Outlet Fort Lucas

Op 8 april 2015 hebben de gemeente Oldambt en vastgoedbedrijf Vastgoud een intentieverklaring ondertekend om het Sint Lucas ziekenhuis om te bouwen tot een outlet center. De naam van het project is Fort Lucas. Het bedrijf Vastgoud is door het ziekenhuis benaderd om een nieuwe functie voor gebouwen en terrein te bedenken als het ziekenhuis over een aantal jaren is verhuisd naar Scheemda. Vastgoud heeft een investeerder gevonden die het geen probleem vindt om 60 miljoen euro in het project te steken. Op het plan valt een hoop aan te merken. Dat heb ik deels al gedaan in het artikel “de bange middenstand”  (klik hier). Ben er deze keer wat dieper ingedoken en geschrokken van de gevolgen voor het Winschoter centrum.


Outlet historie
Vastgoud is niet de eerste die met een outletplan komt. Een aantal jaren geleden was de firma Revascom, die meerdere outlets in Nederland heeft opgezet, van plan een outlet langs de A7 bij Zuidbroek neer te zetten. Dat mocht niet vanwege de aanleg van een verkeersknooppunt. De Toekomst bij Scheemda was ook fout en langs de A7 bij Winschoten was volgens de gemeente Oldambt te ver van het centrum. Nu gaat Revascom in Assen aan de slag.


Vastgoud
Dan is er nu dus een 2e club, Vastgoud, die meent van het Sint Lucas ziekenhuis een outlet te kunnen maken. (klik hier voor meer info). Dat lijkt mij echter geen goed plan. Vastgoud is met name werkzaam in de zorgwereld o.a. voor Oosterlengte. Wat daar gebeurt, is echter alleen maar het daadwerkelijke bouwen en die bouw financieren. Maar een outlet opzetten is iets heel anders. Het gaat daarbij niet alleen om het gebouw (de stenen dus), maar vooral om het in de markt zetten en contact leggen met potentiële bedrijven die de winkels in het outletcenter moeten bemannen. Die kennis is bij Revascom wel aanwezig. (De aandeelhouders zijn namelijk mode- en vastgoedbedrijven.) Vastgoud gaat dus iets doen waar het geen kennis van heeft en dat is om het netjes te zeggen, nogal gedurfd.
De directeur van Vastgoud, Harm de Vries, zegt op 14 oktober 2014 in het Dagblad van het Noorden het volgende: “Nergens anders is zo’n voorziening te vinden die zo dicht tegen een stadscentrum aanligt.” Dat klopt en misschien is het verstandig van meneer De Vries om zich eens af te vragen waarom dat zo is. Een goede bereikbaarheid is namelijk cruciaal voor een outlet. Dat is op een plek in het centrum niet mogelijk. Daarom zitten de bestaande outlets dan ook buiten het stadscentrum en aan de snelweg.


Impressie outlet Fort Lucas
Hoe het outlet center in Winschoten er mogelijk uit komt te zien, laat de impressie van Vastgoud hieronder zien. Niet alleen het ziekenhuisterrein, maar ook het terrein van de te slopen Zusterflat wordt bij het plan betrokken. Daardoor verdwijnt de aansluiting van de Gaslaan op de Stikkerlaan. Betekent concreet dat de weg tussen Stikkerlaan en kruising Gaslaan/Schönfeldsingel komt te vervallen. Het parkeerterrein aan het Hommesplein achter het Dollard College en de apotheek zijn dus niet meer bereikbaar via de Stikkerlaan. Betekent een flink stuk omrijden via Stikkerlaan, Beersterweg en uiteindelijk via de Vincent van Goghlaan.

Outlet Stikkerlaankant

Outlet Stikkerlaankant

Outlet Langestraatkant

Outlet Langestraatkant

Op het terrein komen zo’n 70 tot 100 winkels waar voornamelijk overjarige kleding en sportartikelen zullen worden verkocht. Het levert maximaal 400 directe en 200 indirecte banen op.
Op de begane grond komen de winkels, terwijl de 1e en 2e verdieping bedoeld zijn voor wonen en zorg. Al heeft de gemeente daar nog geen toestemming voor gegeven. De 3e en hogere verdiepingen worden gesloopt.
Zoals de impressie laat zien, lopen de gebouwen van het outlet center van de Stikkerlaan tot aan de Langestraat.

Daarvoor moet vrijwel de hele linkerkant van de Gaslaan worden gesloopt (richting Zusterflat). Ingangen komen zowel aan de Stikkerlaan als in de Langestraat. Om de ingang aan de Langestraat te creëren, moeten ook daar flink wat panden worden gesloopt.

Gaslaan - complete blok moet worden gesloopt

Gaslaan – compleet blok wordt gesloopt

Dat loopt van het karakteristieke pand van juwelier Jan ten Hoor, Tedi (voorheen bioscoop Scala), Primera Kiewiet en zo op het oog ook het nieuwe pand van H & M. (Bevoorrading via achterkant Sint Lucas terrein straks niet meer mogelijk.)

Langestraat wordt gesloopt 2 IMG_0821 (Medium)

Langestraat – Zeker 4 panden moeten tegen de vlakte.

Merkwaardig genoeg blijft een blokje van twee 2-onder1-kap woningen staan.

Jaren geleden had Henk Boven (mode) het plan om alle woningen aan de rechterkant te slopen en daar winkels+appartementen neer te zetten.

Gaslaan blok blijft staan IMG_0818 (Medium)

Gaslaan – Dit blok wordt niet gesloopt

De sloopvergunning werd echter geweigerd en het plan stierf een stille dood. Nu lijkt er toch nog van alles te gaan gebeuren, maar dan aan de overkant van de straat.


Parkeren
Parkeren is een heikel punt. Er worden ca 1,5 miljoen bezoekers verwacht. Een groot deel zal met de auto komen welke men geacht wordt te parkeren op de voetbalvelden van WVV. Deze velden worden omgebouwd tot een grote parkeerplaats voor 2000 auto’s. Er is sprake van gescheiden aan- en afvoerroutes. Het binnenkomende autoverkeer wordt via de Bovenburen door het park (langs linkerkant Hertenkamp) naar de parkeerplaats geleid. Het vertrekkende autoverkeer moet via de Stikkerlaan het parkeerterrein verlaten.
Vanaf het parkeerterrein loopt het publiek via een wandelpad (catwalk) door het rosarium naar de ingang van het outletcenter aan de Stikkerlaan. Het wandelpad kon overigens wel eens vol raken als bijvoorbeeld iets in het rosarium wordt georganiseerd, zoals de Groenmarkt.
Ben wel nieuwsgierig naar de reactie van GGZ Lentis. De patiënten worden nu al onrustig van de RUN. Parkeren bij het Dollard College aan het Hommesplein is ook een aandachtspunt. Gratis vergunning voor personeel om langparkeerders te weren? Daarnaast maakt de school gebruik van de sportvelden in het Stadspark. Wordt ook wat lastig. Even over nadenken dus.


Verkeersopstopping
De komst van een outlet center en Wereldbazar leidt tot een hoop extra verkeer. Het grootste deel zal via de A7 (o.a. uit Duitsland) Winschoten binnenkomen. De problemen ontstaan vooral bij de rotonde Blauwe Roos en Beersterbrug. Daarna splitst het verkeer zich namelijk. Bezoekers voor de bazar kunnen via de Rondweg (langs Intratuin) rijden en het outlet publiek moet via de Beersterweg/Bovenburen naar de parkeerplaats aan de Stikkerlaan.

Een universitaire graad is niet nodig om te bedenken dat dit verkeerstechnisch grote problemen gaat geven. Met name de Beersterbrug fungeert als flessehals. Helemaal als deze open staat voor een schip. Het is ironisch dat juist het ziekenhuis de huidige verkeersdrukte al als een probleem ziet.
Een tunnel zou een prima oplossing zijn, maar dat kost een hoop centjes.


Verhuizing WVV en WHSC
In de huidige plannen moeten voetbalclub WVV en honkbalclub WHSC verhuizen van de Stikkerlaan om dat daar een parkeerterrein voor 2000 auto’s is ingepland voor het outlet. De mogelijk nieuwe lokatie voor WVV + WHSC zou achter de tennisbanen aan de Hoorntjesweg zijn. Betekent concreet de aanleg van extra parkeerplaatsen en het rooien van een heleboel bomen en ander groen. Er moeten namelijk wel minimaal 5 velden worden aangelegd. Een mooi stuk park wat net een beetje volgroeid is, wordt daar voor opgeofferd. Daarnaast wordt de drukke Hoorntjesweg nog veel drukker. Er ontstaat een malle concentratie van sportvelden in 1 hoek van Winschoten. Dat is niet echt logisch. Mogelijk samen 1 kantine/kleedkamers delen is geen optie. Tennis- en voetbalclub hebben zo hun eigen cultuur. Geeft alleen maar ruzie en organisatorische problemen. Daarnaast hebben de clubs de beschikbare ruimte zelf hard nodig.
Onderstaande impressie geeft een indruk hoe het er volgens Vastgoud kan gaan uitzien.

