. Het leidt uiteindelijk tot stukken met inhoudelijke onzin verpakt in mooi proza.

Normaal gesproken vind ik zijn stukjes dan ook niet boeiend, maar soms wordt mijn interesse gewekt door de titel en ga ik toch lezen.


Column “Olifantsdracht in Winschoten”
Op 25 juli 2015 schreef hij een column over de Wereldbazar in Winschoten.
In het artikel werd de komst van de Wereldbazar vergeleken met de baanverlenging van Eelde, de tram in Groningen en de Zuiderzeelijn. Die vergelijking gaat echter niet op.
Die 3 laatste projecten waren allemaal bedacht door bepaalde politici en afgeschoten door weer andere dames en heren uit de politiek.
De Wereldbazar daarentegen was een particulier initiatief, dat eerst in Nieuweschans zou verrijzen, maar werd tegengehouden door de burgemeester en wethouders van de toenmalige gemeente Reiderland. Daarna werd geprobeerd het project in Winschoten op te starten. Ook dat is helaas niet gelukt.


Column ” Weg met de elite”
Terug naar Willem’s column van zaterdag 23 maart 2019 met de titel “Weg met de elite”.
Waar gaat die over? Alles draait om het relatief grote aantal stemmen wat de FvD in onze provincie heeft gehaald. Van Reijendam vindt dat maar niks. Daarbij schiet hij nogal uit de bocht door zich niet alleen over de FvD-stemmers in het bijzonder, maar over alle inwoners van Delfzijl, Midden-Groningen,Westerwolde, Oldambt en Pekela laatdunkend uit te laten.
Citaat:

Logisch dat een partij tegen de elite goed scoort in Delfzijl, Midden-Groningen, Westerwolde, Oldambt en Pekela: er ís daar helemaal geen elite; op een enkele dokter, dominee, notaris en burgemeester na. Dat maakt het extra makkelijk om de elite te haten.

Het is uiterst simplistisch, misschien wel elitair, om de inwoners zo weg te zetten. Er wordt een beeld geschetst alsof inwoners met de pet in de hand tegen de zogenaamde elite opkijken. Dat is niet juist. Het is vooral het gebrek aan vertrouwen in de politiek. Is dat gek? (Het woord elite wordt gebruikt door de lijsttrekker van FvD om de huidige politieke bestuurscultuur te duiden.)
De inwoners van die plaatsen zijn trotse Groningers die geconfronteerd worden met groene ellende als windmolens, zonneparken en aardbevingsschade. De bestaande provinciale (en landelijke) politiek heeft niks opgelost, alleen maar honderden miljoenen euro’s verspilt aan rapporten en adviseurs. Dan is de keuze in het stemhokje echt niet moeilijk hoor. Je probeert het met een nieuwe partij. Dat heet berekend stemmen oftewel je boerenverstand gebruiken. (Heb ik ook al eens over geschreven.)
O ja, Willem’s plaatsnamenlijstje is niet helemaal correct. In Pekela is de SP de winnaar geworden. FvD staat op plaats 3. Zie onderstaande tabel.

GemeenteWinnaar2e plaats3e plaats
MiddenGroningenFvD12,4%PvdA11,8%Gr.Belang11,2%
DelfzijlFvD12,6%Gr.Belang12,4%CDA11,0%
OldambtFvD13,9%PvdA13,0%SP12,1%
WesterwoldeFvD15,4%PvdA11,6%PVV11,5%
StadskanaalCU18,4%FvD12,6%CDA12,0%
VeendamGr.Belang15,4%FvD13,6%PvdA13,2%
PekelaSP18,1%PVV14,5%FvD13,3%

Uitslag PS verkiezingen 2019 Oost-Groningen (Bron: RTV-Noord website)


Respectloos
Nou heb ik niks met de FvD, maar vind het wel ergerlijk dat mijn plaatsgenoten en vrienden die wel op die partij hebben gestemd, worden weggezet als onnozele figuren. Een variant op de turf-jenever-achterdocht Drent.
Een aantal van deze mensen heeft een maatschappelijk positie waar Willem Van Reijendam alleen maar van kan dromen. De column getuigt in ieder geval van weinig respect voor andermans mening.

