Berichten

Gemeentehuis – nieuwbouwplan 2024

Tijdlijn

DatumGebeurtenis
2017 - 18 dec. raad akkoord met 1e plan (extra gebouw naast huidige gemeentehuis, geen sloop)
2018 - sept.rapport SMV - slopen gemeentehuis i.p.v. renoveren (conclusie gemeente)
2019 - 30 jan.burgemeester Sikkema geïnstalleerd
2019 - 6 juni rapport Syplon over energiebesparing en energielabels gemeentelijke kantoren
2019 - 8 juliraad akkoord met 2e plan (slopen/nieuwbouw)
2023 - sept. rapport rekenkamercommissie over nieuwbouwplan
2024 - 31 jan.beslissende raadsvergadering 3e plan (slopen/nieuwbouw)


Inleiding
Sinds de herindeling in 2010 wil de gemeente graag alle ambtenaren in één gebouw (gemeentehuis) onderbrengen. Nu werken zij nog in 3 verschillende gebouwen verspreid over de gemeente.

In 2017 ging de gemeenteraad akkoord met het 1e plan, maar het kon blijkbaar nog beter, want in 2019 volgde het 2e plan.

Maar de inzichten veranderden opnieuw waardoor de raad op 31 januari over een 3e plan mag beslissen.


A – Samenvatting nieuwbouwplannen van 2017 en 2019
Op deze website is uitgebreid aandacht besteed aan met name het plan uit 2019. Dat is inmiddels vier jaar geleden. Voor een goed begrip van de plannen volgt hier een samenvatting van 2017 en 2019.

A1 – 2017 – 1e plan
In december 2017 ging de gemeenteraad akkoord met het 1e plan.

Het belangrijkste onderdeel was de uitbreiding van het gemeentehuis d.m.v. een nieuwe vleugel naast de Hema. Er werd niets gesloopt. Ook zou de 1e verdieping van de Hema bij het gemeentehuis worden getrokken in de vorm van kantoorruimte. In ruil (verkoop) daarvoor mocht de Hema de voormalige Kijkshop gebruiken (sinds 2017 eigendom gemeente) waardoor alle winkelactiviteiten op de begane grond kunnen worden geconcentreerd. De nieuwe vleugel zou via een luchtbrug verbonden worden met het bestaande gemeentehuis. Geschatte kosten destijds ca 7 miljoen.


A2 – 2019 – 2e plan
Dat plan was veel radicaler. Belangrijkste verschil met plan 1 was dat het huidige gemeentehuis (de jaren 80 en 90 nieuwbouw) wordt afgebroken. Het historische deel aan de Langestraat blijft staan. Ook komen op de 1e verdieping van de Hema geen kantoorruimtes meer, maar wordt daar de nieuwe raadszaal gerealiseerd.

De achterliggende gedachte was, dat als alle ambtenaren in één nieuw, energiezuinig gebouw komen te werken en de overbodige gebouwen worden verkocht, er zoveel geld wordt bespaard, dat daarvoor bijna een nieuwe gemeentehuis kan worden gebouwd. Bijna dus en volgens het prijspijl van 2019. Er zou jaarlijks nog wel een extra bedrag nodig zijn van 120.000 euro.

De kosten werden geschat op ca 25 miljoen.


A3 – 2024 – 3e plan (nieuwste)
Maar de inzichten veranderden opnieuw waardoor de raad op 31 januari over een 3e plan mag beslissen.
Boven de Hema komt niet de nieuwe raadszaal, maar kantoorruimtes voor ambtenaren. Dat is dus terug naar de opzet van het 1e plan uit 2017.

Door aanpassingen in het ontwerp en gestegen bouwkosten is het ontwerp ca 6,3 miljoen duurder dan plan 2 wat de totale bouwkosten op ruim 31 miljoen brengt. De Hema betaalt haar nieuwe gevel overigens zelf en die kosten zijn niet bij de 31 miljoen inbegrepen.

Een andere wijziging betreft het energieverbruik. Het plan uit 2019 voorzag nog in een energieneutraal gebouw, maar dat is nu “bijna energieneutraal” geworden [bron: “Raadsvoorstel”].

Toelichting BOB:
Energieneutraal betekent dat het gebouw net zoveel energie opwekt, met bijvoorbeeld zonnepanelen, als dat het gebruikt. Zelf alle energie opwekken, heeft niks met energiezuinigheid te maken. Het geeft alleen aan waar je de energie vandaan haalt. Die kun je zelf opwekken (kost ook geld) of inkopen.


B – Het ontwerp
Het ontwerp van het nieuwe gemeentehuis is in handen van twee bedrijven.
Architectenbureau DP6 uit Delft zorgt voor de buitenkant (de stenen) en het Amsterdamse Zenber mag de binnenkant bedenken (interieur).

Of het wel of niet een mooi ontwerp is, blijft een persoonlijke zaak. Wat wel belangrijk is of het past in de omgeving. Die bestaat voornamelijk uit oude panden die gebouwd zijn in de bloeiperiode van de stad Winschoten.
De impressies van de nieuwbouw laten iets zien wat daar, voorzichtig uitgedrukt, niet bij past. Het gaat al mis met de grootte van het gebouw. Door de Hema te combineren met het gemeentehuis ontstaat een dominante kolos die alle aandacht naar zich toe trekt.

Het gebouw zelf oogt niet alleen groot, maar de enorme raampartijen versterken dat effect nog eens waardoor het nog groter lijkt. De bouwstijl is zeer modern en zou op een andere plek goed tot z’n recht komen, maar hier vloekt het met de omgeving.

Het is een klassieke architectenfout om niet de omgeving te willen zien en alleen oog te hebben voor het eigen ontwerp. De architect ziet dat echter heel anders.

Citaat 1:

“Het nieuwe gebouw is zorgvuldig ingebed in de historische stadsstructuur en voegt aantrekkelijke, kleinschalige openbare ruimtes toe aan het centrum van Winschoten, met bochten, hoogteverschillen en pleintjes.”

Citaat 2:

“Het Voorlopig Ontwerp laat een herkenbaar maar tijdloos nieuw gemeentehuis zien met een prominente rol voor het historische raadhuis uit 1896.”

[bron: website DP6]

Dat laatste is een merkwaardige opmerking. Het historische gebouw wordt al sinds jaar en dag gebruikt als werkkamer door de burgemeester en wethouders. Ook was het tot 2010 de raadszaal van de Winschoter gemeenteraad. Het historische raadhuis en de nieuwbouw worden met een lelijke (volgens de architect “elegante”) luchtbrug met elkaar verbonden.

In de nieuwe situatie zijn de werkkamers niet meer exclusief voor het college gereserveerd, maar mogen ambtenaren er ook werken. In de praktijk zullen B & W een vast kantoor hebben in de nieuwbouw. Dat werkt een stuk praktischer.

Wanneer oud en nieuw toch met elkaar verbonden moeten worden, is een ondergrondse verbinding een veel nettere oplossing. Zeker, dat is duurder, maar voorkomt zo’n lelijke puist aan de buitenkant.


C – Rekenkamercommissie onderzoek naar nieuwbouw
In de raadsvergadering van 30 juni 2022 hebben de fracties van GB, VCP en PVV een voorstel ingediend om de Oldambtster Rekenkamercommissie vooraf (en tijdens de bouw) rapporten te laten opstellen over het nieuwbouwplan.

Dat voorstel werd gesteund door een brede raadsmeerderheid. Tegen waren het CDA en de VVD.

Op 18 augustus 2023 was het eerste onderzoek klaar. Het is niet door de Rekenkamercommissie zelf gedaan, maar door het externe bureau Unravelling uit Arnhem. [Samenvatting hier]

In het onderzoek komen de bouwkosten geen enkele keer ter sprake. Of de plannen wel of niet zinvol zijn, is ook niet onderzocht. Er is uitsluitend gekeken naar de organisatorische opzet en hoe de plannen tot stand zijn gekomen. Dat is ook belangrijk, maar waar het om draait is toch vooral het realiteitsgehalte van het plan en de bouwkosten. Zonder die informatie is het uiteindelijk een grotendeels nutteloos rapport. [Verslag hier].

Blijft overigens opmerkelijk dat een ruime meerderheid van de gemeenteraad nu wel voor een onderzoek vooraf is. In 2019 tijdens de beslissende raadsvergadering over plan 2 kwam dat ook ter sprake, maar vond een raadsmeerderheid dat niet nodig. Gemeentebelangen, OldambtActief en VCP vonden juist van wel.


D1 – Hema en het nieuwe gemeentehuis 1 – historie

Tijdlijn

DatumGebeurtenis
2017 nov.Gemeente koopt o.a. voormalige Kijkshop
2017 dec.raad akkoord met 1e plan - o.a. ambtenarenkantoren op 1e verdieping Hema
2018 febr.Onderhandelingen Hema en gemeente over 1e verdieping na 1,5 jaar afgebroken
2019 8 juli- raad akkoord met plan 2 - sloop deel gemeentehuis en vervolgens nieuwbouw
- 1e verdieping Hema wordt raadszaal.
2022 april- Onderhandelingen gemeente en Hema wederom vastgelopen
– Geen raadszaal op de 1e verdieping, maar appartementen
2024 jan.gemeente en Hema weer "vrienden" - 3e plan - kantoren op de 1e verdieping

Een bijzondere constructie is de samenwerking van de gemeente met de Hema.
Daarom een klein stukje historie. Het pand van de Hema werd in 1975 gebouwd op de plek waar ooit hotel Dommering stond. De eigenaren van het pand waren het echtpaar mevrouw Hensens en meneer Theiken uit Veendam. Zijn runden al een Hema in Veendam. Bedrijfsleider van de Hema werd de jongste broer van mevrouw Hensens. Dat is de vader van de huidige eigenaar Richard Hensens. Hij (Richard) kocht het pand in 2004 van zijn tante. (Oom was in 1997 al overleden.)