Totaalplan outlet center Winschoten (foto: RTVNoord - Mario Miskovic; Legenda: Gert van der Laan)

Totaalplan outlet center Winschoten
(foto: RTVNoord – Mario Miskovic; Legenda: Gert van der Laan)

In de bebouwing van het outlet center is duidelijk een 4 te herkennen. Waarschijnlijk een grapje van het architectenbureau wat de impressie heeft gemaakt, Team4.

Update: In de commissievergadering van 1 juni 2015 gaf wethouder mevrouw Broekhuizen aan, dat het niet de bedoeling is om WVV en WHSC naar het terrein aan de Hoorntjesweg te laten verhuizen. Dat was alleen maar een idee van Vastgoud. Waar de clubs dan wel naar toe zouden moeten, wordt nog onderzocht.


Alternatieven
Waarom WVV niet laten verhuizen naar de Udesweg? Naast Old Wolde ligt een groot landbouwgebied (voorheen AZC) waar op eenvoudige wijze sportvelden kunnen worden aangelegd.
Een ander optie is misschien het Deganed (Noordned) terrein of het gebied tussen Sint Vitusholt 1e en 2e laan. Daar ligt een groot stuk landbouwgebied (vlakbij Bato).


Conclusie
Ik blijf er bij dat de uitgangspunten van het plan domweg fout zijn. De redenen om het outlet center in het ziekenhuis te stoppen, is om te voorkomen dat het complex na de verhuizing leegstaat en een spookgebouw wordt. Daarnaast zou het de middenstand klandizie moeten opleveren. De halve stad echter overhoophalen en constant verkeersopstoppingen creëren om de winkels in het outlet center een boterham te laten verdienen, kan toch niet de bedoeling zijn. Sterker nog, het publiek wat wekelijks z’n boodschappen in Winschoten doet, zal niet in de door outletbezoekers gecreëerde file willen staan en uitwijken naar omliggende plaatsen. Het outlet center jaagt de vaste bezoekers op die manier weg.
Een outlet center is prima, maar dan wel op een goed bereikbare plek.

Wat betreft de kosten van de verhuizing van WVV en WHSC mag ik hopen dat die betaald worden door Vastgoud. En wie gaat alle verkeersaanpassingen betalen?

Het werkelijke OZB-percentage (dus geen 10% of 8%)

En, heeft u de OZB-aanslag van de gemeente ontvangen en gecontroleerd of het percentage met 8% is verhoogd, zoals de Oldambtster politiek ons in november 2014 beloofde?
Wel, die is geen 10% of 8%, maar ruim 12% ! Volgens de rekenmeesters van de gemeente had die beloofde 8% tot gevolg dat de totaalopbrengst van de OZB te laag zou uitvallen, ondanks de verhoging van de precariobelasting. Toch jammer dat de raad een voorstel niet eerst laat doorrekenen op de haalbaarheid alvorens het aan te nemen.


Even terug naar oktober 2014. Na de aankondiging van het college van B & W om de OZB met 10% te verhogen, ontstond een hoop commotie in de Oldambtster politiek. Het leidde zelfs tot een scheuring in het CDA met als resultaat dat Geert van der Wal na ruim 40 jaar lid te zijn geweest van het CDA nu als 1-manspartij in de raad zit. Hij vond de 10% verhoging veel te veel.

Een maand later besloot een meerderheid van de raad (CDA, PvhN, PvdA , SP en CU) om de OZB niet 10% maar met 8% te laten stijgen. Het daardoor ontstane gat in de begroting zou moeten worden gedicht door de nieuwe precariobelasting op kabels en leidingen, van bijv Ziggo en het Waterleidingbedrijf, extra te verhogen. Het was een onnozel voorstel van Gertjan Bolt van de ChristenUnie (CU) dat helaas door bovengenoemde meerderheid van de raad werd gesteund. Ik heb daar al eerder over geschreven (klik hier).

Nu is de definitieve verhoging ruim 12% geworden. Maar als burger betaal je nog meer, omdat immers de gemeenteraad de precariobelasting ook extra heeft verhoogd en die zal door de bedrijven worden doorberekend aan hun klanten, u en mij dus. Waar blijven nu de reacties van de politiek? Dank u wel dames en heren politici voor uw kortzichtigheid.
Wat ik in eerste instantie niet begreep, is dat de verhoging kon worden ingevoerd zonder toestemming van de raad. Na wat speurwerk werd mij duidelijk waarom.


In de raadsvergadering van 10 november 2014 werd een OZB-verhoging van 8% afgesproken (klik hier voor het pdf-document). Dat bleek achteraf een pijnlijke misser, want in de raadsvergadering van 15 december werd in alle stilte het huidige tarief van 12,4% bekrachtigd. Toen was dus al bekend dat die 8% niet realistisch was. En waarom niet? Wel, de huizenprijzen waren zoveel in waarde gedaald, dat de te verwachten opbrengst in de begroting van 2015 nooit zou worden gehaald. De beslissing om de verhoging in te voeren zonder er ruchtbaarheid aan te geven, blijkt ook uit de manier waarop het agendapunt (nummer 8) stond omschreven op de agenda van de raadsvergadering van 15 december, namelijk als “Onderwerp ter besluitvorming zonder debat” (klik hier – punt 8.07). Een raadsvergadering wordt normaal gesproken vooraf gegaan door een commissievergadering (soort voorbespreking van de latere raadsvergadering). Er waren in december echter geen commissievergaderingen meer, zodat er ook niet over het onderwerp gediscussieerd kon worden. Het lijkt er op of het onderwerp bewust uit de publiciteit is gehouden. Is niet verwonderlijk, want dan werd pijnlijk duidelijk hoe de raad zichzelf voor schut had gezet. Wat hierbij dan nog eens heel erg duidelijk is gemaakt.
Het is overigens merkwaardig dat wethouder financien, Kees Swagerman (SP), in november de raad er niet op wees, dat het voorstel onhaalbaar was. Zelfs de oorspronkelijke 10% verhoging was toen al te laag. Zeker in ambtelijke kring moet in november al bekend zijn geweest, dat de OZB-opbrengst lager zou zijn. Wist de wethouder het niet of heeft hij bewust z’n mond gehouden?

Tot slot nog wat tabellen.

2012201320142015
OZB-percentage0,19260,2042%0,2249%0,2528%
Stijging15,5%6%10,1%12,4%

OZB-percentage + jaarlijkse stijging gemeente Oldambt over de jaren 2012-2015

 

Onderstaande tabel toont de OZB-waarde voor verschillende huizenprijzen per jaar.

Huizenprijs2012201320142015
€ 150.0000,-€ 288,90€ 306,30€ 337,35€ 379,18
€ 200.0000,-€ 385,20 € 408,40€ 449,80€ 505,58
€ 250.0000,-€ 481,50€ 510,50€ 562,25€ 631,97
€ 300.0000,-€ 577,80 € 612,60 € 674,70 € 758,36

OZB-waarde huizen150.000-300.00 euro voor de jaren 2012-2015

 

En hoe zien de OZB-cijfers er in de buurgemeenten uit?

OldambtHoogezandGroningenStadskanaalHaren
OZB-percentage0,25280,1749%0,173%0,1556%0,1448%
OZB-waarde huis € 150.000,-€ 379,18€ 262,35€ 259,50€ 233,40€ 217,20
Samenstelling collegePvdA, SP, PvhN, CDAPvdA, SP, GL, CU, CDAPvdA, D66, GL, VVDPvdA, GB, CDA, CUD66, VVD, GVH
Links in college85%83%45%33%0%
Kleur college zeer roodzeer roodroodblauw/oranjeblauw

OZB-tarief diverse gemeenten + kleur college

 

De laatste tabel bevestigt nog eens het vermoeden, dat er een verband is tussen de hoogte van de OZB en de kleur van de gemeenteraad. Hoe linkser het college, des te hoger de tarieven.

Het blijft hoe dan ook erg zuur om te zien dat in een vergelijkbare plaats als Stadskanaal de OZB een stuk lager is. De gemeente Oldambt staat in de top 10 van armste gemeenten. Toch meent de gemeente haar burgers verder te moeten uitpersen. Dit is nogmaals de bevestiging dat Oldambt een veel te grote broek aan heeft.
Met dank aan de lokale omroep RTVLogo die als enige op 4 maart 2015 de verhoging van 12,4% meldde.

De bange middenstand

Inleiding
Dat het met de Winschoter middenstand niet goed gaat, is een open deur intrappen. Wat mij echter verbaast, is dat nieuwe initiatieven het liefst de grond in worden geboord of zodanig aangepast, dat er van een levensvatbaar project geen sprake meer is. Denk hierbij aan de outlet langs de A7 en de Wereldbazar.