Dan nog een tip. Misschien moet Willem eens de postkoets, pardon auto, pakken en door de betreffende gemeenten rijden en vooral met de mensen praten.
In zijn artikel spat het dédain voor de inwoners van het platteland er vanaf. Vermoedelijk kent hij als StadGroninger de rest van de provincie alleen van het RTV-Noord tv-programma “Expeditie Groningen”. Tja, dat geeft dan toch een wat vertekend beeld, vrees ik.

Verkiezingen 20 maart – klimaatwet – stem wijzer!

Inleiding
Op 20 maart 2019 mogen we onze stem uitbrengen voor de Provinciale Staten (en waterschappen).
Alhoewel het in eerste instantie om provinciale verkiezingen gaat, draait het eigenlijk vooral om de daarvan afgeleide nieuwe 1e Kamer. Die bepaalt namelijk hoe Nederland de komende jaren wordt bestuurd. Het is niet de vraag of de huidige landelijke coalitie gaat verliezen, maar hoeveel zetels zij kwijtraakt. Dat de regering een meerderheid in de 2e Kamer heeft, maar een minderheid in de 1e Kamer, hoeft zeker niet te leiden tot een onbestuurbaar land. Wel kan het zorgen voor bijsturing op extreme punten zoals de klimaatwet.

Deze krankzinnige wet waardoor huishoudens tienduizenden euro’s zouden moeten uitgeven, zodat de temperatuur op de aarde in 2100 met slechts 0,0003 graad Celsius minder stijgt. (link factcheck Volkskrant hier, Elsevier artikel Marcel Crok hier), is gevaarlijk voor de Nederlandse economie in het algemeen en de portemonnee van de burger in het bijzonder. Verderop meer hoe u daar als burger toch nog wat aan kunt doen. De wet is namelijk nog niet door de 1e Kamer aangenomen. Daarover straks meer.


Opzet provinciaal bestuur
Alhoewel de provincie een bestuurslaag vormt met veel achterhaalde taken, vindt zij zichzelf nog steeds heel belangrijk. Het is nog maar de vraag of dat werkelijk zo is.  Daarom is wat achtergrondinformatie misschien wel zo prettig. Hoe zat het ook al weer?

Vergaderzaal provinciale Staten – foto Provincie

Organisatorisch is de provincie goed te vergelijken met een gemeente. De Commissaris van de Koning is de burgemeester. Gedeputeerden zijn wethouders en Statenleden raadsleden.
Het dagelijkse bestuur van de provincie bestaat deze regeerperiode (2015-2019) uit een gedeputeerde van CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks en SP. Het werk wat ze doen, is zo belangrijk, dat ze allemaal een dienstauto met chauffeur nodig hebben. Vinden ze althans zelf. Kunnen er namelijk mooi stukken worden doorgenomen als er weer eens vergaderd wordt in Den Haag. Zo’n dienstauto is trouwens ook handig als je naar een feestje receptie moet.
Het bruto maandsalaris van een gedeputeerde bedraagt ca 8500 euro + 8,3% eindejaarsuitkering (= Eu 8466,-). Daarnaast is er nog een maandelijkse onkostenvergoeding van Eu 355,-.
Waarom moeten deze mensen in vredesnaam een eindejaarsuitkering ontvangen?

Het werk van de gedeputeerden wordt gecontroleerd door Provinciale Staten (vergelijkbaar met de gemeenteraad). De provincie Groningen heeft 43 statenleden, die voornamelijk lid zijn van landelijke partijen, maar kent daarnaast ook provinciale partijen als PvhN en Groninger Belang. Het is geen fulltime baan. De meeste statenleden waren daarvoor lid van een gemeenteraad en dat verklaart ook de gebrekkige kwaliteit. Klinkt wat onaardig, maar is niet zo bedoeld. Kom ik zo op terug. Per maand ontvangt een statenlid bruto Eu 1163,- + onkostenvergoeding van Eu 170,-.