Het achterste deel van het gebouw waar ooit de Kijkshop in zat, maakte geen deel uit van de koop. Dat deel is in 2005 verkocht aan de firma Gremie uit Emmen. Eigenaar was Gerard Mestemaker. Hij was in Winschoten actief in de vastgoedwereld en bouwde o.a. het voormalige ABN-gebouw aan het Schönfeldplein. Op deze site is al vaker over zijn activiteiten geschreven.


D2 – Hema en het nieuwe gemeentehuis 2 – nieuwbouw
Bij de nieuwbouwplannen van het gemeentehuis is de Hema van het begin af aan betrokken. Initiatiefnemer is de gemeente die wil voorkomen dat haar mooie, nieuwe gemeentehuis straks ontsiert wordt door het lelijke Hema gebouw wat er voor staat.
De gemeente omschrijft dat iets diplomatieker. Citaat:

“Voor de gebiedsontwikkeling rondom het bestaande gemeentehuis is niet alleen de realisatie van het gemeentehuis van belang maar zeker ook de aanpak van het pand van de HEMA. Dit pand staat op een zeer prominente beeldbepalende plek in het centrum van Winschoten en is om die reden dan ook meegenomen in de planontwikkeling.”

Bron: [raadsbrief 29-04-2022]

De gemeentelijke plannen sluiten goed aan op die van de Hema. De winkel wil graag alle activiteiten concentreren op de begane grond. Daarvoor zijn wel extra vierkante meters nodig. De voormalige Kijkshop grenst aan de Hema en is dan ook de ideale oplossing. Eigenaar is sinds 2017 de gemeente.

De 1e verdieping van de Hema die dan overbodig wordt, past juist goed in de plannen van de gemeente alhoewel deze nog wel eens veranderen. (kantoren, raadszaal)

In het nieuwste plan waar de raad op 31 januari over beslist, worden het toch weer ambtenarenkantoren.


D3 – Hema en het nieuwe gemeentehuis 3 – samenwerking met gemeente
Die onderhandelingen tussen de gemeente en Hema lopen niet altijd even soepel. In 2018 trok de gemeente na 1,5 jaar de stekker er uit. In 2022 gebeurde dat opnieuw waardoor een einde kwam aan de samenwerking. Het gevolg was dat er zelfs gesproken werd over appartementen op de 1e verdieping. Dat ging niet door, omdat het financieel niet haalbaar zou zijn !!
Nu, januari 2024, is de strijdbijl begraven en lijken beide partijen het eens te zijn over de grote lijnen.

Wat betreft de bouwkosten van de Hema-gevel schiet de gemeente het bedrag voor en stuurt zij de Hema een factuur. Het is te hopen dat daar duidelijke afspraken over worden gemaakt aangezien het een potentiële bron van meningsverschillen kan worden. Denk aan iets met “mijn stenen” en jullie “stenen”. Op het moment dat dit artikel online geplaatst werd, waren die afspraken er nog niet.

Wat betreft de 1e verdieping van de Hema en de Kijkshop (eigendom gemeente) worden beide ruimtes getaxeerd en de waardes onderling verrekend. Het gebouw is ondergebracht in een Vereniging van Eigenaren (Is al zo sinds de bouw in 1975 toen er twee aparte ruimtes ontstonden.) Deze waardeverrekening is net als afspraken over bovenstaande bouwkostenverdeling ook nog niet uitgevoerd.

Het blijft opmerkelijk dat de gemeente zo innig samenwerkt met een particulier bedrijf. Dat ze iets wil doen aan de foeilelijke, gedateerde buitenkant van de Hema is begrijpelijk. Er is sinds de opening in 1974 (precies 50 jaar geleden) niets aan veranderd, behalve twee grote ramen op de 1e verdieping voor het restaurant.
Gezien de af en toe moeizame relatie tussen beide partijen is maar de vraag of de integratie van de winkel in het nieuwe gemeentehuis de juiste weg is

Over een aantal jaren bereikt de eigenaar van de Hema de pensioenleeftijd. Mooie gelegenheid om de winkel nu alvast te verkopen. Ben er zeker van dat bijvoorbeeld vastgoedbedrijf Wima er iets heel fraais van kan maken.
Wima heeft bijvoorbeeld van de tegenover gelegen voormalige Wibra-gevel iets gemaakt wat wel past bij de omgeving.


E – Financiering nieuwbouwplan 2024
Aan het vorige plan uit 2019 hing een kostenplaatje van ruim 25 miljoen.

Dankzij het corona-gedoe was de geldmarkt tijdelijk ingestort waardoor de gemeente tegen zeer gunstige voorwaarden een lening kon afsluiten. Het werden er gelijk twee.
De eerste betreft een lening voor de nieuwbouw en aanpak omgeving van 22,5 miljoen af te lossen in 42 jaar tegen een negatieve rente van 0,015%. De gemeente ontvangt rente i.p.v. deze te betalen.

De tweede lening is bedoeld voor de inrichting van het gebouw. Het gaat hier om een bedrag van 1,5 miljoen, af te lossen in 18 jaar tegen een normale rente van 0,05%.

Extra uitleg over de beide leningen staat hier [jaarrekening 2019 (!),  pagina 117].
Er moet uiteraard wel elk jaar afgelost worden.

Maar beide bedragen opgeteld, is nog maar 24 miljoen. De rest van het bedrag, 1,1 miljoen, wordt betaald uit de lopende begroting.

Voor het nieuwbouwplan waar de raad 31 januari over beslist is een extra bedrag van 6,3 miljoen nodig. Dat wordt dan de 3e lening voor het project wat de totale kosten op 31,3 miljoen brengt.  De totale lasten van de gemeente (aflossing+rente) bedragen op jaarbasis ca 9 ton. Uitleg met tabel [hier].

In dit bedrag zijn de kosten van de Hema-gevel niet opgenomen. Deze worden eerst door de gemeente voorgeschoten waarna zij vervolgens een factuur naar de Hema stuurt.
Ondanks mijn vragen over deze bedragen wil de gemeente daar voorlopig niets over zeggen.


F – Parkeren achter het nieuwe gemeentehuis
Het huidige nieuwbouwplan heeft ingrijpende gevolgen voor het aantal parkeerplaatsen achter het gebouw.
In de huidige situatie zijn in totaal 256 parkeerplaatsen beschikbaar (achter de Hema en het gemeentehuis).
In de nieuwe situatie blijven daar maar 140 van over waarvan een deel wordt bezet door de auto’s van ambtenaren. Dat gaat zondermeer problemen geven. Uitwijken naar het Schönfeldplein is geen optie, want daar staat het ook bijna altijd vol.

Dat bijna de helft van de parkeerplaatsen verdwijnt en het aantal langparkeerders (ambtenaren) toeneemt, heeft nog niet eens met het nieuwe gemeentehuis te maken, maar met het verdwijnen van het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis. Daar worden straks huizen gebouwd, die oorspronkelijke achter het nieuwe gemeentehuis waren gepland.

In het oorspronkelijke plan uit 2019 was het de bedoeling om achter het nieuwe gemeentehuis zes kavels voor woningen (zogenaamde “stadsvilla’s’) te realiseren (parallel aan de Dokter D. Bosstraat). Die zijn komen te vervallen. Nu wordt het parkeerterrein (124 plaatsen) achter het huidige gemeentehuis opgeofferd voor woningbouw. Het verdwijnen van dat parkeerterrein maakte geen deel uit van raadsbesluit. Waarom de raad hier geen vragen over heeft gesteld, is mij een compleet raadsel.

Volgens de gemeente is het verdwijnen van deze parkeerplaatsen geen enkel probleem. Volgens haar eigen onderzoek zou dat prima opgevangen kunnen worden door het Hommesplein en bij de Tramwerkplaats (Harbour Jazz Club).
In december 2021 is op deze website een artikel geplaatst waarin gehakt werd gemaakt van het door de gemeente zelf gehouden parkeeronderzoek. [link artikel]

Onderstaande impressies laten het plan uit 2019 zien en de toekomstige plannen.

 

Dit is het voorstel (2e plan) waarmee de raad op 8 juli 2019 mee instemde. Bron: document BMR-SWI_24-06-2019 – 4 Poort van Winschoten raadsvoorstel

Hieronder staat de (bijna) huidige versie waar de raad over moet stemmen. Het gemeentehuis/Hema-gebouw ziet er ietsje anders uit, maar het gaat om het huizenblok achterin. Nu is het een parkeerplaats, maar straks komen daar dus huizen te staan. Het lijkt niet bepaald op de 6 vrijstaande stadsvilla’s die in bovenstaand schets zijn getekend.

Wat betreft het verdwijnen van parkeerplaatsen is de oplossing eigenlijk vrij simpel. Laat het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis bestaan. Die paar extra huizen kunnen ook elders gebouw worden.


G – Stemming gemeenteraad 31 januari 2024
Toen het vorige plan in 2019 werd aangenomen, werd de gemeente bestuurd door een coalitie bestaande uit PvdA, PvhN, SP en VVD.
De stemverhouding was als volgt:

Voor:   18 stemmen (PvdA, PvhN, SP en VVD; oppositionele mee-stemmers: CDA, CU en D66)
Tegen:   6 stemmen (VCP, GB, OA)
Afwezig: 1 stem

In de huidige coalitie is de SP vervangen door Gemeentebelangen.
Wat het interessant maakt, is wat Gemeentebelangen gaat doen. In 2019 zat die partij in de oppositie en was fel tegen nieuwbouw. Nu maakt de partij deel uit van de coalitie. Fractievoorzitter Ger Klein, nu wethouder, praatte zich de blaren op de tong om op z’n minst het plan beter te laten onderzoeken.