Outlet langs A7
Het plan voor een outlet (verkoop van vooral mode en sportartikelen) langs de A7 is op alle mogelijke manieren door verschillende overheden getraineerd. Zuidbroek kon niet, de Toekomst bij Scheemda was fout en langs de A7 bij Winschoten was volgens de gemeente Oldambt te ver van het centrum. Nu gaan de initiatiefnemers (Revascom) in Assen aan de slag.

Wel is er een andere club, Vastgoud, die meent van het Sint lucasziekenhuis een outlet te kunnen maken. (Klik hier voor meer info). Dat lijkt mij echter geen goed plan. Vastgoud is met name werkzaam in de zorgwereld o.a. voor Oosterlengte. Wat daar gebeurt, is echter alleen maar het daadwerkelijke bouwen en die bouw financieren. Maar een outlet opzetten is iets heel anders. Het gaat daarbij niet alleen om het gebouw (de stenen dus), maar vooral om het in de markt zetten en contact leggen met potentiële bedrijven die de winkels in het outletcenter moeten bemannen. Die kennis is bij Revascom wel aanwezig. (De aandeelhouders zijn namelijk mode- en vastgoedbedrijven.)  Vastgoud gaat dus iets doen waar het geen kennis van heeft en dat is nogal gedurfd. Waar ik vooral nieuwsgierig naar ben, is wie op de achtergrond bij dit plan aan de touwtjes trekt. Vastgoud is door iemand benaderd. Wie nam het initiatief? Het ziekenhuis? De gemeente? Handel & Nijverheid?
Ik gok op het ziekenhuis, want die zou na de verhuizing in Scheemda met een groot blok beton aan hun been blijven zitten.

De gedachte om van het ziekenhuis een outlet te maken, namelijk dat het is goed voor de Winschoter middenstand, omdat het tegen het winkelcentrum aan ligt, is eigenlijk al fout. Wanneer je een outlet wilt beginnen, kijk je naar een gunstige lokatie, met name de bereikbaarheid en de beschikbare ruimte voor parkeren. Die is in het Winschoter centrum domweg niet aanwezig. De voetbalvelden van WVV en een deel van het Stadspark opofferen voor parkeerplaatsen, is complete waanzin.

Outlet Revascom (klik voor groot)

De aantrekkelijkheid van een outlet zit ‘m niet alleen in de aangeboden producten, maar ook in de winkels. Hier een plaatje van wat men gemist heeft.

Nu gaat Revascom zeer waarschijnlijk in Assen bouwen. Een outlet trekt publiek aan uit een grote straal rond de lokatie. Winschoten-Assen is een korte afstand. Twee outlets is teveel van het goede. Gezien de know-how van Revascom is het Vastgoudplan een doodgeboren kindje. Dank u wel dames en heren in de Groninger politiek voor de zoveelste miskleun.

Info over Revascom en Assen (klik hier)

Opmerking:
De haalbaarheid van een outlet wordt uiteraard bepaald door het aantal inwoners dat rond een outlet aanwezig is.
In verschillende rapporten wordt daarbij uitgegaan van een reistijd van 60 tot 90 minuten. Zie bijgaande kaart.
In de voor dit artikel geraadpleegde rapporten (Droogh Trommelen en Partners en onderzoeksbureau Ecorys) wordt duidelijk aangegeven, dat de effecten op winkels en werkgelegenheid uiteindelijk positief zijn. Het effect op de omzet van lokale winkels is minder dan -8%.

Overzicht outlets met reistijd 60 minuten (klik voor groot) (Foto: Droogh Trommelen en Partners)


Wereldbazar
Kom ik bij het andere plan, namelijk de Wereldbazar. Als er iemand een prijs verdient voor doorzettingsvermogen is dat wel directeur Petra van Gaanderen.

Ruim 8 jaar is zij bezig om een Wereldbazar (overdekte markt met 42.000m2 vloeroppervlakte à la zwarte markt in Beverwijk) op poten te zetten in ons gebied. Eerst in Nieuweschans waar de gemeenteraad unaniem voorstander was, maar het college van B & W onder aanvoering van tijdelijke burgemeester Lo van Kats en wethouder Hietbrink de boel jarenlang hebben tegengehouden. Nu wordt het plan in Winschoten ten uitvoer gebracht met steun van de gemeente Oldambt. Al was er eerst wel sprake van idiote eisen als een boete van 1,3 miljoen euro als het plan niet door zou gaan.

De tegenwerking komt deze keer echter van de plaatselijke middenstand. Zowel de middenstandsorganisatie Handel & Nijverheid (de club van bedaarde en bejaarde winkeliers zoals ik ze altijd noem) als de belangenvereniging van de Torenstraat “Stichting Carillon” hebben nogal wat bezwaren tegen de komst van de Wereldbazar. Daarbij gaat het met name om de lokatie.

De Wereldbazar staat nu ingetekend op een terrein grenzend aan de Winschoter jachthaven. De tekening hiernaast geeft een indruk hoe het er uit komt te zien. Naast en onder het gebouw bevinden zich parkeerplaatsen. Op de 1e en 2e verdieping zijn de winkels en horeca gesitueerd. Meer info op de site van de Wereldbazar (klik hier)

Wereldbazar zuid-oost gevel - 09 WB (Medium)

Impressie Wereldbazar (klik voor groot)

Beide belangenclubs denken dat de geplande lokatie te ver van het winkelcentrum ligt en zij daardoor omzet mislopen. Daarnaast is men bang voor overlap in de producten die de bazar aanbiedt.
Het aanbod van de Wereldbazar vind je echter niet in het huidige winkelassortiment. Men richt zich qua bezoekers op een zeer groot gebied rond Winschoten (straal 150km) en is alleen op zaterdag, zondag en feestdagen geopend.
In plaats van het initiatief te omarmen en in gesprek te gaan met de initiatiefnemers van de bazar om te kijken hoe je elkaar kunt aanvullen en Winschoten te promoten, gaan de lokale middenstanders in de aanval! Werkelijk onvoorstelbaar. Het komt blijkbaar niet bij hun op, dat als het regent bij de Wereldbazar, het bij de overige winkels drupt.

De Wereldbazar is opgezet met de oosterse bazaar in Beverwijk als voorbeeld. De gemeente Oldambt en Handel & Nijverheid zijn daar ook op bezoek geweest en hebben met collega-organisaties gesproken waarbij duidelijk werd, dat er geen sprake is van concurrentie.

Provinciestadjes als Winschoten, Veendam, Hoogezand hebben door allerlei oorzaken te maken met een teruglopend winkelaanbod. De basiswinkels blijven, maar als je meer wilt, ga je naar een echte stad zoals Groningen. Het lijkt echter of allerlei trends volledig voorbij gaan aan een deel van de Winschoter middenstand. En dat brengt mij bij de stichting Carillon met voorzitter Everhard Telkamp (broer van Erik, die tot de sluiting in 2006 de schoenenzaak in de Torenstraat bestierde. Het pand is overigens nog steeds eigendom van de familie.) Hij lijkt helemaal in het verleden te leven.


Torenstraat – Stichting Carillon
De stichting Outlet- en Funshoppingcentre Carillon zo als de naam officieel luidt, afgekort tot Stichting Carillon, wil dat de Torenstraat wordt omgebouwd tot outlet center. Niet alleen de Torenstraat, maar ook de Carolieweg en Blijhamsterstraat zouden in oude staat hersteld moeten worden. In het dagelijkse leven is Telkamp werkzaam bij een grote vastgoedfirma, maar de onzin die hij namens de stichting Carillon allemaal zegt, pleit niet voor zijn kennis van zaken. De stichting Carillon wil met de Wereldbazar praten over een andere lokatie. Eentje die dichter bij het centrum ligt. Telkamp komt daar nu pas mee, omdat de Raad van State de bouwvergunning van de Wereldbazar heeft geschorst. (Dat bericht in de media, februari 2015, was overigens de aanleiding om dit artikel te schrijven.)

Hallo mensen, wordt eens wakker. Hoe een outlet er uitziet is hierboven te zien. Het gaat niet alleen om de producten, maar ook om de beleving van de lokatie. Daar passen de verpauperde en verlopen panden echt niet bij. In de afgelopen decennia is er een verschuiving geweest van wat succesvolle winkelstraten waren. Tot eind jaren 60 was de Blijhamsterstraat een goed bezochte winkelstraat met o.a. fietsenzaak Maas, ijssalon Pietje de Heer, Kledinghuis Flint, Sporthuis Haan en Jac Smedes Motoren. Het verval van de Torenstraat is later begonnen. Met name de opening van winkelcentrum ’t Rond in 2002 betekende het begin van de aftakeling van die straat. Een deel van de winkeliers verhuisde naar ’t Rond, maar kwam er al gauw achter hoe fout die beslissing was.