Het werk wat de provincie doet, boeit u misschien niet zo. Op zich is dat geen wonder. De belangrijkste taken zijn het controleren van gemeenten en het opzetten van gemeentegrens overschrijdende projecten. Helaas gaat dat nog wel eens mis. Zodra een project groter wordt dan een postzegel, faalt de provincie volledig. Wat dat aangaat, zijn provincie en gemeenten goed met elkaar te vergelijken.

Provinciale miskleunen zijn bijvoorbeeld de aanleg van Blauwestad (wel mooi dat het er nu is), tramplan stad Groningen, aanpak aardbevingschade, bouw windmolens, controle grote vervuilende industrie, ombouw ringweg stad Groningen en herindeling Haren/Groningen/Ten Boer.
En waarom wordt de groei van Stad Groningen niet stopgezet? Er ontstaan alleen maar meer problemen met bereikbaarheid en gebrek aan (betaalbare) huizen. Langs de A7 is ruimte genoeg voor industrieterreinen. Betere bereikbaarheid bestaat niet.
Gemeenten zijn niet vrij om woningen te bouwen. Alles is dichtgetimmerd door de provincie. In veel gevallen mag alleen nieuw gebouwd worden als een bestaande woning wordt gesloopt. Laat dat aan gemeenten over. Leuk stukje grond gevonden en niemand heeft bezwaar? Prima, zet er maar een huis neer.
Ja, er staan veel huizen te koop op Funda. Maar dan gaat het vaak om zwaar overgeprijsde, incourante woningen.


Gemeentelijke taken
In plaats van zich te concentreren op provinciale taken, begeeft de provincie zich juist meer op gemeentelijk terrein. Daarbij gaat het vooral om het weggeven van geld (subsidies). Jaarlijks worden honderden kleine en grote bedragen uitgekeerd aan verenigingen, stichtingen en individuele burgers. Bijvoorbeeld 3000 euro voor de zanginstallatie van een shantyclub, 1100 euro t.b.v. een rolstoelvriendelijke vissteiger, 657 euro voor de fiets3daagse van een ijsclub (!), 437 euro voor een dorpsfeest.
Maar ook grote bedragen, zoals bijna 3 miljoen voor het Zernike Innovatiecentrum (Groningen). De lijst met éénmalige subsidies staat hier.

Het zijn allemaal prachtige werkverschaffingsprojectjes voor het ambtenarenapparaat. Die hebben dankzij allerlei herindelingen minder werk te doen. Dus zou je met minder ambtenaren uit de voeten kunnen, maar zo werkt dat niet bij de overheid. Hier een tabel met het aantal provincie-ambtenaren van de afgelopen jaren (fulltime en parttime).

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
943 889 890 802 785 766 789 817

Bron: jaarverslag prov. 2017


Financiën provincie (2017)
In 2017 zag het totaal aan inkomsten en uitgaven volgens de jaarrekening er als volgt uit.

Uitgaven              453 miljoen
Inkomsten           389 miljoen
————–
tekort                      64 miljoen

Het tekort van 64 miljoen werd opgevangen door de reserves aan te spreken. Daardoor ontstond “zomaar” een overschot van 6 miljoen. Vervolgens wordt dat weer teruggestort in de reservepot. Dat schuiven met geld is ook terug te zien bij gemeenten [hier Oldambt overzicht].
Het blijft merkwaardig hoe overheden tekorten of verliezen creëren door te schuiven met reserves. Het argument is, dat zoiets ontstaat wegens eerder aangegane verplichtingen. Dat zal best, maar dan geeft het geen goed beeld hoe een gemeente of provincie er aan het eind van het jaar voorstaat.