Nu maakt GB deel uit van de coalitie. Wanneer GB niet akkoord gaat met het nieuwbouwplan valt mogelijk de coalitie. Wel akkoord gaan met wat voor argument dan ook, betekent dat de partij totaal ongeloofwaardig is. Dat heeft de VVD overigens ook al eens gedaan. [Uitleg hier] De coalitie om zoiets laten vallen, lijkt me overigens geen schande.

De huidige coalitie heeft een meerderheid van slechts 1 zetel.


H – Wat als de gemeenteraad niet akkoord gaat met het nieuwbouwplan?
Wanneer de raad niet akkoord met het nieuwbouwplan heeft dat volgens het college van B & W de volgende consequenties.
[bron: “Raadsvoorstel inzake Definitief Ontwerp en aanvullend krediet Poort van Winschoten”]

-1- 
Het is een gemiste kans om de kwaliteit van de binnenstad op die plek niet te verhogen. Het voorkomt mogelijke verpaupering en leegstand.
Naast investeringen in de openbare ruimte (infrastructuur, groen, parkeerplaatsen, sloop etc.) vindt een opwaardering plaats van het gebouw HEMA/Kijkshop (tevens sanering m2 winkelruimte).

Commentaar BOB:
Aan de Hema is afgezien van het restaurant op de 1e verdieping al 50 jaar niets gedaan. Het opknappen blijft hoe dan ook een zaak van de eigenaar en niet van de gemeente.
Wanneer de Hema de voormalige Kijkshop gaat gebruiken en daardoor de 1e verdieping mogelijk leeg komt te staan, zal dat niemand opvallen. Het is alleen in het belang van de eigenaar dat er iets met die ruimte gebeurt.

-2-
Er zal alsnog geïnvesteerd moeten worden in achterstallig onderhoud van de bestaande gemeentelijke kantoorgebouwen en het opwaarderen van deze gebouwen, zodat ze voldoen aan het verplichte energielabel C.

Commentaar BOB:
Het bedrijf Syplon heeft in 2019 in opdracht van de gemeente een rapport opgesteld over het energieverbruik en labels van de huidige kantoorgebouwen. [rapport hier] Het gemeentehuis huis heeft nu al label C. Daar hoef je dus niks voor te doen. Ook naar A is niet ingewikkeld. Om naar label A te gaan, zou beter geïsoleerde dakbedekking nodig zijn en zal er extra geïnvesteerd moeten worden in zonnepanelen. [details hier] Het voormalige gemeentehuis in Scheemda heeft D, maar kan simpel naar C. Ook naar A is niet onoverkomelijk. Zelfs Garst 1 en 7 en  Havenkade-West (raadszaal) zijn goed te doen.
Ik noem hier A voor de volledigheid, want dat label is per 2030 verplicht voor kantoorgebouwen. Hoe dan ook zal het investeringsbedrag aanzienlijk lager zijn dan complete nieuwbouw.

-3-
Met het niet onderbrengen van alle ambtenaren in één gebouw gaat een stukje potentiële levendigheid verloren.

Commentaar BOB:
Dat is een wel heel discutabel argument. Blijkbaar mag de levendigheid in Scheemda en aan de Garst wel verdwijnen. Maar wat is dan eigenlijk die levendigheid? Overdag zijn ambtenaren aan het werk in hun kantoor. De levendigheid speelt zich vooral in het gebouw zelf af. Daar merkt het centrum niets van.


Conclusie
Het blijft bijzonder dat in een geherindeelde gemeente een nieuw gemeentehuis hoge prioriteit heeft. Dat is te zien in onder andere Westerwolde en Westerkwartier.
De gemeente Midden-Groningen  heeft al een nieuw gemeentehuis (onderdeel van een multifunctioneel gebouw met theater en bibliotheek).

Een nieuw gemeentehuis lijkt vooral een status c.q. prestige-object van bestuurders. Wethouder meneer Wünker van de gemeente Oldambt heeft het zelfs over een gebouw waar zowel inwoners van Oldambt als de ambtenaren trots op kunnen zijn.
Tja, ik kan me niet voorstellen dat er veel burgers zijn die het ook maar iets boeit hoe een ambtenarenkantoor er uitziet. Er zijn een heleboel aanzienlijk belangrijkere zaken.
Wat in het plan ontbreekt, is het belang van de burgers bij een nieuw gemeentehuis. Aangezien de jaarlijkse exploitatielasten stijgen, betaalt de burger uiteindelijk meer.

De gemeenteraad neemt op 31 januari een besluit dat vergaande consequenties kan hebben voor de gemeentelijke begroting. Niet alleen nu, maar ook voor de komende 42 jaar.
De bouwkosten worden begroot op ruim 31 miljoen, maar het is niet duidelijk hoe groot de post onvoorzien is. Dat het namelijk binnen de begroting zal blijven, is totaal onrealistisch. Gezien de leeftijd van de meeste raadsleden zal het grootste deel niet meer meemaken hoe de kosten nog tientallen jaren op de begroting zullen blijven drukken.

Het is al vaker genoemd, maar de huidige Klinker is een berucht voorbeeld hoe het vooral niet moet. Alles wat fout kon gaan, ging ook fout. [BOB-artikel hier]. Inmiddels staat er een gebouw waarvan de exploitatielasten ruim 2x zo hoog zijn als de oude Klinker.

Los van de financiële kant zijn er nog andere argumenten waarom de raad niet akkoord zou moeten gaan met het plan.

-1-
De integratie van de Hema in het gemeentehuis laat een enorme kolos ontstaan,die vloekt met het historische karakter van Winschoten op die plek.

-2-
Samenwerking met een particulier bedrijf als de Hema is gevaarlijk. De onderhandelingen zijn al meerdere keren afgebroken. Je bent als gemeente geen baas meer over je eigen gebouw.

-3-
Het nieuwbouwplan laat bijna de helft van de huidige parkeerplaatsen verdwijnen, terwijl er juist extra plekken nodig zijn voor ambtenaren die in het nieuwe gemeentehuis komen te werken. Dat gaat ten koste van de bezoekers van de winkels.

-4-
De nieuwbouwplannen komen allemaal uit de koker van de direct belanghebbenden, namelijk de ambtenaren van de gemeente. De argumenten die bij het raadsbesluit in 2019 werden gebruikt, worden nu ook weer door de gemeente gebruikt.
Op deze site is met talloze documenten aangetoond, dat die sloop- en nieuwbouwplannen met foute argumenten, verdraaiing van feiten en zelfs leugens aan de raad gepresenteerd werden. [Link artikel “sloop en nieuwbouw – gegoochel met cijfers (juli 2019)]

-5-
Een punt wat nu nog niet speelt, is een mogelijke herindeling. Het is niet de vraag of er een herindeling komt, maar wanneer. Om nu minstens 31 miljoen euro in een nieuw gebouw te steken waarvan je niet weet wat er op termijn mee gaat gebeuren, getuigt niet van een lange termijn visie.

 

Wat dan wel?
Mogelijke alternatieve oplossingen:
1 – Niks doen alleen oude gebouwen opwaarderen.
2 – Plan uit 2017 uitvoeren (extra vleugel aan bestaande gebouw, dus zonder Hema).
3 – Gezien de plannen met oude SintLucas ziekenhuis waar o.a. winkels zouden moeten komen, is het misschien interessant om de Aldi en Jumbo daar naar toe te verhuizen. Het huidige Aldi/Jumbo gebouw is vrij nieuw. Zou je met een relatief geringe verbouwinvestering een mooi gemeentehuis van kunnen maken.

De verstandigste oplossing in mijn ogen is om alles zo veel mogelijk bij het oude te laten of eventueel alleen het 1e plan uit 2017 uit te voeren. (Dus niets slopen, alleen aanpassen naar energielabel A (vanaf 2030 verplicht). En de raadszaal blijft waar die is aan de Havenkade.)
Dan blijft de zaak financieel overzichtelijk i.p.v. van het aangaan van een lening voor nieuwbouw die altijd financieel uit de klauwen loopt.


Links eerdere BOB-artikelen over gemeentehuis
Op deze website zijn meerdere artikelen over de verschillende nieuwbouwplannen geplaatst.

– Gemeentehuis nieuwbouw 2019 5 juli [gegoochel met cijfers ]

– Gemeentehuis nieuwbouw 2019 13 sept [raadsbesluit – deel 1+2 de verantwoordelijken]

– Gemeentehuis nieuwbouw 2021 20 dec.  [parkeerproblemen – nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg]

 

 

 

Nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg

Op 8 juli 2019 nam de Oldambtster gemeenteraad het besluit om het gemeentehuis aan de Johan Modastraat in Winschoten grotendeels te slopen en te vervangen door een nieuw gebouw. Het historische deel blijft staan, maar de aanbouw uit de jaren 80 en 90 wordt gesloopt. Van de raadsleden stemden 18 voor, 6 tegen en 1 was afwezig. Op deze website is daar meerdere keren over geschreven. [“nieuw gemeentehuis – gegoochel met cijfers”] en [“gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – de verantwoordelijken deel-1” ]

Impressie 1 – Nieuwbouw gemeentehuis. Versie maart 2021, vijver is optie.