Ook de gemeente weet niet goed zij wil. Kijkend naar de gemeentelijke visie op de Torenstraat is die niet eenduidig. De gemeente zag er in oktober 2002 al niks meer in en stelde 37.000 euro beschikbaar als premie om de verhuizing van winkels naar het centrum te stimuleren. De winkels zouden verbouwd moeten worden tot woon- en kantoorruimte. Een paar weken later merkte de verantwoordelijke wethouder Jansema op, dat het volgens makelaars niet mee zou vallen om daar dergelijke ruimtes te realiseren. Uiteindelijk werd na stevige protesten van de winkeliers de vertrekpremieregeling afgeblazen. De winkeliers (meestal ook zelf pandeigenaar) beschouwden het als een oprotpremie en wilden blijven knokken voor hun straat. Na een korte opleving rond 2004, was het toch echt gebeurd met de straat.
Torenstraat achterste deel (Medium)
Nu 2015 wordt in gemeentelijke notities de Torenstraat vanaf de Langestraat tot aan de Vissersdijk alleen nog als kernwinkelgebied beschouwd. De rest wordt duidelijk niet al te serieus meer genomen als het om winkels gaat. De Torenstraat is bij uitstek een straat die geen winkeltoekomst meer heeft. De loop is er al lang uit.
Wel is het opmerkelijk, dat een winkel in dat gebied subsidie heeft gekregen voor het opknappen van de winkelgevel (Hekman). Het pand er naast, de voormalige videotheek wordt zelfs gesloopt. Een andere voormalige winkel (nr 35 en 33a) wordt omgebouwd tot woonruimte. Ook in het pand van voormalige discotheek Nightfever wordt druk gewerkt om er appartementen in te vestigen. Dat geldt eveneens voor een deel van de Carolieweg waar in 2014 een compleet nieuw appartement is neergezet. Zelfs Blijhamsterstaat 4 (o.a. modezaak Flint) wordt omgebouwd tot woonruimte.


Nog meer subsidies
De gemeente heeft een pot met geld (12,5 miljoen afkomstig van de Provincie) waarmee panden in het centrum kunnen worden opgeknapt en winkeliers een verhuisvergoeding kunnen krijgen. Enkele voorbeelden zijn hierboven al genoemd. De grootste “klapper” is het echter het voormalige Aldi-pand aan de Venne. Het is echter ook een hoogst merkwaardige transactie.
Het pand stond sinds augustus 2013 leeg en was eigendom van de vastgoedfirma “De Hoge Dennen” uit Laren. In december 2014 is het door de gemeente gekocht voor 500.000 euro en doorverkocht aan kerkgemeenschap Immanuël. Zij gaat het gebruiken als kerk en aanloopcentrum.
Wethouder Broekhuizen vond het helemaal geen gekke deal, want de belegger had al wel een miljoen op het pand afgeboekt! En voor welke prijs verkocht de gemeente het pand aan de kerk? Volgens het kadaster betaalde de kerk slechts 250.000 euro! De gemeente gaat wel erg creatief om met het geldpotje.

Aldi-pand Venne

Voormalige Aldi-pand Venne


Winkelcentrum ’t Rond
Het winkelcentrum ’t Rond dat na 10 jaar ruzie maken in 2002 werd geopend, is een goed voorbeeld van de fouten die in het stadscentrum zijn gemaakt. Het begon met het slopen van het stadshart eind jaren 60 waarbij een groot aantal mooie oude huizen werd gesloopt en de stad onherkenbaar werd verminkt. Het werd de doorbraak genoemd, omdat je direct kon doorrijden van de Emmastraat naar de Venne. Op de ontstane ruimte werd o.a. een Vendet gebouwd met een voor Winschoter begrippen groot parkeerterrein. De 2e fout op deze plek was de bouw van ’t Rond. De kosten bedroegen destijds zo’n 60 miljoen gulden (ca 27 miljoen euro). Het trieste is wel, dat de belastingbetaler voor een flink deel heeft bijgedragen aan de kosten. In de verschillende artikelen die ik heb geraadpleegd varieert die bijdrage van 30% tot zelfs 50%. Ook werd 5 jaar lang (tot 2004) de ozb met 4% extra verhoogd om het stadshart op te knappen. Heb echter nergens kunnen vinden dat die extra verhoging ongedaan is gemaakt.

t Rond

Winkelcentrum ’t Rond (foto oldambtdesign.nl)

Het Rond is nooit echt een succes geworden. Gezien de enorme som belastinggeld die het gekost heeft, kan de gemeente het misschien voor een prikkie overnemen en er een gemeentehuis van maken. Haal je gelijk een heleboel m2 winkelruimte uit de markt.


Slapen
De Winschoter middenstand wordt hard getroffen doordat consumenten minder centjes hebben en deze op andere wijze besteden. Het is opmerkelijk dat een groot deel van de winkeliers al jaren slaapt en zelf met geen enkel nieuw idee op de proppen komt. Men lijkt vooral te dromen van hoe het eens was.
De Hema is een prachtige metafoor als het gaat om die stilstand. Begin jaren 70 opgezet door Hensen senior was het lange tijd een aansprekende winkel. Helaas is er de laatste 30 jaar niks meer aan veranderd. Van binnen en buiten is de winkel zwaar gedateerd met o.a. smalle gangpaden en beperkt assortiment. Even voor alle duidelijk, de kwaliteit van de produkten en de kundigheid van het personeel is prima, maar de uitstraling van de winkel is nul komma nul.
Andere ondernemers snappen wel hoe het moet en vernieuwen regelmatig zoals Henk Boven (Red fox, Newlands) en De Raad kleding.

Communiceren met je klanten via “nieuwerwetse” zaken zoals een website heeft geen prioriteit. Denk hierbij aan de site winkeleninwinschoten.nl (nu doorgelinkt naar winschoten24.nl) Jarenlang gebeurde er op die site vrijwel niks. In de zomer kon je nog lezen wanneer de sinterklaasintocht was. Van het vorige jaar welteverstaan. Zeer lachwekkend was de bekendmaking van de trekkingslijst winkelweekloten. Ipv de lijst op de website te zetten, moest je alle lotnummers intikken (met alle kans op fouten) waarna iemand van H & N handmatig de ingevoerde nummers ging controleren. Na een paar dagen kreeg je bericht of je wel of geen prijs had gevonden. De zin van een dergelijk systeem ontgaat mij volledig. Dan begrijp je helemaal niks van moderne communicatie.


Gratis Parkeren
Waar veel van verwacht wordt, is het afschaffen van betaald parkeren. Gratis parkeren
‘k Denk echter niet dat het veel gaat brengen. Vrees zelfs, dat het de middenstanders vooral geld gaat kosten, omdat zij de gemeente moeten compenseren voor de gederfde parkeerinkomsten.
Het argument dat afschaffen betaald parkeren leidt tot omzetverhoging van 10 tot 15 procent gaat alleen op als in Winschoten geen parkeren meer geldt, maar in rest van de regio nog wel. Hier is het omgekeerde het geval. Winschoten heeft als laatste betaald parkeren afgeschaft.

Hema-eigenaar Hensen junior klaagde altijd dat er minder mensen naar Winschoten kwamen vanwege betaald parkeren, maar dat zijn zaak minder klanten trekt heeft een heel andere reden. Zie onderstaande tabel met landelijke omzetcijfers van een aantal grote zaken. Meneer Hensen, uw klanten zijn naar de Action vertrokken! De Blokkers, Hema’s en V & D’s hebben als overeenkomst dat hun formule niet is aangepast. Das jammer, maar dan ga je kopje-onder.

Omzet 2013 2012 2011 2010
Action totaal 1155 873 718 607
Hema totaal 1091 1153 1150 1114
Action per winkel 2,84 2,72 2,67 2,48
Hema per winkel 1,64 1,81 1,91 2,01

Landelijke omzetcijfers (bedragen zijn in miljoenen)


Bestuur Handel & Nijverheid
De Winschoter middenstandsorganisatie Handel & Nijverheid (H & N) blinkt ook al niet uit door vernieuwing of in het daarover meedenken. Men treedt vooral defensief op. Ook hier worden de plannen voor de Wereldbazar met grote argwaan bekeken en zou men de komst het liefst dmv een rechtszaak verbieden. Ipv actief mee te doen en blij zijn dat er eindelijk wat gebeurt om Winschoten een oppepper te geven, worden de hakken in het zand gezet.

Sowieso haalt H & N merkwaardige capriolen uit. De Welkoop verhuisde begin 2014 naar een nieuw, groter gebouw (pand van autobedrijf Puma). Volgens H & N kwam er daardoor extra winkelruimte bij aan de rand van het centrum en dat vond men ongewenst. Via een rechtszaak probeerde H & N daar iets aan te doen. Die werd in eerste instantie gewonnen, maar Welkoop is nog steeds open.

Blijkbaar meet H & N met 2 maten, want penningmeester Pieter Bosma (van de bedden) is na een faillissement een paar jaar geleden een nieuwe zaak begonnen op een industrieterrein, ver van het centrum. Dat kon blijkbaar wel. Een ander voorbeeld, waar H & N blijkbaar ook geen problemen mee had, was de ontwikkeling van een meubelboulevard aan de Beersterweg (achter de Formido). Toevallig was Bosma daar ook 1 van de drijvende krachten.