Van de 453 miljoen aan uitgaven gaat 77 miljoen op aan de eigen organisatie. Dus salaris ambtenaren, koffiemachines en dak boven het hoofd.
Het geld dat de provincie uitgeeft, komt voornamelijk van de landelijke overheid, 233 miljoen, en de provinciale autobelasting 53 miljoen. Deze autobelasting, opcenten genaamd, is onderdeel van de landelijke wegenbelasting. Het merkwaardige is dat het tarief per provincie verschilt. In Groningen betaalt u voor een auto van 1150 kg 289 euro. In Friesland betaalt u voor dezelfde auto 226 euro. Landelijk staat Groningen op plaats 4.


Verantwoording uitgaven
Over het geld dat de provincie uitgeeft en binnenharkt, moet uiteraard verantwoording worden afgelegd aan de statenleden. Dat gebeurt in de jaarrekening.
Die moet goed leesbaar zijn. Dat is hier totaal niet het geval. Het jaarverslag 2017 telt maar liefst 323 pagina’s + 180 pagina’s met bijlagen. Het is een onleesbare brij van tekst en tabellen.
De meeste statenleden zijn afkomstig uit de gemeenteraden in de provincie. Gezien de complexiteit van de jaarrekening, is controle door het gemiddelde statenlid dan ook niet te doen. Niet alleen vanwege de financiele trucjes, maar ook door het ambtelijke taalgebruik.
Een prachtig voorbeeld van versluierde informatie over de autobelasting (opcenten) staat hier:

De achterblijvende opbrengst wordt veroorzaakt doordat in de raming over 2017 in de Najaarsnota de omvang van de seizoengebonden stijging van de aantallen in het kwarttarief aan het einde van het jaar niet is teruggeraamd, waardoor met een gemiddeld te hoge opbrengst opcenten kwarttarief is gerekend.

(Vertaling: Wij zaten te slapen toen de opbrengst te hoog werd ingeschat.)

Bron:  jaarverslag 2017, pagina 173 – Opbrengst provinciale belastingen


Waarom toch stemmen?
De onderlinge verschillen tussen de partijen zijn niet zo groot als zij zelf suggereren. Er zijn meerdere kieswijzers waarop dat getest kan worden. Bijvoorbeeld Kieskompas Groningen en Provinciekieswijzer.
Een interessante stemwijzer is die van de Volkskrant. Die laat zien hoe de partijen in de 1e Kamer de afgelopen jaren hebben gestemd.

Aangezien deze verkiezingen verder gaan dan alleen provinciaal beleid is het misschien verstandig om u bij de keuze voor een bepaalde partij niet te laten leiden door wat deze provinciaal wil doen, maar vooral landelijk.
Er zijn allerlei belangrijke onderwerpen, maar de belangrijkste is in mijn ogen de klimaatwet. De gevolgen daarvan komen uiteraard ook provinciaal en lokaal weer terug.
Mocht u zo langzamerhand doodziek zijn van het geneuzel over de zogenaamde opwarming van de aarde en we daarom van het aardgas af zouden moeten, dan zou u kunnen overwegen op een partij te stemmen die daar een genuanceerdere opvatting over heeft dan de regeringspartijen en een groot deel van de oppositie.
Hoe? Stem op een provinciale partij die tegen de huidige klimaatplannen is. Deze provinciale partijen kiezen een nieuwe 1e Kamer die mogelijk de plannen kan tegenhouden. (De klimaatwet is op 20 december 2018 door de 2e Kamer aangenomen).

In onze provincie zijn slechts 4 partijen tegen de huidige klimaatwet. Hier stonden in eerste instantie dan ook de namen van die partijen, maar aangezien BOB met geen enkele partij geassocieerd wil worden, heb ik ze weer weggehaald. Mogelijk hebben die partijen niet uw voorkeur, maar de bestaande partijen maken al decennialang een puinhoop van Nederland. Neem de gok en stem eens op een andere partij.

Is dat een te grote gok en bent u tegen windmolens in bewoond gebied? Kijk dan eens naar het standpunt over windmolens van de provinciale partijen. Die zet je niet bij burgers in de achtertuin. Groningen heeft pech met een gedeputeerde (Nienke Homan) van GroenLinks die niet geïnteresseerd is in de belangen van burgers, maar in GroenLinks-dogma’s zoals windenergie.