Het nieuwe gemeentehuis komt niet deels op de plek van het huidige te staan, zoals oorspronkelijk de bedoeling was [impressie oorspronkelijke versie hier], maar achter en naast de Hema. (Wat nu parkeerterrein is.) Zie impressie 1.
Alvorens er gebouwd mag worden, moet onder andere het bestemmingsplan worden aangepast.


Aanpassing bestemmingsplan
In de wereld van de overheid zijn bestemmingsplannen heilig. Daarin staat gedetailleerd omschreven wat in een wijk of straat wel en niet is toegestaan. Bijvoorbeeld alleen winkels of juist helemaal geen winkels. Gelukkig kunnen er uitzonderingen worden gemaakt. Kleine uitzonderingen mogen door de gemeenteraad of het college van burgemeester en wethouders worden toegestaan. Voor grote wijzigingen moet een procedure worden opgestart, die maanden kan duren. Burgers en bedrijven hebben hierbij de mogelijkheid een bezwaarschrift in te dienen.

Illustratie 1 laat zien om welk gebied het gaat. Volgens het huidige bestemmingsplan mag daar niet zomaar een nieuw gemeentehuis of woningen worden gebouwd. Voor alle duidelijkheid, het gearceerde terrein omvat niet alleen het gemeentehuis, maar ook parkeerplaatsen en groen.

illustratie 1 – werkingsgebied nieuw bestemmingsplan t.b.v. nieuwbouw gemeentehuis

Beschikbare parkeerplaatsen na nieuwbouw
Nu is achter het gemeentehuis en de Hema samen ruimte voor maximaal 256 auto’s. Dat is allemaal openbaar terrein. Naast het huidige gemeentehuis achter een groot hek, is echter ook nog een parkeerterrein voor enkele tientallen auto’s uitsluitend voor gemeentewerkers. Als het nieuwe gemeentehuis klaar is, kunnen achter het gebouw ca 120-140 auto’s geparkeerd worden. Bijna de helft dus.

Vanwege de samenvoeging van 3 locaties komen er in het nieuwe gemeentehuis in totaal 240 werkplekken. Lang niet iedereen zal met de auto komen, maar dringen wordt het zeker. Helemaal als het slecht weer is. Voor het winkelend publiek blijven er zo niet veel parkeerplekken over. Bij de gemeente weet men dat ook wel, vandaar dat in het toelichtingsverhaal bij de nieuwbouwplannen [link document ruimtelijke plannen] het volgende wordt gezegd.

Citaat:

“Voor dagen dat de bezettingsgraad in het gemeentehuis hoog is, zal het personeel elders moeten parkeren.”

Waar “elders” is, wordt niet aangegeven.


Onderzoek naar parkeerplaatsen (parkeerdruk )
Opdrachtgevers moeten bij een nieuwbouwproject heel veel informatie naar de gemeente toe aanleveren, waaronder het aantal beschikbare parkeerplaatsen. In dit geval moet de gemeente Oldambt die informatie aan zichzelf leveren. Objectiviteit doet blijkbaar niet ter zake, want de gemeente meent dat zij zo’n onderzoek prima zelf kan uitvoeren. De uitkomst staat hieronder (tabel 1).

LocatieDonderdag 16-9Zaterdag 18-9Dinsdag 21-9Zaterdag 25-9Capaciteit
Achter gemeentehuis57516169124
Achter Hema112132110154132
Hommesplein37172012104
Schonfeldplein5572427172
Tramwerkplaats0026133
Liefkenshoek166186154183186
Poststraat425451108
't Rond669361157200
-------------------------------------------------------
Totaal (absoluut)4975764547031059
(als percentage)47%54%43%66%

Tabel 1 - Parkeeronderzoek gemeente Oldambt (periode september 2021, tijdstip 14.00 uur)

Dit is om meerdere reden een curieuze tabel.

Een aantal parkeerterreinen in de tabel is gezien de bezetting voor het centrum niet van belang. De Tramwerkplaats is duidelijk te ver weg. Geldt ook voor het Hommesplein. De auto’s die er wel staan, zijn waarschijnlijk van het personeel van het Dollard College.

Volgens de gemeente zijn beide parkeerplaatsen echter uitermate geschikt voor het winkelend publiek. Zou betekenen dat ambtenaren achter het gemeentehuis parkeren en het winkelend publiek ca 600m (vanaf de Tramwerkplaats naar Hema) of 500m (Hommesplein naar Hema) moet lopen om het centrum te bereiken.

Zeker de oudere bezoekers zullen en kunnen die afstand niet eens lopen. Het zal uiteindelijk leiden tot minder omzet voor de winkels.


Gegoochel met cijfers
Qua bezetting is de functie van de lege parkeerterreinen Tramwerkplaats, Hommesplein en Poststraat te verwaarlozen. Maar bij het bepalen van de procentuele bezetting van alle parkeerplaatsen samen hebben deze wel degelijk een grote invloed. Ze zorgen er voor, dat het lijkt alsof de bezetting achter de Hema en naast het gemeentehuis minder groot is. Zie tabel 1 hierboven. Dat heet creatief omgaan met cijfers. In gewoon Nederlands “manipulatie”. Iets wat al vaker is gebeurd met de plannen voor het nieuwe gemeentehuis.


Invloed bijna halvering parkeerplaatsen
Als alleen naar de parkeerplaatsen naast en achter de Hema/gemeentehuis gekeken wordt, ontstaat de volgende tabel.

LocatieDonderdag 16-9Zaterdag 18-9Dinsdag 21-9Zaterdag 25-9Capaciteit
Achter gemeentehuis57516169124
Achter Hema112132110154132
-------------------------------------------------------
Totaal (absoluut)169183171223256
(als percentage)66%71%67%87%

Tabel 2 - Parkeeronderzoek gemeente Oldambt - gestripte versie tabel 1

Dat zijn heel andere cijfers dan in tabel 1. En dan is de drukste doordeweekse dag, de vrijdag, door de gemeente niet eens meegenomen, omdat er dan minder ambtenaren aanwezig zouden zijn.

In de nieuwe situatie zijn straks maar 140 parkeerplaatsen meer beschikbaar. Wanneer je die 140 loslaat op de huidige bezetting, zie tabel 2, kom je al flink wat parkeerplaatsen tekort. In de toekomst komen daar ook nog eens de auto’s van de ambtenaren bij. (langparkeerders). Dat gaat duidelijk problemen geven. Uitwijken naar het Schönfeldplein is geen optie, want die staat ook bijna altijd vol.


Oorzaak verdwijnen parkeerplekken
Dat bijna de helft van de parkeerplaatsen verdwijnt en het aantal langparkeerders (ambtenaren) toeneemt, heeft nog niet eens met het nieuwe gemeentehuis te maken, maar met het verdwijnen van het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis. Daar worden straks huizen (stadsvilla’s) gebouwd, die in het oorspronkelijke plan achter het nieuwe gemeentehuis waren gepland.

Het merkwaardige is dat na de sloop van het gemeentehuis op die plek een plein ontstaat. Onderstaande impressie laat het allemaal zien.

Impressie 2 – nieuwbouw gemeentehuis (nov 2021)

Het opvallende is, dat het plan waarmee de raad in 2019 akkoord is gegaan, nu wezenlijk afwijkt. Het was de bedoeling om achter het nieuwe gemeentehuis een aantal huizen te bouwen (parallel aan de Dokter D. Bosstraat). Nu wordt echter het parkeerterrein (124 plaatsen) achter het huidige gemeentehuis opgeofferd voor die woningen. Dat het parkeerterrein verdwijnt, maakte geen deel uit van raadsbesluit. Dat de raad dit pikt, is mij een compleet raadsel. Het laat nog eens zien, dat de ambtenaren samen met de wethouders vrolijk hun gang kunnen gaan.


Hoe nieuwbouw stoppen?
In eerdere artikelen op deze website is aangegeven dat het nut van de nieuwbouw en financiële onderbouwing (vooral de zogenaamde besparing) een aaneenschakeling is van halve waarheden en ronduit leugens.  [“nieuw gemeentehuis – gegoochel met cijfers”] en [“gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – de verantwoordelijken deel-1” ] Een meerderheid van de gemeenteraad interesseert dat blijkbaar totaal niet. Het is ronduit beschamend en triest dat zij niet staan voor de belangen van de Oldambtster bevolking. Daaronder valt echt geen nieuw “ambtenarenpaleisje”.

In 2019 werden de kosten, inclusief inrichting, op 25 miljoen geschat. Volgens onderstaande planning zal de bouw eind 2022 starten.

illustratie 2 – planning nieuwbouw gemeentehuis

Het ingehuurde architectenbureau DP6 uit Delft beweerde onlangs met droge ogen dat het gebouw nog steeds voor dat bedrag gebouwd kan worden. Tja, creatieve mensen hebben vaak andere prioriteiten dan financiële experts.

U en ik weten allemaal dat de kosten door “onverwachte” omstandigheden fors overschreden zullen worden. Met als gevolg extra belastingen. De gemeenteraad heeft niks geleerd van het Klinkerdrama. Niet alleen met het nieuwe gemeentehuis, maar ook met andere onderwerpen laat een dergelijke raad duidelijk zien, dat haar functie grotendeels nutteloos is en geen enkele waarde heeft voor de inwoners van de gemeente.
Betekent dat de burgers zelf moeten proberen het nieuwbouwplan te stoppen.


Methodes
Het kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld rechtszaken. Dat is een directe, maar wat duurdere methode. Gelukkig zijn er ook goedkopere oplossingen waarbij het doel is om de bouw zodanig te vertragen, dat de nieuwbouw moet worden afgeblazen wegens te hoog opgelopen bouwkosten.