Tot eind 2014 bestond het bestuur van H & N uit Richard Hensen (Hema), penningmeester Pieter Bosma (bedden), secretaris Henk Boven (kleding), Peter Postma (boekhouder), Chris de Raaf (kleding), Geert Kloosterhuis (bloemen) en voorzitter Jos Offenberg (verkoopt blabla, maar is merkwaardig genoeg geen ondernemer).

H & N ligt bij een deel van de Winschoter middenstand al jaren niet lekker. Wanneer je als belangenbehartiger omstreden bent, is het misschien beter om een nieuwe club met andere mensen op te richten. Tijdens de ledenvergadering van 20 november 2014 kwam er zoveel kritiek dat het hierboven genoemde bestuur is afgetreden.
Sinds december 2014 is er een nieuw bestuur, bestaande uit secretaris Martin Schipper (Makelaardij/financiële dienstverlening), Jan van der Weele (C1000/Jumbo), Willem Heijes (administratiebureau), voorzitter Peter Schulingkamp (danscentrum Klaassens) en secretaris Mirian Heidekamp (Dooley mode/kapsalon Model). T.o.v. het oude bestuur (vooral geboren in de jaren 50) is met het nieuwe bestuur een flinke verjongingsslag gemaakt (allemaal geboren in de jaren 70). Hopelijk zorgt dat ook voor vernieuwing. Het oude bestuur heeft veel goede dingen gedaan, maar soms moet je ruimte maken. Al is de manier waarop het nu gegaan is niet leuk.


Suggesties
Wat dit gebied nodig heeft zijn politici met lef i.p.v. burocraten en ondernemers met ballen. Daar is Winschoten in het verleden groot door geworden.
Zo even wat suggesties.

  • Breng publiekstrekker Action zo snel mogelijk terug naar het centrum.
  • Maak van de Torenstraat 1-richtingsverkeer en sta kort parkeren toe. Ideaal voor snelle boodschappen.
  • Pand links naast Hekman wordt gesloopt. Maak kleine parkeerplaats voor bewoners.
  • Sloop her en der panden en creëer kleine parkeerplaatsen voor bewoners/kantoren.
  • Mix van wonen (zie pand Nightfever) en kantoren. Dus aanpassen bestemmingsplan.
  • Maak van ’t Rond het gemeentehuis. Haal je gelijk heleboel m2 uit de markt. Had ook mooi vergaderruimte gemeenteraad in gekund i.p.v. in die malle, afgelegen Loods2 naast de Tramwerkplaats.

Waarom de gemeenteraad anders denkt dan de burger (2015)

De gemeenteraad zou een afspiegeling van de maatschappij moeten zijn wil zij de belangen van de burgers goed vertegenwoordigen, maar helaas is dat niet het geval. Onderstaande tabel laat pijnlijk zien waar het mis gaat. Bijna de helft (44%) van de raadsleden werkt bij de overheid of bij een semi-overheidsbedrijf als de gezondheidszorg. In de echte maatschappij is dat ca 12%.
Slechts 4 personen (16%) zijn werkzaam in het bedrijfsleven.
Voor 3 van de 4 wethouders en de burgemeester geldt hetzelfde. Altijd werkzaam geweest bij de overheid of semi-overheid. Nog nooit in een echt bedrijf gewerkt.

Waarom is dat zo belangrijk? Het bedrijfsleven moet zelf de broek ophouden. Betekent concreet tegen zo laag mogelijk kosten en door efficiënt te werken geld proberen te verdienen. De inkomsten van gemeenten daarentegen zijn voor een groot deel afhankelijk van belastinggeld. Het meeste via de landelijke overheid en een deel via bijvoorbeeld de OZB. Geld tekort? Geen probleem, gewoon de belasting verhogen. Dat is een heel andere manier van denken. Daarnaast worden politieke beslissingen nogal eens genomen op basis van idealisme. En dat is niet altijd de voordeligste oplossing. Een gemeente hoort in mijn ogen het geld van haar burgers zo goed mogelijk te besteden. Daar hoort geen politiek hobbyisme bij.

Tabel 1 – Raadsleden (totaal 25) gemeente Oldambt beroepssector

PartijBedrijfsleven(semi-)OverheidUitkeringPensioen
CDA1--1
CU-1--
D66-2--
OA--1-
PvdA13--
PvhN-21-
SP122-
VCP-21-
VVD11--
vd Wal---1
Totaal41352
Opmerking: Enkele raadsleden werken in de zorgsector. Die zijn in de categorie semi-overheid ingedeeld. 1 raadslid VCP ontbreekt (update 4-4-2015)

Tabel 2 – Burgemeester en wethouders voormalige beroepssector

PartijBedrijfsleven(semi-)OverheidUitkeringPensioen
CDA (Van den Aker)-1--
D66 (burgemeester Smit)-1--
PvdA (Broekhuizen)-1--
PvhN (Boon)-1--
SP (Swagerman)1---
Totaal14--
Opmerking: Het raadslidmaatschap is een bijbaan. Burgemeester en wethouder is een fulltime baan.

Oplossing
Partijen zouden zelf moeten zorgen voor een evenwichtige opbouw van hun kandidatenlijst. Dat is niet gemakkelijk, want er zijn maar weinig mensen lid van een politieke partij.  Onder de mensen die het wel zijn, is de animo om in de raad te gaan zitten niet groot, o.a. wegens tijdgebrek. Daar kun je als partij best iets aan doen door er voor te zorgen voor dat je raadsleden zo efficiënt mogelijk werken. Dat betekent dus niet iemand een 100-pagina’s tellend rapport laten doorlezen, maar alleen een samenvatting van 1 pagina met voor- en nadelen.
Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld een ambtelijk advies.
Dat advies moet in heldere taal geschreven zijn, dus niet in formele, ambtelijke volzinnen. Ook weer maximaal 1 A4 en vervolgens de voor- en nadelen. Bij belangrijke zaken zou een onafhankelijke rekenkamer een second opinion kunnen uitbrengen.
En wat is er overigens op tegen om de burger zelf te laten stemmen over de maandelijkse beslissingen die de raadsleden nemen? Technisch gezien is het niet moeilijk om de burger aan de hand van z’n Sofi-nummer digitaal te laten stemmen. Komt al aardig in de buurt van mijn ideaal waarbij de raad alleen nog een advies geeft en ik als burger zelf wel of niet akkoord ga met een raadsvoorstel.

Glasvezel in het Oldambt?

Inleiding
Op initiatief van de gemeente Oldambt is in september 2013 de stichting Oldambt Verbindt opgericht.
Deze stichting moet er voor gaan zorgen dat naar ieder huisje en boerderij in de gemeente Oldambt een glasvezelverbinding wordt aangelegd. Het belangrijkste voordeel van een glasvezel t.o.v. kabel (bijv van Ziggo) of ADSL (o.a. KPN, XS4ALL) is dat je zeer snel kunt internetten.

De reden dat commerciële bedrijven dat niet doen, is simpelweg een kwestie van kosten. Het aanleggen van glasvezel van huis tot huis in een dorp of stad is al duur. Maar een boerderij in de polder aansluiten, is helemaal een kostbare zaak. Een bedrijf verdient die kosten nooit weer terug. Door het oprichten van een coöperatie waarvan alle deelnemers ook eigenaar zijn, denkt de gemeente via Oldambt Verbindt de kosten wel beheersbaar te houden. Het komt er op neer dat de bewoners in de dichtbevolkte gebieden, zoals Winschoten, gaan betalen voor de huisjes en de boerderijen in het buitengebied.
Om het project verder uit te werken, heeft de gemeente de stichting € 35.000,- gegeven.

Update 4-2-2015: De oorspronkelijke website van Oldambt Verbindt is al een aantal dagen niet meer in de lucht. Betekent dat diverse links in dit artikel ook niet meer werken. Na een aantal maanden is de vernieuwe website weer actief.


Waarom glasvezel?
Volgens Oldambt Verbindt zou de leefbaarheid van het Oldambt ernstig in gevaar komen als er geen snel internet in dunbevolkte gebieden beschikbaar zou zijn.
Dit is o.a. nodig voor mensen die willen thuiswerken of om ouderen langer thuis te laten wonen. Via een camera kan de zorginstelling dan met zo’n ouder iemand communiceren. De beste oplossing hiervoor zou een glasvezel naar ieder huisje en boerderij zijn.

Dat idee is vooral gebaseerd op een rapport van promovendus Koen Salemink die daar op mocht promoveren bij landbouweconoom Dirk Strijker van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarom staan dus ook beider namen op de omslag van het rapport. (Overigens is een landbouweconoom iemand die o.a. weet hoeveel kippen in een varkenshok passen en als de econoom heel goed is in z’n vak, kan hij/zij zelfs vertellen hoeveel varkens in een kippenhok gaan.)
Het rapport is betaald door de Provincie Groningen uit een potje wat o.a. bedoeld is om projecten over krimp te financieren. Politici zien krimp vooral als een probleem. Dat is mooi, want dat kunnen allerlei projecten worden opgestart en mensen aan het werk worden gezet met schrijven van rapporten en houden van seminars. Kortom, er kan lekker veel belastinggeld worden rondgepompt. Maar is krimp werkelijk een probleem? Nee, meestal niet, maar wel in de hoofden van politici, maar daar kom ik in een ander artikel nog wel eens op terug.