Tot slot
Tja, eigenlijk is dit een raar stukje geworden. Ik heb zelfs overwogen het te schrappen. Dat komt vaker voor. Gelet op de naam van deze website zou het over het Oldambt moeten gaan. Die komt bijna niet aan de orde.  Het zou ook over de provinciale verkiezingen moeten gaan, maar dat gebeurt ook niet. Wat ik over de provincie schrijf, laat vooral de overbodigheid op diverse terreinen zien. Dit artikel gaat vooral over de klimaatwet, terwijl dat nou net een landelijke aangelegenheid is. Maar gezien het grote belang van die klimaatwet en de mogelijkheid die u als kiezer heeft om er wat aan te doen, vind ik het toch belangrijk om dit stuk te plaatsen. We worden namelijk massaal besodemieterd door de klimaatgekkies. Dat kunt u onder andere uitgebreid lezen in het BOB-artikel “Nieuwolda en Wagenborgen aan het biogas”.
Ook landelijk waren er op dat gebied de afgelopen weken nog twee opvallende voorbeelden te zien.
Op de nieuwssite nu.nl kunnen lezers reageren op artikelen via nujij. Reacties waarin echter staat dat er geen sprake is van opwarming of dat de mens daar niet schuldig aan is, worden door de redactie verwijderd. Toelichting hier

Dan het KNMI. Opa en oma vertelden altijd dat de zomers vroeger veel warmer waren. Dat kon je ook zien aan de cijfers van het KNMI. Tussen 1901 en 1951 waren er veel vaker hittegolven. Volgens het KNMI klopte dat niet en heeft zij een temperatuurcorrectie gedaan waardoor een groot deel van de hittegolven verdwenen is. Meer info bij de staat van het klimaat.

Wat ook in dit BOB-artikel weer opvalt, is dat bestuursorganen vooral bezig zijn om zichzelf in stand te houden. Het nut naar de burger (belastingbetaler) toe is beperkt. Dat geldt voor zowel gemeenten als provincie. De gecreëerde complexheid van begrotingen en jaarverslagen maakt het voor de degene die de beroepsbestuurders als wethouders en gedeputeerden moet controleren niet gemakkelijk. Dat geeft deze bestuurders en niet te vergeten de ambtenaren die zulke stukken opstellen een enorme machtspositie en kennisvoorsprong.

Raadsleden en statenleden zijn vooral uit ideologische overtuiging bezig in de politiek. Helaas is dat niet voldoende. Veel zaken draaien om geld. Een stukje financiële kennis is dan ook heel belangrijk. Niet iedereen in een partij hoeft accountant of boekhouder te zijn, maar op z’n minst 1 persoon met een financiële achtergrond is zeer gewenst.

Goed beschouwd is Nederland bestuurlijk gezien al jaren kapot, stuk en zou dan ook gereorganiseerd moeten worden. Met vrienden heb ik het er regelmatig over waarom wij een politiek bestuur hebben wat totaal niet naar haar kiezers luistert. Uiteindelijk ontstaat er een categorie burgers, die het spuugzat is en het heft in eigen handen neemt. Dat betekent dus geweld. Je ziet het gebeuren bij de windmolens.

Als we naar de gemeente Oldambt kijken, zie je ook een bestuurslaag, wethouders en gemeenteraad, die in haar eigen droomwereld leeft. Een gebouw als de bibliotheek wordt afgebroken. Er wordt ruim 10 miljoen uitgetrokken voor een ambtenarenpaleisje (nieuw gemeentehuis) naast de Hema. Inmiddels werd afgelopen week bekend, dat zo’n 20 miljoen euro nodig is om wegen en straten in het Oldambt op te knappen. U en ik zien als burger het straatbeeld al jarenlang verslonzen, zoals slecht onderhouden groen en wegen. Maar de politici hebben blijkbaar andere prioriteiten.