De gemeente moet voor diverse stappen een vergunning aanvragen (bij zichzelf) of een wijzigingsvoorstel indienen. Het aanpassen van het bestemmingsplan, zoals in dit artikel beschreven, is de eerste stap naar nieuwbouw. Als eerste vraagt de gemeente naar de zienswijze (mening) van betrokkenen over deze wijziging.
Het ligt voor de hand, dat de middenstand een zienswijze indient vanwege het verdwijnen van parkeerplaatsen, maar gewone burgers mogen dat ook doen.

Tot en met 5 januari 2022 kan in dit geval een zienswijze (mening) worden ingediend bij het college van B & W. Dat kan via e-mail (info@gemeente-oldambt.nl) of door een brief te sturen naar Postbus 175, 9670 AD Winschoten.

Mocht die datum te krap zijn, dat kan een pro-forma brief naar de gemeente worden gestuurd met daarin uw persoonlijke gegevens en het kenmerk van het besluit (NL.IMRO.1895.02BP3007-0301). Vervolgens heeft u nog 14 dagen om alsnog een zienswijze in te dienen.

Het indienen van een echt bezwaarschrift komt pas als alle ingediende zienswijzen aan de kant worden gegooid. Dat gaat gebeuren, maar daar kan tegen in beroep worden gegaan. Maar dat zien we over een paar maanden wel.


Verkiezingen 2022
Volgend jaar maart worden gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Het is interessant om te zien of met een gerichte mediacampagne van boze burgers de bouw van het gemeentehuis gestopt kan worden. Mits goed gevoerd, zal een dergelijke campagne in ieder geval een ontwrichtende invloed hebben op de vorming van een nieuwe coalitie.

 

Opmerking: een deel van de tekst is afkomstig van het BOB-artikel “Versterking binnenstad 2022 – visieloze gemeente en middenstand” 

Versterking binnenstad 2022 – visieloze gemeente en middenstand (aangepast)

Opmerking: De originele versie van dit artikel staat hier. Dit is een ingekorte versie waar het grootste deel over parkeren en nieuwe gemeentehuis uitgehaald is en ondergebracht in een nieuw artikel [nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg].

 

Inleiding
Op deze site is al vaker geschreven over de binnenstad en het belang van de middenstand voor het centrum van Winschoten [Versterking Binnenstad – De leugen van 26 miljoen].

Wat steeds weer terugkeert, is de gebrekkige samenwerking tussen de verschillende partijen. Als de middenstanders onderling geen ruzie maken, doet men het wel met de gemeente. Uiteindelijk zijn er alleen maar verliezers. Gelukkig is er nu wel weer één middenstandsvereniging (City Club Winschoten) in plaats van twee. Jammer overigens van die nietszeggende naam.


Nieuwe detailhandelsvisie rapport
In juni dit jaar zou de gemeenteraad beslissen over een nieuwe detailhandelsvisie waarin staat omschreven hoe de gemeente de toekomst van het winkelcentrum ziet.
Voor het opstellen heeft de gemeente het gerenommeerde adviesbureau “Broekhuis, Rijs en de Gier” ingehuurd. Dat bedrijf heeft vaker voor de gemeente gewerkt en op deze site is ook meerdere keren uit een ander rapport geciteerd, omdat er verstandige dingen in staan. De detailhandelsvisie is opgesteld in overleg met opdrachtgever gemeente Oldambt. Dat is niet onlogisch, omdat die immers al bepaalde ideeën heeft hoe het verder moet met de winkels in Winschoten. Dat moet dan wel onderbouwd worden met cijfers en argumenten. Het rapport was in januari 2021 klaar [Staat hier].

Helaas had de gemeente de direct belanghebbenden, de middenstanders, niet om hun visie gevraagd. Het gevolg was een mediabombardement met stevige argumenten van boze middenstandsvoormannen. Een aantal politieke partijen en verantwoordelijke wethouder Erich Wünker (VVD) schrokken daar zo van, dat het voorstel werd teruggetrokken.
De wethouder beloofde in het najaar met een nieuwe versie te komen. Die is nu klaar en daar gaat de gemeenteraad op 13 december over beslissen. In deze versie (uitgave november) is flink geschrapt. Vrijwel alle “pijnpunten” zoals de middenstandsclub die zag, zijn er uitgehaald.
Iedereen blij dus. Nou nee, want dan was dit een overbodig verhaal en zou u nu klaar zijn met lezen.


Belangrijkste bezwaren middenstand tegen de oude versie
De grootste bezwaren van de middenstanders tegen de detailhandelsvisie van januari waren de volgende punten:

  • De looproute vanaf het Oldambtplein naar de Langestraat en het zuidelijke deel van de Torenstraat wordt niet langer gezien als kernwinkelgebied, maar als aanlooproute. Daardoor is het geen exclusief winkelgebied meer, maar kan in die straten een mix ontstaan van winkels, horeca, kantoren en wonen op de begane grond.
    De middenstandsclub is bang dat daardoor gaten in de winkelstraat vallen waardoor de eenheid weg is.

Tja, door de forse leegstand zijn die gaten er al vele jaren en dat wordt alleen maar erger. Juist een mix van allerlei soorten bedrijvigheid en wonen kan er voor zorgen dat er geen dode etalages ontstaan.

  • Het opzetten van een nieuwe winkelroute in de vorm van een Z waarbij ‘t Rond, de pleinen, de Langestraat en het ziekenhuisterrein op een logische manier op elkaar aansluiten.
    De middenstandsclub vindt dat maar niks en wil een route die door de gehele Langestraat + stukje Torenstraat loopt waarbij het publiek heen en terug loopt en dus 2x langs de winkels komt. Zoals het in een ver verleden was.

Klinkt mooi. Echter die route is er al 50 jaar, maar heeft blijkbaar zijn aantrekkingskracht verloren.

  • Het invoeren van een “uitsterfregeling voor straten” die niet tot het kernwinkelgebied horen, bijvoorbeeld de Venne. Betekent dat als een winkel stopt en er ontstaat leegstand, dan vervalt na een bepaalde tijd de bestemming detailhandel.

 

Het lijkt er op dat de middenstandsclub vooral alles bij het oude wil laten in de hoop dat het weer wordt als vroeger. Helaas is vroeger voorbij. Winschoten is geen eiland, maar heeft net als andere middelgrote winkelcentra zoals Veendam en Hoogezand te maken met afnemende bezoekersaantallen.


Wat is de visie van de middenstandsclub dan wel?
Naast de drie bovengenoemde punten werd in een interview aangegeven wat er nog meer zou moeten gebeuren.

  1. (rolstoelvriendelijke) openbare toiletten,
  2. een bewaakte fietsenstalling
  3. een stadsgarderobe
  4. voldoende parkeerplaatsen op loopafstand
  5. gezellige terrassen in de Langestraat
  6. allerlei unieke winkelconcepten.

Dat is eerlijk gezegd geen visie, maar gaat meer over concrete zaken waarvan de meeste snel gerealiseerd kunnen worden. De openbare toiletten en bewaakte fietsenstalling waren er ooit, maar zijn door de gemeente geschrapt als bezuiniging en wegens gebrek aan belangstelling. Misschien terug met veel wegwijsborden, kostendekkende tarieven (dus geen 30 eurocent) en financieren met geld uit de BIZ-pot (vervanging reclamebelasting)?
Parkeerplaatsen op loopafstand zijn zondermeer zeer belangrijk, maar is op het moment geen punt van discussie. Wel dreigt er een probleem vanwege de bouw van het nieuwe gemeentehuis. Daar wordt verderop in dit artikel uitgebreid aandacht aan besteed. Net als een idee voor een terras.
Over winkelconcepten gaat de gemeente gelukkig niet. Dat is een zaak van ondernemers die daar brood in zien.


Ontwikkeling Sint Lucas ziekenhuisterrein en Langestraat
In de detailhandelsvisie wordt ook gekeken naar het leegstaande ziekenhuis aan de Stikkerlaan. De afgelopen jaren zijn er diverse plannen voor gemaakt. Het opvallendste was wel een outlet.
Nu is er sprake van winkels. In een eerder BOB-artikel is al eens voorgesteld om de Aldi/Jumbo te verplaatsen naar het Sint Lucas, zodat er een trekker kan ontstaan voor het noordelijke deel van de Langestraat (Moushörn). Maar dan moet er wel een doorsteek naar de Langestraat worden gecreëerd.
De gemeente ziet ook wel iets in winkels en heeft onlangs Langestraat 81 aangekocht (ooit Hallfords) met de bedoeling om het te slopen. Daardoor zou een doorgang kunnen ontstaan.
Goed beschouwd is echter het vestigen van winkels in het ziekenhuis een uiterst riskant plan. Onderstaande plattegrond laat zien waarom.

Bron: Broekhuis, Rijs en de Gier (aangepast door BOB)

Er is nu een niet-functionerende Z-route. Die loopt van de Aldi/Jumbo via de Langestraat naar ’t Rond. Er wandelen echter te weinig mensen van beide supermarkten naar het noordelijk deel van de Langestraat met als gevolg steeds meer leegstand.

Wanneer in het ziekenhuis winkels worden gevestigd, ontstaat een tweede Z-route. Die loopt van het ziekenhuis naar ’t Rond. Het risico is levensgroot aanwezig dat het winkelend publiek het korte stukje naar het noordelijke deel dan helemaal links laat liggen en kiest voor de afslag naar het langere deel richting Hema. In plaats van de boel te versterken, wordt het juist verzwakt. Daardoor sterft dat deel van de Langestraat nog sneller af.

