Samenvatting BOB-artikel 5 juli 2019
Sloop, herbouw en uitbreiding gemeentehuis
De gemeente Oldambt is op rigoureuze wijze bezig het terrein naast en achter de Hema in Winschoten te veranderen. De naam van het project is Poort van Winschoten.
Belangrijkste onderdeel van het plan is de uitbreiding en sloop/nieuwbouw van het gemeentehuis. Sinds de herindeling in 2010 wil de gemeente graag alle ambtenaren in één gebouw onderbrengen. Nu werken zij nog in 3 verschillende gebouwen verspreid over de gemeente.
2017 – 1e plan
In een paar jaar tijd heeft de gemeente 2 verschillende plannen voor het gebied bedacht. De gemeenteraad ging in december 2017 akkoord met het 1e plan.
Volgens dat plan zouden de oude supermarkt De Boer en bibliotheek worde gesloopt. (Inmiddels uitgevoerd.) Op die plek zullen 6 vrijstaande woningen worden gebouwd met een weg er voor langs die aansluit op het Schönfeldplein.
Het belangrijkste onderdeel was echter de uitbreiding van het gemeentehuis d.m.v. nieuwbouw naast de Hema. Ook zou de 1e verdieping van de Hema bij het gemeentehuis worden getrokken in de vorm van kantoorruimte. In ruil daarvoor mag de Hema de voormalige Kijkshop gebruiken (eigendom gemeente) waardoor alle winkelactiviteiten op de begane grond kunnen worden geconcentreerd. De gemeentelijke nieuwbouw zou via een luchtbrug verbonden worden met het bestaande gemeentehuis
2019 – 2e plan
Het huidige plan is veel radicaler. Belangrijkste verschil is dat het huidige gemeentehuis (de jaren 80 en 90 nieuwbouw) wordt afgebroken. Het historische deel uit 1895 met de burgemeester- en wethouderskantoren blijft staan. Ook komen op de 1e verdieping van de Hema geen kantoorruimtes meer, maar wordt daar de nieuwe raadszaal gerealiseerd.
De gemeente denkt, dat als alle ambtenaren in één nieuw energiezuinig gebouw komen te werken en de overbodige gebouwen worden verkocht, er zoveel geld wordt bespaard, dat daarvoor bijna een nieuwe gemeentehuis kan worden gebouwd. Bijna dus. Er is jaarlijks nog wel een extra bedrag nodig van 120.000 euro.
Om de nieuwbouw te financieren wil de gemeente een lening afsluiten van 25 miljoen euro, die in 40 jaar afgelost zou moeten worden afgelost.
Dat het voorstel is geschreven door direct belanghebbenden, namelijk de ambtenaren van de gemeente, vindt een meerderheid van de gemeenteraad geen enkel probleem. Dat de argumenten van die ambtenaren voor afbraak en herbouw wel erg kort door de bocht zijn en op dubieuze wijze onderbouwd, wil ook maar niet tot de raadsleden doordringen.
Energielabels
Alles draait om energielabels en energieneutraal. De landelijke overheid heeft bedacht dat in 2023 kantoorgebouwen energielabel C moeten hebben en in 2030 label A.
Het gemeentehuis heeft nu al label C. De stap naar label A is volgens de door de gemeente ingehuurde deskundigen met wat bouwkundige aanpassingen prima te doen.
Energieneutraal
Wat de gemeentelijke plannen extra duur maakt, is de wens om een energieneutraal gebouw te willen hebben. Dat betekent dat het gebouw net zoveel energie opwekt, met bijvoorbeeld zonnepanelen, als dat het gebruikt. Wettelijk is label A voldoende. Daarvoor hoeft alleen het dak extra geïsoleerd te worden en zonnepanelen geplaatst. De kosten van deze beperkte aanpassingen staan in de gemeentelijke documenten nergens vermeld. Dat zal t.o.v. nieuwbouw een schijntje zijn. Er is geen enkele verstandige reden te bedenken waarom je miljoenen extra zou willen uitgeven om energieneutraal te zijn.
Energieneutraal, dus zelf al je energie opwekken, heeft niks met energiezuinigheid te maken. Het geeft alleen aan waar je de energie vandaan haalt. Die kun je zelf opwekken (kost ook geld) of inkopen.
Foute argumenten
Ter onderbouwing van het raadsvoorstel worden merkwaardige argumenten gebruikt.
Zo wordt bijvoorbeeld de besparing op energie van de gesloopte bibliotheek als exploitatievoordeel voor het gemeentehuis gebruikt. Een andere besparing is de post “reis- en vergaderkosten” van € 50.000. Dat is al een aanname, maar de meest opvallende besparing zou het malle bedrag van € 155.876 zijn. Dat is het efficiencyvoordeel als alle ambtenaren in 1 gebouw zouden zitten. Zonder deze aannames zou het nieuwe gemeentehuis ieder jaar minstens € 325.000 extra kosten.
Helaas heeft geen enkel raadslid naar een onderbouwing van deze bedragen gevraagd, terwijl het wel de basis vormt van de jaarlijkse exploitatiekosten.
Niet alleen energiebesparing zou een reden zijn voor nieuwbouw, maar ook dat er veel geld nodig zou zijn voor achterstallig onderhoud. Dat is jarenlang niet gebeurd. Je kunt dat wel vooruit schuiven, (wat wethouder financiën Swagerman (SP) ook al 5 jaar heeft gedaan, maar de kosten worden alleen maar hoger.
Een ander onduidelijk punt is wie de kosten van de Hema-verbouwing gaat betalen. Op de 1e verdieping wordt een raadszaal gebouwd met vergaderkamers. Dat heeft gevolgen voor de buitenkant van het gebouw. Er zullen bijvoorbeeld extra ramen in moeten worden gemaakt. Zal er toe leiden dat de huidige beeldbepalende beplating aan de buitenkant verwijderd moet worden. Mooie nieuwe buitenkant dus op kosten belastingbetaler? De raadsleden vroegen niet door.
De parkeerruimte achter de Hema gaat vrijwel volledig verdwijnen. De sloop van het gemeentehuis leidt weliswaar tot vergroting van het huidige parkeerterrein achter het huidige gebouw, maar die zijn weer hard nodig voor de extra ambtenaren die in het nieuwe gemeentehuis komen te werken.
Nu wordt dus duidelijk waarom binnen de gemeente gesproken wordt over parkeren bij de Harbour Jazz Club. De raadsleden vroeger er niet naar.
In het plan komt een gemeentebalie aan de Langestraat. Dat is tamelijk onlogisch. Een balie is geen winkel. Parkeertechnisch niet handig als je met de fiets of auto komt. Eigenlijk zit de ingang aan de verkeerde kant. ’s Avonds en in het weekend is het ook nog eens een dode gevel.
Het herindelingspook waart nog steeds rond. Kans is niet ondenkbeeldig dat er over een aantal jaren weer een nieuwe herindeling komt. En dan mogen de burgers nog tientallen jaren meebetalen aan de aflossing van de nieuwbouw.
Tijdens de beslissende raadsvergadering van 8 juli 2019 vroeg de oppositie om onafhankelijk onderzoek van het plan. Er werd daarbij verwezen naar de kostenoverschrijding van de Klinker. Een raadsmeerderheid vond dat echter niet nodig en stelde de 25 miljoen zonder problemen beschikbaar. Een onderzoek kon altijd nog achteraf volgens CDA, CU, D66, PvdA, PvhN, SP en VVD.
Dit is een zeer summiere samenvatting van het BOB-artikel van 5 juli 2019. Het uitgebreide verhaal staat [hier].