Sympathiek plan, maar…..
Om Oldambt compleet van glasvezel te voorzien is een hoop geld nodig. Commerciële bedrijven zien er geen brood in, daarom heeft de gemeente iets anders bedacht. Er dient een coöperatie te worden opgericht waarvan de bewoners aandeelhouder kunnen worden of alleen maar een abonnement bij afsluiten. Maar dat levert voor de aanleg niet genoeg geld op. Aangezien de gemeente ook niet zo goed in de slappe was zit, heeft zij de ogen op “Brussel” gericht waar men een zak met geld hoopt te vinden. Dat is indirect belastinggeld van u en mij, alleen loopt het nu over een heleboel ambtenarenschijven waardoor er veel geld verloren gaat. Maar dat wordt voor het gemak maar even vergeten.
Het is mooi dat wethouder Laura Broekhuizen (PvdA) babbelt met allerlei lieden in Brussel over centjes, maar misschien is het beter om eens naar de technische stand van zaken te kijken alvorens een hoop energie en geld te steken in een project wat misschien helemaal niet nodig is.


Beschikbare snelheden
De initiatiefnemers van Oldambt Verbindt willen een snelheid aanbieden van 100MBit up en down. De op dit moment in het Oldambt maximaal beschikbare download snelheid via Ziggo-kabel of ADSL is ca 50 MBit (up is 5MBit). Dat geldt ook voor de dorpen en buitengebieden zoals de polder. Ik heb even wat checks gedaan bij diverse providers en dat geeft onderstaande tabel. De snelheden gelden voor zowel de Ziggo-kabel (mits aanwezig) als ADSL (hier XS4ALL).

Tabel 1 – beschikbare snelheden internet in Oldambt (buitengebied+centrum Ws)

AdresMax. snelheid down/up
Nieuweschans, Hamdijk50/5MBit
Finsterwolde, Reiderwolderpolder50/5MBit
Nieuwolda , Hoofdstraat50/5MBit
Winschoten, Industrieweg50/5MBit

Nieuwe technieken
De technische ontwikkelingen op ADSL-gebied staan nog steeds niet stil. Zo biedt een aantal providers inmiddels VDSL aan. Dat betekent 100MBit down en 10MBit up. Ter vergelijking: wat Oldambt Verbindt via glasvezel aanbiedt, is 100MBit down en 100MBit up. Dat komt al aardig in de buurt en daarvoor hoeft geen coöperatie te worden opgericht noch hoeven de burgers daarvoor allerlei verplichtingen aan te gaan. Het is jammer dat uitgerekend de link naar een financiële onderbouwing op de website van Oldambt Verbindt ontbreek.

Glasvezel is overigens ook nu al beschikbaar in Oldambt. In Winschoten op de bedrijfsterreinen Hoogebrug, Reiderland en Rensel. In Scheemda op bedrijfsterrein Eextahaven en in Nieuweschans op bedrijfsterrein Bolwerck. Aansluitingen worden geleverd door o.a. de firma ipvisie (klik hier). Deze firma levert vrijwel overal in Oldambt een glasvezelverbinding.

Ook op draadloos internet gebied worden nog steeds mooie producten ontwikkeld. Het Amerikaanse bedrijf AOptix heeft een nieuw systeem ontwikkeld voor draadloos internet met snelheden tot 2000MBit over 10Km (klik hier). Het was oorspronkelijk bedoeld voor het Amerikaanse leger. Ideaal voor polders.

Niet nieuw, maar ook een mogelijkheid is het stapelen van ADSL-verbindingen. I.p.v. van 1 abonnement neemt iemand er nu bijvoorbeeld 4. Daardoor ontstaat in principe een 4-voudige snelheid. (Bijv. 4x 20MBit geeft 80MBit)


Snelheidsonkunde
Wat betreft de toepassingen lijken de initiatiefnemers geen idee te hebben van snelheden. Om bijvoorbeeld zorgbehoevende mensen thuis te monitoren zijn de huidige snelheden meer dan voldoende. De minimaal beschikbare abonnementen hebben een snelheid van 20MBit down/2MBit up (Ziggo 30/3). Daarmee kun je via een camera in realtime kijken wat er bij iemand thuis gebeurt.
Waarom een boer in de polder een glasvezelverbinding van 100MBit nodig zou hebben, zou ik graag eens uitgelegd zien.

Het is nogal lachwekkend om te denken dat je voor internetbankieren ook glasvezel nodig zou hebben. Daarvoor is zelfs de langzaamste verbinding meer dan voldoende.

De glasvezel gebruiken voor tv/radio is geen nieuwe toepassing. Beide zijn al te ontvangen via antenne, kabel en ADSL. In de afgelegen gebieden hangt aan de huizen een schotel waarmee men tv kijkt. Zelfs in de dichtbevolkte gebieden zie je het aantal schotels toenemen, omdat je voor een lagere prijs meer zenders ontvangt dan via de Ziggo-kabel.


Aanleg (glasvezel)kabel – geschiedenis herhaalt zich
Wat betreft de mogelijke aanleg van een glasvezelnet lijkt de geschiedenis zich te herhalen. In de jaren 70/80 werd door de gemeente Winschoten via het gasbedrijf de kabel voor radio en tv aangelegd. Toen nog een gemeentelijke organisatie. Een aantal jaren later werd de kabel verkocht aan de voorlopers van het huidige Ziggo. Nu maakt de gemeente zich sterk om opnieuw een kabel aan te leggen, maar dan via een andere organisatie, een coöperatie. Het gevolgd is dat particuliere bedrijven worden beconcurreerd met belastinggeld. Wanneer deze bedrijven daardoor verdwijnen en alleen de coöperatie zou overblijven, kan ik als consument niet meer van aanbieder wisselen. Concurrentie houdt juist bedrijven scherp en zorgt voor vernieuwing. En het zorgt voor een scherpe prijs.


Over de Stichting Oldambt Verbindt
Op de website van de stichting (klik hier) is geen contactadres te vinden of wie in het bestuur zitten, maar na wat speuren, komt het volgende te voorschijn. Voorzitter is Elles Bulder (Scheemda, eigenaar onderzoeksbureau Elles Bulder), secretaris Thijs Huisman (eigenaar Huning’s Watersport en Zeilschool Blauwestad), penningmeester Hennie Sanders (directeur Oosterlengte). Andere bestuursleden zijn Jaap Hansen (onderwijs), Cor Boerma (o.a. Boerma autoschade Winschoten), Jan van Erp (Midwolda, melkveehouder en voorzitter LTO Noord Oldambt) en Hilde van Ree (woonstichting Het Groninger Huis).
De stichting Oldambt Verbindt heeft als adres Johan Modastraat 6 en dat is het gemeentehuis van Oldambt.
Het is opvallend, dat de bestuursleden van Oldambt Verbindt allemaal vertegenwoordigers zijn van organisaties of bedrijven, maar dat de gewone burger, die in de coöperatie het grootste deel van de kosten zal moeten opbrengen, door niemand wordt vertegenwoordigd.

De website van Oldambt Verbindt ziet er mooi strak uit. Helaas is de informatie niet altijd helder en bevat veel nietszeggende blabla zoals “Een bewezen manier van werken, die rekening houdt met onze behoeften” of “Oldambt Verbindt – omdat de band tussen dier en mens ons maakt wat we zijn”. Daarnaast goedkope bangmakerij dat ouderen eerder hun huis uit zouden moeten wegens het ontbreken van een glasvezel.

Op het belangrijkste punt, namelijk de kosten, ontbreekt de link naar een pagina waar dat zou worden uitgelegd. (klik hier – en kijk bij “Hoe zit dit dan in elkaar?”)

Veel tekst is zo algemeen, dat het lijkt of deze met knippen-en-plakken van een andere site is gecopieerd. Dat is heel goed te zien wanneer iemand zich aanmeldt via de knop “Ja, ik heb interesse”. Er verschijnt een invulformulier met de tekst “Laat hieronder alstublieft uw gegevens achter om op de hoogte te blijven van het nieuws rondom glasvezel in de gemeente Fryske Marren.” Ik dacht dat het om de gemeente Oldambt ging.
Helaas kan ik deze en bovenstaande fouten niet melden, omdat er geen contactadres op de site staat.

Tip: als de site potentiële deelnemers aan het project over de streep moet trekken, schrap dan driekwart van de tekst en breng het terug tot enkele pagina’s met daarop antwoorden op simpele vragen als wat kost het en hoeveel deelnemers zijn er nodig.
En zorg ook voor een algemeen reactieformulier.


Samenvattend – Bezwaren
Hoe sympathiek het plan voor het aanbieden van glasvezel via een eigen coöperatie ook klinkt, er zitten nogal wat haken en ogen aan.