Om van de doorsteek iets moois te maken zou het een brede gang moeten worden met etalages of zelfs winkels. In ieder geval geen dode wanden. Die ruimte is er met alleen de sloop van Hallfords niet. Nog meer slopen, bijvoorbeeld het voormalige Scheer & Foppen pand?

Al met al is er heel veel geld nodig om iets te ontwikkelen waarvan niet duidelijk is of het wat brengt. De vraag is hoe dat gefinancierd zou moeten worden. Alsjeblieft niet met belastinggeld. Als commerciële partijen er niets in zien, dat is dat het einde van het verhaal.
Ja, er is een pot met NPG-geld (Nationaal Programma Groningen) met 5 miljoen euro voor het verplaatsen en opheffen van winkels. Dat geld gebruiken (beter gezegd: verspillen) voor dit soort projecten is kolder.
Dat winkels verdwijnen is vooral jammer voor de eigenaar, maar niet bepaald een maatschappelijk probleem wat met belastinggeld zou moeten worden opgelost. Het winkelend publiek ligt er blijkbaar ook niet wakker van, anders zou het daar wil inkopen doen.

Dan zijn er nog andere ideeën over het verplaatsen van winkels en een supermarkt naar het ziekenhuisterrein, maar uiteindelijk drie supermarkten dicht bij elkaar is voor de spreiding over Winschoten erg ongelukkig en leidt alleen maar tot een verkeersinfarct op de Stikkerlaan. Niet doen dus.

Het uiteinde van de Langestraat is niet geholpen met deze plannen. Wat in de eerste versie van de detailhandelsvisie stond, namelijk een mix van winkels, kantoren, horeca en wonen (op de begane grond) lijkt mij de enige juiste oplossing. Dat kost relatief weinig belastinggeld, voorkomt dode etalages en zorgt voor een nette uitstraling.
Helaas is de wethouder gezwicht voor de druk van de middenstandsclub en een aantal politieke partijen met als gevolgd dat die passages uit de detailhandelsvisie zijn gehaald. Uiteindelijk is er op dat gebied een inhoudsloze visie overgebleven. Citaat uit de nieuwe detailhandelsvisie (pag. 55):

“De ontwikkeling van het gemeentehuis en de nieuwe Hema (Poort van Winschoten) biedt een impuls voor het gebied Langestraat/Schönfeldplein/Torenstraat. We menen dat deze kansen dusdanig substantieel zijn, dat de projecten met voorrang opgepakt moeten worden. Tegelijkertijd betekent dit dat het nu niet gepast zou zijn om in te grijpen in de functie van de uiteinden van het kernwinkelgebied, maar juist erop in te zetten de kansen te verzilveren en het kernwinkelgebied in de huidige omvang nu in stand te laten.”

Met name de laatste zin laat zien, dat er uiteindelijk weer niets gebeurt. Daarnaast het constante geneuzel over wat voor een geweldige aanwinst het nieuwe gemeentehuis wel niet zal zijn. Dat heeft geen enkele invloed op de uiteinden van de Langestraat en Torenstraat.
Waar het nieuwe gemeentehuis wel invloed op heeft, is parkeren.


Parkeren – ambtenaren als langparkeerders
Een belangrijk punt in de detailhandelsvisie wordt niet als zodanig genoemd, maar komt wel regelmatig aan de orde, namelijk parkeren. Een flink deel van het winkelend publiek komt met de auto. Goed bereikbare parkeerterreinen dicht bij de winkels zijn zeer belangrijk. Dat lijkt een open deur, maar wat er gaat gebeuren achter en naast de Hema is daarmee volledig in tegenspraak. De oorzaak is de nieuwbouw van het gemeentehuis en het verdwijnen van het parkeerterrein achter het huidige gemeentehuis.

Nu is achter het gemeentehuis en de Hema samen ruimte voor maximaal 256 auto’s. Als het nieuwe gemeentehuis klaar is slechts 140.

Een deel van die 140 parkeerplekken zal ook nog eens ingenomen worden door de extra ambtenaren die in het nieuwe gemeentehuis komen te werken vanwege de samenvoeging van 3 locaties. Voor het winkelend publiek blijft er zo niet veel parkeerruimte over.

Een uitgebreid artikel over de te verwachten parkeerproblemen staat hier [nieuw gemeentehuis jaagt klanten winkels weg].


Suggesties 1 – Geen winkels maar wat dan wel?
BOB-artikelen zijn vaak kritisch, maar bijna altijd worden ook suggesties aangedragen.
Wat betreft het ziekenhuis lijken winkels niet de juiste weg. Ook al zou alleen op de begane grond een aantal winkels worden gevestigd, dan is het de vraag wat te doen met de andere verdiepingen. En dan gaan het om heel veel vierkante meters.
Het is niet bepaald een nieuw idee, maar ombouwen tot woningruimte ligt het meest voor de hand. Daarbij zijn er meerdere opties. Het ziekenhuis is een oerdegelijk gebouw. Slopen kost een vermogen. Bouw het om tot wat luxere appartementen.
Alternatief is toch slopen en er woningen of appartementen neerzetten (zoals in Delfzijl).


Suggesties 2 – Extra horeca in de Langestraat
Het noordelijk deel van de Langestraat (Moushörn) kent bijna geen daghoreca. Twee stuks als ik goed geteld heb. Dat aantal is in bijvoorbeeld Leer (Duitsland) vele malen hoger. De bijhorende terrassen houden mensen vast en zorgen voor een stukje levendigheid.
De Langestraat is relatief smal waardoor een redelijk terras niet mogelijk is. Er is echter wel degelijk een mogelijkheid om zelfs een horecapleintje te creëren.

De vrijwel volledig afgebrande panden van voorheen Jan Emo Smid en Dixons zijn daar zeer geschikt voor. Deze worden opgeruimd en bestraat waardoor een pleintje ontstaat met veel groen en een grote boom in het midden. (Geschikte naam misschien het “JES-” of “Smid-pleintje”?)
Het heeft een breedte van ca 25m. Is behoorlijk diep met achter de overgebleven bebouwing zelfs een stuk tuin wat uitkomt op het ziekenhuisterrein. De beide beschadigde historische panden links (Floret Fashion) en rechts (Scooter) lijken nog in redelijke staat. In die panden zou daghoreca kunnen worden gevestigd. In de zijmuren kunnen schuifpuien worden geplaatst voor een directe verbinding met het pleintje. Qua zonneschijn is het ideaal want om 12 uur ’s middags ligt het pleintje maximaal in de zon.


Suggestie 3 – Alternatieve plek gemeentehuis
De Aldi/Jumbo staan niet alleen verkeerd-om, maar ook op een verkeerde plek.
Stel je bouwt op de Liefkenshoek, tussen het voormalige gebouw van de Winschoter Courant en ’t Rond, een complex met onderin de Aldi/Jumbo en op de 1e verdieping woningen. Het vervelende is echter, dat 2 belangrijke panden in handen zijn van vastgoedbedrijven. Het pand waar nu de Budgetfood in zit (ooit begon de Aldi daar in Winschoten) is in handen van een Nederlandse speculant, terwijl het verwaarloosde hoekpand naast het Rond eigendom is van een Nederlandse/Turkse firma die er heel veel geld voor heeft neergeteld. Daarnaast staat nog een goedkoop pandje dat van de gemeente is. Uiteraard zou die malle “sloot”, (stuk “stadsgracht”) gedempt worden. Voor die hoek van Winschoten zou het een geweldige oppepper zijn. Eigenlijk worden daarmee de fouten hersteld, die zijn gemaakt met het weghalen van de C1000.

De huidige panden van de Aldi/Jumbo zijn vrij nieuw (2013). Daar kan na een verbouwing het gemeentehuis in gevestigd worden met eventueel een stukje nieuwbouw richting de Blaauwlokatie. De Raadszaal kan blijven zitten aan de Havenkade.
Hiermee is ook gelijk het parkeerprobleem met de nieuwbouw van het gemeentehuis naast de Hema opgelost.


Samenwerken?
In de detailhandelsvisie wordt aangegeven wat en waar het mis is en mogelijkheden genoemd om de leegstand aan te pakken. De gemeente wil aan de ene kant visie tonen, maar werkt dat vervolgens tegen met haar eigen plannen, zoals het nieuw gemeentehuis.
Een deel van de oplossing is het vestigen van het nieuwe gemeentehuis in bijvoorbeeld ’t Rond. De leegstand daar wordt zo grotendeels opgelost en het is veel goedkoper dan nieuwbouw. Ook ontstaan er geen parkeerproblemen.

Wat betreft de nieuwe detailhandelsvisie is het een goede zaak, dat de argumenten van de middenstand worden meegenomen. Dat echter een groot deel van de gemeentelijke ideeën over hoe de leegstand aan te pakken onder druk van de middenstandsclub en politiek geschrapt is, is een slechte zaak. [Belangrijkste geschrapte delen staan hier.] Dat is vooral pappen en nathouden, maar getuigt niet bepaald van visie.

De middenstandsclub droomt van het verleden en houdt vernieuwing tegen. Ondernemen is echter niet alleen nu op de winkel passen, maar ook vooruitkijken. Een belangrijk toekomstig punt, namelijk het verlies van parkeerplaatsen op een cruciale plek (achter de Hema), hebben de middenstandsvoormannen blijkbaar over het hoofd gezien.