Wat voor signaal moet je als burger nog afgeven om de politiek tot de orde te roepen? Ik snap ook wel dat het niet sexy is om als wethouder op de winkel te passen, maar bij gebrek aan geld voor grote projecten lijkt me dat toch de beste oplossing. We hebben in Nederland een gebrek aan boze burgers die letterlijk met de vuist op tafel slaan. Ik had niet verwacht, dat ik het ooit zou denken, laat staan schrijven, maar het ontbreekt aan mensen als Fré Meis. Nee, ik ben geen communist, maar begin wel steeds meer respect te krijgen voor dergelijke onvermoeibare activisten.

Het is te hopen dat er ook in het Oldambt zo iemand opstaat.

 

 

 

Sloop C1000 – gemeente besodemieterde tegenstanders

Winschoten – C1000 – oktober 2009 – Google Streetview

Inleiding
In 2015 kocht de gemeente de C1000 aan de Venne en sloopte het om er een parkeerterrein aan te leggen. Het was een uiterst merkwaardige actie om een supermarkt te slopen en vervolgens extra parkeerplaatsen aan te leggen. Meestal doe je het andersom. Dus het aantal parkeerplekken uitbreiden als er winkels bijkomen. Weliswaar is een aantal plaatsen voor de oude LTS verdwenen vanwege nieuwbouw/verbouw tot zorgappartementen, maar rechtvaardigt dat de uitbreiding van het parkeerterrein?

Het was nooit de bedoeling om de supermarkt te slopen, maar de gemeente kon het pand op de kop tikken en zag het als een kans om vierkante meters winkelruimte uit de markt te halen. Het is echter volledig in strijd met een goede opbouw van een winkelgebied. Een A-supermarkt op die plek is een belangrijke publiekstrekker. Alleen de Lidl is niet voldoende.

Ruim 100 ondernemers hebben daarvoor gewaarschuwd en geprobeerd d.m.v. een brandbrief de gemeenteraad op andere gedachten te brengen. Maar dat en zelfs een rechtszaak hebben niet geholpen. Een jaar na de sloop bleek dat alles wat door de middenstanders werd voorspeld over omzetdaling van de nabijgelegen winkels is uitgekomen. Iets wat wethouder Broekhuizen inmiddels ook heeft toegegeven. De vraag is niet of, maar wanneer de eerste winkels in dat gebied sluiten.

Winschoten – Venne zonder C1000 – mei 2016 – Google Streetview


Vitaliteitsrapport Winschoter Ondernemerschap
In opdracht van de gemeente heeft onderzoeker Gert Jan van ’t Land in 2014 onderzocht hoe de winkels in het Winschoter centrum er voor stonden. Dat rapport, “Vitaliteit Ondernemerschap Winschoten Centrum”, werd in maart 2015 gepubliceerd. Uitgerekend in die maand maakte de gemeente bekend de C1000 te hebben gekocht en te willen slopen.

En wat stond er in dat rapport over de vitaliteit van het gebied C1000/’t Rond?

Alle indicatoren in het gebied zijn ronduit negatief.

En wat is de gemeente volgens het rapport aan het doen?

De investeringen die de gemeente in het kader van het Actieprogramma Binnenstad Beter onderneemt zijn mede gericht op het versterken van deze gebieden.

Dat lijkt helder [Betreffende pagina staat hier]. Uiteindelijk doen wethouder Broekhuizen en co precies het omgekeerde. Het is me al vaker opgevallen, dat de gemeente zich helemaal niks aantrekt van de in haar opdracht opgestelde rapporten. Wat hebben zulke rapporten dan nog voor zin?


Slim, maar gemeen spel van de gemeente
Bij de aankoop en sloop van het C1000-pand in maart 2015 heeft de gemeente een slim, maar gemeen spelletje gespeeld richting de middenstanders en burgers, die de supermarkt wilden behouden. Aangezien praten niet meer hielp, besloot een groep middenstanders onder leiding van Gertjan de Raad en Chris de Raaf de gemeente voor de rechter te slepen om de sloop tegen te houden. Op 16 september 2015 diende het kort geding.