1 – Snelheid
De snelheid van ADSL en Ziggo internet in Oldambt gaat nog steeds omhoog (nu max. 50/5MBit).
Het Amerikaanse bedrijf AOptix heeft een nieuw systeem ontwikkelt voor draadloos internet met snelheden tot 2000Mbit over 10Km (klik hier ). Het was oorspronkelijk bedoeld voor het Amerikaanse leger. Ideaal voor onrendabele gebieden, zoals polders.

2 – Keuzevrijheid welke leverancier wordt mogelijk beperkt
De huidige internet-leveranciers zijn particuliere bedrijven die straks door de coöperatie worden beconcurreerd met belastinggeld. Wanneer deze bedrijven daardoor verdwijnen en alleen de coöperatie zou overblijven, kan ik als consument niet meer van aanbieder wisselen. Concurrentie houdt juist bedrijven scherp en zorgt voor vernieuwing.

3 – Afgedwongen solidariteit
Inwoners in een grotere plaats zullen extra moeten betalen voor de huisjes en de boerderijen op het platteland. Wilt u dat?

4 – Oude wijn in nieuwe zak
De glasvezel gebruiken voor tv/radio is geen nieuwe toepassing. Beide zijn al te ontvangen via antenne, kabel en ADSL. In de afgelegen gebieden hangt aan de huizen een schotel waarmee men tv kijkt. Opvallend genoeg neemt in de dichtbevolkte gebieden het aantal schotels toe, omdat je voor een lagere prijs dan de kabel meer zenders ontvangt.

5 – OpenNet
De initiatiefnemers schermen met zelf bepalen van inhoud via OpenNet. Tja, zal wel, maar waarom zou ik me daar druk om maken?

6 – Onderhoud
Voor het onderhoud en reparaties zal een organisatie moeten worden opgezet. Dat kost ook geld. Die kosten zullen naar verhouding hoog zijn aangezien het Oldambt een klein gebied is.


Alternatief
Het aanleggen van glasvezel van huis tot huis is in mijn ogen peperduur en onnodig. Een veel goedkopere oplossing is het aanleggen van extra, lokale verdeelpunten (voor zover nog niet aanwezig) in een wijk of buurt en die onderling via glasvezel te verbinden. Het laatste stukje, de verbinding van zo’n verdeelpunt naar een huis kan dan gerealiseerd worden met de huidige koperdraden die ook voor de vaste telefoonaansluiting worden gebruikt. De op dit moment beschikbare snelheid komt al in de buurt van wat de plannenmakers van Oldambt Verbindt willen. En dat is echt meer dan genoeg voor een particulier of bedrijf. Mocht een bedrijf/particulier echt meer nodig hebben, dan is het mogelijk om lijnen samen te voegen (stapelen) waardoor een hogere snelheid ontstaat.

Opm: inmiddels is een 2e artikel over glasvezel op BOB geplaatst, namelijk “Oldambt en glasvezel – communicatie errors”.  Artikel staat hier

Gemeentebegroting 2015 – OZB verlagingssprookje

Maandag 10 november 2014 heeft de gemeenteraad uitgebreid gediscussieerd over de concept begroting van 2015. Over dat concept heeft BOB al eerder een uitgebreid artikel geplaatst. (Klik op de knop voor het oorspronkelijke artikel. ) De raad heeft enkele wijzigingen aangebracht die hieronder worden besproken.

Minder OZB, meer precario – De raad denkt dat u een beetje dom bent.
In het oorspronkelijke voorstel zou de OZB met 10% stijgen, maar dat is nu 8% geworden. Die ontbrekende 2% zou echter voor een tekort op de begroting zorgen. Daarom wordt de vanaf 2015 in te voeren belasting op kabels en leidingen die in gemeentegrond liggen extra verhoogd. (Die belasting heet in ambtelijke taal precarioheffing.) De bedrijven die eigenaar zijn van de kabels en leidingen, bijvoorbeeld Essent (Enexis), zullen dat uiteraard aan hun klanten doorberekenen. Het gevolg is dus een iets minder hoge rekening van de gemeente, maar een hogere rekening van de betrokken bedrijven. Per saldo betaal je als burger nog steeds evenveel.

Ik heb de initiatiefnemer van dit plan, Gertjan Bolt van de ChristenUnie, via de mail tot 2x toe om een nadere toelichting gevraagd, maar helaas reageert hij niet. Een meerderheid van de raad bestaande uit CDA, ChristenUnie, PvdA, PvhN en SP vond het ook een mooi plan en ging er mee akkoord.

De kop van dit hoofdstuk had ook kunnen luiden “De burger voor de gek houden”. De opzet van deze site is u als burger te laten zien welke merkwaardige logica een groot deel van de raad hanteert. Helaas is dit daar weer een goed voorbeeld van.

Niet alleen reageert Gert Jan Bolt niet op mijn vraag over een extra toelichting, maar ook de overige partijen geven geen enkele toelichting over het hoe en waarom van dit voorstel. Hoe moet je als kiezer respect hebben voor een raad die niet met haar burgers communiceert.

Gemeentebegroting 2015 – slappe hap

Lastenverzwaring voor de burger ipv bezuinigen.
De gemeente Oldambt komt op de begroting van 2015 ca € 6 miljoen te kort. Om dat op te vangen, hebben de verantwoordelijke politieke partijen (CDA, PvdA, PvhN en SP) zogenaamde bezuinigingen bedacht.
Bij bezuinigen denk je aan minder uitgeven, maar helaas heeft het woord in de politiek een andere betekenis. De uitgaven worden bijna niet verlaagd, maar de burgers, u en ik dus, moeten nog meer geld aan de gemeente betalen. Met name de huizeneigenaren moeten weer bloeden voor bestuurlijke incompetentie en lafheid waardoor de OZB niet met 2%, maar met 10% wordt verhoogd.

Lafheid ja, omdat de 4 collegepartijen niet het lef hebben om in de eigen uitgaven te snijden. De gemeente Oldambt leeft al jaren ver boven haar stand. In 2015 betaalt de gemeente straks alleen al aan rente op haar schulden € 3,7 miljoen. Daar kun je een hoop leuke dingen mee doen. De totale schuld eind 2015 bedraagt zo’n € 86 miljoen. Daar zit bijvoorbeeld de voorfinanciering in van lopende projecten als het Cultuurhuis. Omgerekend per inwoner bedraagt de schuld € 2595,-.

Bezuinigingen klinkt stoer naar de buitenwereld toe, maar het zijn holle woorden. Er wordt in werkelijkheid slechts € 1,5 miljoen minder uitgegeven, € 1,5 miljoen moet de burger extra opbrengen, € 1,2 miljoen wordt bijeengesprokkeld via boekhoudkundige trucjes als versneld afschrijven en het resterende bedrag van € 1,4 miljoen wordt uit de spaarpot gehaald.
Zie onderstaande tabel.

Oplossing tekort 6 miljoen volgens college B & W (CDA, PvdA, PvhN en SP)

VoorstelOpbrengsten
Verlaging van de uitgaven € 1.555.000,-
Verhoging van de opbrengsten € 1.520.000,- (OZB)
Administratieve maatregelen € 1.265.000,- (o.a. versneld afschrijven)
Onttrekkingen aan reserves € 1.460.000,-

De bezuinigingen voor de komende jaren zijn extra hoog, omdat de problemen van dit jaar (2014) zijn doorgeschoven naar de komende jaren. Begin dit jaar moesten we immers naar de stembus om een nieuw clubje gemeenteraadsleden te kiezen. Het regerende college wilde graag herkozen worden en gaat u als burger in een verkiezingsjaar niet plagen met lastenverzwaringen of andere onvriendelijke zaken. Het toen al aanwezige tekort is opgevangen met geld dat de gemeente kreeg uit de verkoop van Essent bedrijfsonderdelen. Potverteren dus. Dank u wel PvdA, CDA en GL/PO. Het ironische is, dat PvdA en CDA weer in het college kwamen en het poppetje van GL/PO (Bard Boon) nu voor de PvhN ook weer mee mag doen als wethouder. Alleen de SP is nieuw.

Het is toch niet zo moeilijk om serieus te bezuinigen. De begroting voor 2015 bedraagt € 137 miljoen. Daarvan is 6 miljoen 4,3%. Stap van politieke stokpaardjes af en verlaag alle uitgaven met 4,3% en je bent klaar. Dat is nog eens een tamelijk gering percentage ook.
Maar helaas gebeurt dat niet. Sterker nog, de burger mag nog meer betalen voor het gebrek aan politieke lef. Meer daarover in het volgende hoofdstuk.


Verborgen lastenverhogingen

In de begroting van 2015 worden diverse geniepige verhogingen doorgevoerd.
Lees en huiver.