In de detailhandelsvisie wordt gesproken over samenwerking tussen de verschillende partijen. Citaat (pag. 57):

“Een goed functionerend centrum van Winschoten is in het belang van inwoners, de gemeente, ondernemers en de vastgoedeigenaren. Dit vereist een professionele aanpak vanuit alle partijen, bij voorkeur in een gezamenlijke overleg- en uitvoeringsstructuur en voldoende capaciteit om de verschillende investeringen, projecten en activiteiten gezamenlijk uit te voeren.”

Dat klinkt mooi, maar zoals dit artikel laat zien, zijn alle partijen vooral met zichzelf bezig.

Uiteindelijk is de nieuwe detailhandelsvisie  dan ook een visieloos document, omdat er geen problemen mee worden opgelost, maar vooruitgeschoven.

 

Gemeentehuis – sloop/nieuwbouw – de verantwoordelijken – Deel 1-2

Vooraf
Tijdens het schrijven van dit artikel stapte de SP uit de coalitie. Aangezien dat pas speelde nadat het besluit over de nieuwbouw van het gemeentehuis was genomen,  komt het in dit stuk ook niet ter sprake.

Tijdlijn
18 dec 2017   – raad akkoord 1e plan
17 okt 2018   – energielabels officieel van kracht (Staatsblad)
sep 2018      – rapport SMV – slopen ipv renoveren (conclusie gemeente)
30 jan 2019   – burgemeester Sikkema geïnstalleerd
2 april 2019  – 1e voorlichtingsavond gemeenteraad, incl. financiële sheets
27 mei 2019   – 2e voorlichtingsavond gemeenteraad, incl. financiële sheets
24 juni 2019  – commissievergadering
8 juli 2019   – beslissende raadsvergadering

Gezien de lengte van het artikel is het in 2 stukken geknipt.
Deel 1 (dit artikel)
Bevat de argumenten van de voor- en tegenstanders.

Deel 2
Hier wordt nader ingegaan op de kwaliteiten van een aantal raadsleden en wat er mis mee is. Deel 2 staat hier [link].


Inleiding
Op 8 juli 2019 nam de Oldambtster gemeenteraad het besluit om het   gemeentehuis aan de Johan Modastraat in Winschoten grotendeels te slopen en te vervangen door een nieuw gebouw. Het historische deel blijft staan, maar de aanbouw uit de jaren 80 en 90 wordt gesloopt. Een deel van de U-vormige nieuwbouw komt op het terrein naast de Hema. Daarnaast wordt het Hema-pand ook bij de nieuwbouw getrokken en wel door op de 1e verdieping een nieuwe raadszaal te realiseren. Voor de financiering van het project sluit de gemeente een lening af van ca 25 miljoen euro die in 40 jaar wordt afgelost.

Dit artikel gaat uitgebreid in op het besluit tot nieuwbouw, omdat het vergaande consequenties heeft voor het huishoudboekje van de gemeente en het straatbeeld in dat deel van Winschoten.


Waarom nieuwbouw en uitbreiding gemeentehuis?
De uitbreiding is nodig, omdat de gemeente vindt dat alle ambtenaren op 1 centrale plek zouden moeten werken (nu verspreid over meerdere gebouwen). Het eerste plan daarvoor is in 2017 al door de raad goedgekeurd.

Tijdens de uitwerking van dat plan veranderden echter de inzichten. Diverse bouwtechnische adviesbureaus stelden rapporten op over de bouwkundige staat van het huidige gemeenthuis en welke renovatie-aanpassingen er nodig zouden zijn om aan energielabel A te voldoen. Voor kantoren verplicht vanaf 2030. Dat is met het huidige gemeentehuis volgens deskundigen niet echt een probleem. Het heeft nu al label C.

Wat betreft de hoogte van de renovatiekosten spraken die rapporten elkaar nogal tegen. Volgens een niet-openbaar rapport van bouwadviesbureau Hevo zou dat 10 jaar lang 600.000 euro gaan kosten. Dus in totaal 6 miljoen voor alleen renovatie van het gemeentehuis.

Een ander rapport opgesteld door Syplon komt uit op 3,5 miljoen. [Tabel+grafiek staan hier.] Dat is nogal een verschil. De raad stelde echter geen vragen.

Voor het college van B & W waren de hoge renovatiekosten een prachtig excuus om onderzoek te doen naar de kosten van een nieuw gemeentehuis. Uitgaande van het duurste advies denkt het college voor “slechts” 120.000 euro extra per jaar aan exploitatiekosten een nieuw en ook nog eens energieneutraal gebouw te kunnen neerzetten.
Energieneutraal houdt in dat het gebouw net zoveel energie opwekt, bijvoorbeeld met zonnepanelen, als dat het verbruikt. Die stap is met het bestaande gebouw niet te realiseren. Is wettelijk gezien ook niet nodig.

Die argumenten die het college gebruikt voor nieuwbouw zijn volgens BOB discutabel en misleidend. Samenvatting [hier] en uitgebreid artikel [hier].


Toelichting huidig plan
De gemeenteraad is op verschillende manieren geïnformeerd over de plannen. De belangrijkste informatiebron waren 2 voorlichtingsavonden.  De presentatiesheets staan [hier] en [hier]. Vervolgens werden er nog enkele tientallen vragen schriftelijk beantwoord [vragen+antwoorden hier] en dat was het dan.

Tijdens de voorlichtingsavonden kregen de raadsleden o.a. onderstaande tabel te zien waarin diverse scenario’s worden vergeleken, zoals renovatie en nieuwbouw.

Tabel 1: vergelijking diverse verbouw/nieuwbouw varianten (klik voor groot)
(bron: gemeente Oldambt, lay-out achtergrondkleur toegevoegd door BOB)

In die tabel staat helemaal links (geel gearceerd) het oorspronkelijke plan uit 2017. (Uitbreiding gemeentehuis met nieuwbouw en gebruik bovenverdieping Hema.) Daarnaast staan de 4 nieuwe varianten. Daarvan zou het complete sloop/nieuwbouwplan (blauw) het goedkoopst zijn. Al stijgen in die versie de jaarlijkse lasten nog altijd met minimaal 120.000 euro.

Het leek alsof de raad iets te kiezen had, maar goed beschouwd had het college van B & W al een keus gemaakt, namelijk sloop en nieuwbouw. Via raadsbrieven, diverse vergaderingen en selectief uit rapporten citeren werden de raadsleden “gemasseerd” om toch vooral akkoord te gaan met het collegeplan. [uitgebreid beschreven in vorig BOB-artikel]

Dat “sturen” was duidelijk te zien aan het uiteindelijke voorstel waar de raad over moest beslissen. Bovenstaande tabel kwam in dat verhaal al niet meer voor. Wel werd een nieuwe tabel getoond, die staat hieronder (tabel 2). Dat is de layout-technisch iets aangepaste versie van bovenstaande blauwe kolom.

(Klik voor groot)

Merkwaardig genoeg werd tijdens de beslissende raadsvergadering over het 1e plan uit 2017 vrijwel niet meer gesproken, alleen het CDA stipte het nog aan. Dat is best wel bijzonder, omdat het veruit de goedkoopste variant is. De jaarlijkse exploitatielasten dalen hierbij zelfs.

Het is al met al een behoorlijke brei aan informatie. Dat er raadsleden zijn, die daar niet doorheen kunnen kijken, is absoluut geen schande. Juist daarom is het zo belangrijk om het plan door minstens 1 onafhankelijke deskundige te laten beoordelen.


Beslissende raadsvergadering
Op 8 juli 2019 ging de gemeenteraad akkoord met het sloop/nieuwbouwplan van het huidige gemeentehuis in Winschoten. Tijdens die raadsvergadering hebben de oppositiepartijen Gemeentebelangen Oldambt (GB), Oldambt Actief (OA) en VCP bijna 2 uur lang geprobeerd dat besluit uit te stellen. Zij wilden het plan graag door een onafhankelijk bureau laten onderzoeken. De overige partijen zagen daar echter niks in.

Het blijft bijzonder dat een raadsmeerderheid de olifant in de kamer niet wil zien, namelijk een ambtelijke organisatie die een voorstel moet schrijven voor de raad over een nieuw gemeentehuis waarin zij (de ambtenaren) zelf komen te werken. Het eindresultaat laat zich raden.  Alleen dat argument zou al voldoende reden moeten zijn voor een onafhankelijk onderzoek.

Gezien de belangrijkheid van het project en vooral de hoeveelheid geld die er mee gemoeid is, staat hieronder per partij waarom zij voorstander is van sloop/nieuwbouw en een onafhankelijk onderzoek niet nodig vindt. Vermeld zijn zowel de tekst als het audio-fragment, opdat niemand zich kan verstoppen achter de woorden “Ich habe es nicht gesagt”.

Eerst komen de argumenten aan bod van de 4 coalitiepartijen gevolgd door de oppositionele meelopers CDA, CU en D66.


Coalitiepartner PvdA

Ger Klein van oppositiepartij Gemeentebelangen hield een uitgebreid pleidooi om het plan door een externe deskundige te laten beoordelen. Hij vond dat het huidige plan in te korte tijd oftewel met “stoom en kokend water” door de raad werd gedrukt. Dat schoot PvdA-fractievoorzitter Hilbert Flokstra in het verkeerde keelgat (audio hier):

Ik heb nog een opmerking over de woorden “stoom en kokend water”. Meneer Nieboer zei net al negen jaar.
Inmiddels zijn we ook twee informatieavonden verder. Talloze weken tijd om schriftelijke vragen te stellen. Talloze mogelijkheden om alternatieven aan te dragen dan wel voor te stellen. Talloze kansen om in het voortraject hier nog eens een keer goed over te hebben. U heeft alle kans gehad.