Wat zij niet wisten, was dat 9 dagen eerder (7 september) bij notariaat Winschoten (ironisch genoeg een paar honderd meter bij de C1000 vandaan) de koopakte definitief werd en de gemeente zich officieel eigenaar mocht noemen van het pand. Er was overigens niemand namens de verkoper of koper aanwezig. De overeenkomst werd afgehandeld met volmachten. Namens de gemeente was dat burgemeester Smit.

Dat is allemaal niet zo bijzonder, maar wel dat in het contract een concurrentiebeding was opgenomen waarin stond dat als de C1000 toch niet zou worden afgebroken, het verboden was om de eerste 10 jaar een supermarkt in het pand te beginnen. [detail koopakte hier]. Sterker nog, ook al zou het pand worden afgebroken, dan mocht op die lokatie nog steeds geen supermarkt worden gerund.

Dat betekent dat het kort geding volkomen overbodig was. Er zou immers toch geen supermarkt meer in geëxploiteerd mogen worden. Van de kant van de gemeente bleef het echter muisstil. Tactisch gezien was dat slim, want als de middenstand het kort geding verloor, was de rechter de boeman. Zou de middenstand winnen, dan kon de gemeente zich alsnog beroepen op het concurrentiebeding in het koopcontract. De gemeente had dus 2 kansen om te winnen.

Zoals bekend heeft de middenstand het kort geding verloren. Het was volkomen nutteloos en heeft hen alleen maar geld gekost, omdat de gemeente geen open kaart speelde. Alles draaide immers om het concurrentiebeding. De gemeente heeft dat argument altijd achtergehouden. Sterker nog, het college van B & W hield de ondernemers straal voor de gek door ze valse hoop te geven. In de krant van 19 augustus 2015 zei wethouder Swagerman (SP) namens het college het volgende:

We hebben besloten de sloopplannen uit te voeren. Dat gebouw gaat plat, want het verpaupert nu al. We zetten dat voornemen dus door. Maar we geven Chris de Raaf en zijn medestanders wel tot 31 augustus de tijd met een concrete kandidaat voor een nieuwe supermarkt te komen. Als dat gebeurt, zijn we bereid naar diens plannen te kijken.

Dat is dus ronduit vals. Zoals ik hiervoor heb geschreven, was al lang duidelijk dat er helemaal geen supermarkt meer in gevestigd mocht worden.
In datzelfde krantenartikel liet Chris de Raaf weten blij te zijn dat de gemeentebestuurders de deur niet definitief dicht gooien.

Ze (de gemeente) denken mee, dat is mooi. Er kan dus nog een supermarkt komen op die plek en daar ben ik blij mee. Maar 31 augustus, dat is wel heel kort dag. Maar toch, wie weet lukt het. Er zijn wel degelijk concerns die een supermarkt willen bouwen in Winschoten.

De Raaf wist niet dat hij destijds straal voor de gek werd gehouden. (Vier jaar later dankzij dit artikel nu wel.) Uiteindelijk was de tijd te kort om een goed onderbouwd plan in te dienen bij de gemeente. Naar aanleiding van het kort geding wat door de gemeente werd gewonnen, zei wethouder Broekhuizen (PvdA) in de krant van 26 september het volgende:

Het sterkt mij in mijn opvatting dat we een goede, zorgvuldige koers volgen. Maar anderzijds is het nooit leuk dat mensen zeggen: je plan deugt niet en dat je vervolgens ook nog moet procederen. Ik had ons liever niet voor de rechter getroffen.

Tja, hypocrieter kan het haast niet. Mevrouw Broekhuizen en co hadden open kaart kunnen spelen richting ondernemers (en burgers). Dan was er geen kort geding geweest. Nu gun je de middenstand zogenaamd de mond, maar alles was al lang bedisseld.

En wie vormden in 2015 in het college van B & W? De wethouders Van den Aker (CDA), Boon (PvhN), Broekhuizen (PvdA), Swagerman (SP) en burgemeester Smit.