1 – Afvalstoffenheffing
In 2015 betalen huishoudens geen vast bedrag meer voor het leeghalen van de grijze en groene afvalcontainer, maar alleen nog per keer dat de grijze container wordt leeggehaald. Inderdaad u leest het goed. Er hoeft opmerkelijk genoeg niet voor de groene container te worden betaald. De tariefsopbouw is als volgt. Het vastrecht bedraagt € 163,- en per keer dat de container wordt geleegd, kost dat € 5,10 . Het zogenaamde diftar systeem.
Ik vind het op zich geen slecht idee. Wie veel afval heeft, betaald daar voor en wie weinig rommel produceert, heeft ook weinig kosten. De gemeente heeft de volgende tabel in haar begroting opgenomen.

20142015
€ 240,-€ 220,-

Dat lijkt mooi die verlaging, maar het is appels met peren vergelijken. Waarom?
In 2014 betaalde de burger een vast bedrag, maar in 2015 is dat afhankelijk van het aantal keren dat de grijze container bij de weg wordt gezet. De gemeente gaat uit van 11x per jaar, dus minder dan 1x per maand tegen nu 2x per maand. Zeker ’s zomers zal de grijze bak elke 14 dagen langs de weg worden gezet om stankoverlast te voorkomen.
Het lijkt dus net alsof je minder gaat betalen, maar schijn bedriegt. Die 11x is zodanig gekozen dat het bedrag rond de € 220 uitkomt. (163 + 11x 5,10 = € 219,10 .

Wanneer we uitgaan van een realistischer prognose, namelijk in de warme 6 maanden 2x per maand en de rest 1x geeft dat 12 + 7 = 19x leeghalen. Dan wordt de heffing € 260 (163 + 19x 5,10). Dat is een verhoging van ruim 8%. Dat is iets heel anders dan de misleidende verlaging!

Jaren te veel betaald
Het is trouwens opmerkelijk dat wij als burgers al jaren teveel afvalstoffenheffing betalen. In de begroting van 2014 werd voorgesteld om het tarief van de grijze container met € 25,- te verlagen. Helaas is daarover niets terug te vinden in de nieuwe begroting. Dat geld is dus in de grote pot verdwenen.

2 – Kosten kwijtschelding
De gemeente vond dit jaar ca. 1200 huishoudens zo zielig, omdat ze te weinig inkomsten hadden, dat zij daarom de afvalstoffenheffing niet hoefden te betalen. Maar die rekening moet wel door iemand worden betaald en dat mogen de inwoners doen, die nu al het volledige bedrag moeten ophoesten. Dat extra bedrag is ca € 18,-.
Waarom beneden een bepaalde inkomstengrens keihard alles kwijtschelden? Is een korting dan niet meer op z’n plaats? Is een stuk eerlijker. Nu kunnen de “kwijtgescholdenen” ook nog eens onbeperkt afval produceren. Kost hun immers toch niks.

3 – De OZB
Kom ik bij de druppel die de spreekwoordelijke emmer liet overlopen wat betreft het stelen van geld door de gemeente uit mijn portemonnee. In mijn ogen is overigens iedere vorm van belastingheffing een vorm van diefstal door de overheid. De overheidsrovers heb je op allerlei niveaus, landelijk, provinciaal, waterschappen en gemeenten. Akkoord, zonder geld kan een overheid haar taken niet uitvoeren. Punt is wel, dat er enorme bedragen verspild worden.

De grootste melkkoe van gemeenten is de belasting op huizen en gebouwen, de Onroerende Zaak Belasting (OZB). De gemeente Oldambt heeft besloten om de OZB met maar liefst 10% te verhogen, omdat de verantwoordelijk politici van CDA, PvhN, PvdA en SP niet capabel genoeg zijn om de uitgaven aan de inkomsten aan te passen.

Onderstaande tabel toont de OZB-waarde voor verschillende huizenprijzen per jaar.

OZB-waarde201320142015
€ 150.0000,-€ 306,30€ 337,35€ 379,18
€ 200.0000,- € 408,40€ 449,80€ 505,58
€ 250.0000,-€ 510,50€ 562,25€ 631,97

In diverse berekeningen neemt de gemeente een woning van € 150.0000,- als gemiddelde woningprijs. (Uitgerekend door het CBS.) Bovenstaande tabel laat nog eens pijnlijk zien hoe hard de OZB in 2 jaar is gestegen. Doet de gemeente iets extra’s voor u en mij voor dat geld? Nee, alleen maar minder.

Het is erg zuur om te zien dat in de stad Groningen de OZB een stuk lager is. Uitgaande van een huis van 2 ton bedroeg “in Stad” de OZB in 2013 € 296,- en in 2014 € 326,-. De gemeente Oldambt staat in de top 10 van armste gemeenten. Toch meent de gemeente haar burgers verder te moeten uitpersen. Dit is nogmaals de bevestiging dat Oldambt een veel te grote broek aan heeft.

 

4 – Extra precarioheffing
Precarioheffing is een mooi woord voor belasting die ondernemers moeten betalen voor bijvoorbeeld reclameborden die op straat staan (los van de bestaande gevelbelasting) en terrasjes van horecazaken.
Vanaf 2015 gaat de gemeente het precariorecht uitbreiden en wel met een heffing op kabels en leidingen die in gemeentegrond liggen. Dat moet maar liefst € 500.000,- opleveren. U denkt misschien, “wat heb ik daar als burger mee te maken?”. Nou meer dan u denkt. Weliswaar moet de precarioheffing worden betaald door de bedrijven als Essent en het Waterleidingbedrijf, maar die zullen dat gaan doorberekenen in hun tarieven richting de burger, zodat u indirect toch weer de gemeentelijke precario betaalt. Een snelle berekening laat zien dat per huishouden ca € 29,- op tafel moet worden gelegd. (Berekening: 17.000 huishoudens gedeeld door € 500.000 .)


Energiebesparing met o.a. zonnepanelen

In de begroting staat een wel heel erg optimistisch stukje over energiebesparing.
Uit de spaarpot wordt 1 miljoen euro gehaald om te investeren in zaken als zonnepanelen en zuinige verlichting. Hoe dat gerealiseerd gaat worden is niet duidelijk. Wel zou volgens de bedenkers van het plan het eerste jaar al een besparing van € 70.000,- moeten opleveren en in de jaren daarna maar liefst € 140.000,-. Voor het gemak wordt de investering van € 1 miljoen weggemoffeld. Dat geld zit niet meer in de reservepot en komt ook niet terug.
Bij zonnepanelen duurt het 8 tot 10 jaar om de kosten terug te verdienen. Pas daarna boek je winst. De besparing met ledlampen is veel interessanter. Ondanks de veel hogere aanschafprijs kan afhankelijk van het aantal branduren de lamp in 1 jaar worden terugverdiend.


Voorbeelden geldverspilling
  • aanpak rotonde Oldambtplein
  • aanleg fietsbrug Blauwe loper. De provincie betaalt € 5 miljoen, Oldambt € 0,5 miljoen. Maar voor onderhoud/bediening is wel jaarlijks € 50.000 nodig.
  • Bouwkosten nieuwe Klinker. Onnodig extra kosten door geklungel met Benus. Het College heeft het spel slecht gespeeld. Eerst had moeten worden uitgezocht wat andere bedrijven vragen voor het afbouwen. Daarna weet je of de extra meerkosten van Benus redelijk zijn. Nu totaal verkeerd gegokt waardoor de burger extra 1,5 miljoen mag ophoesten.

Actie

Wat kunt u als burger doen om de verantwoordelijke politici van het CDA, PvdA, PvhN en SP tot de orde te roepen?
Stuur een protestmail naar de wethouders en raadsleden. Hun mailadressen staan op de website van de gemeente of klik op de knoppen onderaan deze tekst.
Spreek de wethouders en raadsleden persoonlijk aan als u één van hen ontmoet.
Pak de telefoon en bel ze op.
Laat in alle gevallen duidelijk merken dat u het niet eens bent met de gang van zaken. O ja, kan me voorstellen dat uw ergernis groot is, maar blijf altijd netjes. Schelden of slaan is verboden.

E-mailadres raadsleden en E-mailadres College van burgemeester en wethouders

Dossier failliete Jeugdtheaterschool

update 11-2-2015
Het is een lastig dossier vandaar dat het niet echt opschiet. Wel heeft het onderzoek zoveel interessant materiaal opgeleverd, dat ik nu aan 2 dossiers tegelijk werk, namelijk de Theaterschool en de Muziekschool. Met name bij de laatste val ik af en toe bijna van mijn stoel van verbazing over de gang van zaken.

Binnenkort publiceert BOB het dossier over de Jeugtheaterschool Oost-Groningen die op 4 augustus 2014 failliet werd verklaard. Een beschamend voorbeeld van geklungel met belastinggeld. Met daarin o.a. het volgende:

  • Een wethouder met 2 petten op.
  • Raadsleden die wegkijken of “slapen”.
  • Raadsleden die hun eigen beleid moeten beoordelen.
  • Hoe uiteindelijk €72.000,- wordt verknoeid.

Het dossier vertelt wie en welke partijen u en mijn geld hebben verkwist.