Duurste parkeerterrein van Winschoten
En wat betaalde de gemeente nou voor het C1000-pand? Wel, voor het bedrag van 2,2 miljoen euro mocht zij zich de nieuwe eigenaar noemen. Uiteindelijk waren de kosten nog hoger, omdat het pand immers gesloopt moest worden.
Daarnaast is nog een aantal panden aan de Vissersdijk gekocht en gesloopt. Alles met elkaar heeft alleen al de aanschaf van het vastgoed (incl. C1000) in dat gebied zo’n 3,7 miljoen euro gekost.
Vermoedelijk is het dan ook met afstand het duurste parkeerterrein in Winschoten.


Vertrouwen
Het is ongelofelijk dat de wethouders en burgemeester op deze wijze de burgers en middenstanders besodemieteren. Dat ze (gemeente) niets wisten van de betreffende clausule in het contract weiger ik te geloven. Het gaat hier om de aanschaf van een groot pand en een fors bedrag. De juridische afdeling van de gemeente zal ongetwijfeld ieder woord hebben bestudeerd en besproken met het college van B & W. Je zet niet zomaar de handtekening onder een dergelijk koopcontract.
In een eerder stuk schreef ik over het gebrek aan vertrouwen van de kiezers in de politiek. Deze beschamende vertoning draagt daar alleen maar aan bij.


Onderlinge ruzies middenstand
Merkwaardig aan de hele gang van zaken, is dat een groep individuele winkeliers het “gevecht” met de gemeente aanging. Er was geen steun van middenstandsvereniging “Handel & Nijverheid”. Sterker nog, die was zelfs akkoord met de sloopplannen. Dat vind ik onbegrijpelijk. De belangen voor ondernemers en burgers in dit deel van Winschoten zijn toch veel groter dan het onderlinge geruzie.

Wanneer je samen 1 front richting gemeente vormt, sta je veel sterker. Het geeft ook meer financiële ruimte voor bijvoorbeeld juridisch advies. Dat is hard nodig, want het visieloze gemeentelijke beleid veroorzaakt verschraling i.p.v. versterking van het winkelaanbod. Juist de onderlinge verdeeldheid leidt tot het tegen elkaar uitspelen door de gemeente.
Niet alleen hier blijkt dat weer, maar ook bij het eerdere artikel over parkeren waar de onderhandelaars van Handel & Nijverheid het onderhandelingspel niet goed hebben gespeeld. [Afschaffen betaald parkeren – gemeente naait ondernemers oor aan]

Meedenken over de toekomst is heel belangrijk. Er zullen namelijk nog heel veel winkels gaan verdwijnen. Ik verwacht dat over 10 jaar op de Venne tussen ’t Rond en Oldambtplein er vrijwel geen winkel meer zal zijn. Het vastgoed is alleen nog geschikt voor bedrijfjes en wonen. Pandeigenaren zullen zich daar op moeten instellen.
Voor de Langestraat (Moushörn tussen Oldambtplein en RK-kerk) geldt deels hetzelfde. Als er nu in de leegstaande panden geen winkels meer komen, gaat het nooit meer gebeuren. Vergelijk het met achterste deel van de Torenstraat. Wat de Moushörn mist, is een trekker. Bijvoorbeeld een Action in de panden van Scheer en Foppen. Met daarbij aan de achterkant parkeren op het ziekenhuisterrein (wel deel wegbreken).


In 2022 MKB vriendelijkste stad
De gemeente heeft zich als doel gesteld om in 2022 de Midden en Kleinbedrijf (MKB) vriendelijkste stad van de provincie te willen zijn. Onder het MKB vallen ook winkels. Gezien bovenstaand verhaal kon het wel eens problematisch worden om die titel binnen te halen.


Dit is het eerste deel van een serie over het project Binnenstad Beter. Volgens de gemeente zou in het kader van dat plan de afgelopen jaren 26 miljoen Euro geïnvesteerd zijn in het opknappen van de binnenstad.