Meneer Flokstra lijkt hier zelf het besef van tijd kwijt te zijn. De gemeente is hier “niet al vele jaren mee bezig”. Laat staan 9 jaar. Klopt sowieso ook niet qua tijdlijn, want de Kijkshop, oude De Boer supermarkt + parkeerterrein zijn pas in 2016 aangekocht. Toen wist de gemeente nog niet eens concreet wat er mee te doen [DvhN_18-11-2016 wethouder Broekuizen “we konden het kopen en hebben meteen toegehapt”] Daarnaast is het zo dat het huidige plan met sloop en herbouw amper 1 jaar oud is.

Vervolgens gaat Klein in op de tabel met besparingen die de sloop/nieuwbouw zou moeten opleveren (tabel 2 hierboven). Die besparingen zijn vooral schattingen.
Het meest bijzondere is nog wel dat de energiekosten van de gesloopte bibliotheek als besparing worden gezien op de energiekosten van het nieuwe gemeentehuis. Daardoor lijken de jaarlijkse lasten lager.
Wederom was het Flokstra die op Klein’s woorden reageerde (audio hier):

Ja een schatting. Dat is uitgelegd. Nu komt u dan met de bibliotheek. U heeft vanmiddag een mail gehad waarin uitgelegd is waarom die bijvoorbeeld is meegenomen.

Flokstra gaat hier wederom de mist in. Het energieverbruik van de bibliotheek staat uitsluitend in het raadsvoorstel.  Tijdens de eerdere voorlichtingsavonden kwam dat niet ter sprake. Niemand van de raadsleden is dat blijkbaar opgevallen, BOB echter wel en meldde dat in een artikel op vrijdag 5 juli [link]. Vervolgens stelde de PvhN in het weekend schriftelijke vragen, die uit naam van gemeentesecretaris Groothuis op maandag 8 juli een paar uur voor de raadsvergadering werden beantwoord.

Je zou verwachten dat de raadsleden massaal aan de bel zouden trekken over deze misleiding, maar op Ger Klein van Gemeentebelangen na, zweeg iedereen.

PvdA-fractievoorzitter Flokstra lijkt de opmerking van Klein eigenlijk maar gezeur te vinden. Blijkbaar vindt Flokstra het heel normaal dat je een paar uur voor een vergadering nog antwoorden krijgt op vragen. Dat het energieverbruik van de gesloopte bibliotheek als voordeel wordt meegerekend voor het nieuwe gemeentehuis vindt Flokstra ook niets bijzonders. Tja, dan ga je toch wel ernstig twijfelen aan man’s geestelijke vermogens.


Aan het begin van dit artikel is al gemeld, dat een belangrijk argument om nieuw te bouwen de renovatiekosten van het huidige gemeentehuis zouden zijn. In de duurste variant bedragen die 6 miljoen euro. Een andere versie spreekt over 3,5 miljoen. Hier proberen het college en de ambtenaren de zaak te sturen door het ongunstigste scenario aan te halen.

PvdA-fractievoorzitter Flokstra doet aan dat sturen vrolijk mee. Waarschijnlijk heeft hij de stukken niet gelezen en kraamt daardoor onzin uit.  Lees, luister en huiver (audio hier):

Daarnaast is er door extern bouwadviesbureau Hevo al aangetoond dat de kosten voor renovatie van bestaande gebouwen aan de Johan Modastraat eigenlijk te hoog zijn voor het te verwachten eindproduct. In de vergelijkingstabellen is terug te vinden dat deze optie structureel vele malen duurder is dan de optie van nieuwbouw. Structureel dus het is ook al vaak genoeg geen woord structureel meer noemen maar 120.000 euro. Volledig nieuwbouw heeft dan ook onze voorkeur. We kunnen ons dan ook vinden in het voorliggende voorstel.

Volgens de gemeente zou nieuwbouw t.o.v. van renovatie “slechts” 120.000 euro per jaar duurder zijn (zie tabel 2 hierboven). Dat het een zeer onrealistisch bedrag is, wil blijkbaar niet doordringen tot Flokstra en co.

Dat de nieuwbouw onnodig duur wordt door het gebouw energieneutraal te maken, vindt de PvdA geen enkel probleem (audio hier):

We hebben het college al meegegeven dat duurzaamheid een hoge prioriteit heeft bij de PvdA. We zijn dan ook verheugd met het feit dat een nieuw gebouw energieneutraal gebouwd wordt. Dat kunnen wij alleen maar aanmoedigen.

Los van de inhoudelijke onzin die Flokstra hierboven in alle gevallen verkondigt, is er nog een bijzonder aspect aan zijn gedrag. Het lijkt alsof hij nog nooit van dualisme heeft gehoord. De wethouders zouden hier het plan moeten verdedigen i.p.v. coalitiepartner PvdA.

(Het dualisme is in 2002  ingevoerd. Een belangrijk onderdeel daarvan is, dat de raad niet meer meebestuurt, maar juist een controlerende functie heeft.)


Coalitiepartner PvhN

Over het idee dat volgens de vergelijkingstabel 1 nieuwbouw goedkoper zou zijn dan renovatie (10 jaar lang 600.000 euro) zei PvhN fractievoorzitter Jurrie Nieboer het volgende (audio hier):

Volgens mij is het zo als je niets doet, praten we over 6 ton. Als je nieuw bouwt kost dat 120.000 euro. In mijn belevingswereld kun je dan beter nieuw bouwen.

Net als PvdA-fractievoorzitter Flokstra loopt ook Nieboer hier braaf achter het collegevoorstel van sloop/nieuwbouw aan. Dat er al 2 rapporten (Heva en Syplon) zijn met totaal verschillende renovatiekosten is hem blijkbaar ook ontgaan. Laat staan dat hij er kritische vragen over stelt. Daarnaast is hij blijkbaar het 1e voorstel uit 2017 alweer vergeten wat nog veel goedkoper is. Ook hij vindt dat het ambtelijk voorstel weliswaar veel aannames bevat, maar desondanks toch moet doorgaan zonder een extern onderzoek vooraf.

Dat het energieverbruik van de gesloopte bibliotheek als voordeel wordt meegerekend voor het nieuwe gemeentehuis vindt Nieboer ook niets bijzonders (audio hier).

Wij hebben hem goed nagelezen. Er staan inderdaad veel aannames in. Ik neem aan dat dat ook aannames zijn, die je niet altijd om kunt omzetten in een feitelijkheden.

Geeft mij ook direct de opmerking weer dat wij niet voor een Rekenkamer aan de voorkant (=vooraf, domme ambtenarentaal, BOB) zijn zoals voorgesteld door Gemeentebelangen. De beantwoording en de openstaande vragen waren voor onze fractie duidelijk en staan de besluitvorming niet in de weg.


Coalitiepartner SP

Het verhaal van SP-fractievoorzitter Linda Bolderman is dermate warrig, dat ik het grootste deel hier als tekst heb weggelaten. Wie zich daar zelf van wil overtuigen, kan [audio hier] haar complete verhaal beluisteren.

En dan de laatste tijd zijn er ineens geluiden met betrekking tot uitstellen, stoppen, alternatieven onderzoeken etcetera. Maar wat ons betreft zijn er in 2017 al heel duidelijke keuzes gemaakt met betrekking tot deze locatie en daar is ook wel in geinvesteerd.

Wat ons betreft zitten in deze vervolgstappen aan de Poort geen punten die veroorzaken dat je weer naar nul terug zou moeten gaan in de besluitvorming en genomen raadsbesluit van tafel zou moeten vegen met alle financiele gevolgen van dien. Niet dat wij vinden dat je nooit pas op de plaats zou moeten maken maar we zien in dezen de noodzaak en de meerwaarde niet.

En dat sluit dat ook gelijk aan bij de motie die wij niet zullen ondersteunen omdat volgens dat de alternatieven en het voortraject niet zorgvuldig is. Daar zijn wij het niet mee eens.

Net als bij de PvdA en PvhN lijkt ook de SP het huidige raadsvoorstel niet te hebben doorgelezen of begrepen.


Coalitiepartner VVD

Het meest wonderlijke is het gedraai van de VVD. In 2017 zat de partij in de oppositie en gaf zij, uitgebreid beargumenteerd door Erich Wünker, aan waarom nieuwbouw naast de Hema geen goed plan was.

Inmiddels maakt de VVD deel uit van de coalitie en is meneer Wünker wethouder. Heeft er toe geleid dat de VVD nu ineens grotendeels voorstander is van het oude plan + sloop en herbouw gemeentehuis. In 1,5 jaar 180 graden draaien qua standpunt. Hoe wil je dat in vredesnaam aan je kiezers verkopen!

Ik kan het dan ook niet nalaten om de meeste woorden van Wünker hier nog eens te herhalen (audio hier):

Ja, ik blijf het jammer vinden dat we in het duurste stukje kernwinkelgebied kantoren gaan bouwen. Ook al is het dan op de eerste verdieping en komt er een HEMA op de onderste laag. Vaak zie je dan om 4 uur half 5 de kantoren leeg zijn en dat het gewoon een donkere muur wordt.

Ten slot nog een opmerking over de toekomst, het scenario. Nogmaals, ik mis ook helaas die analyse, de afweging in het hele plan. We zijn nu echt bezig om een korte termijn plan neer te leggen voor de komende jaren tav de kantoren. Ik denk toch dat het goed zou zijn geweest zouden we hebben gekeken naar alles wat er op ons afkomt t.a.v. automatisering, t.a.v. verwachtingen etc etc waardoor de rol van de overheid een heel andere zou worden, althans dat is onze verwachting. En of dan passend is, om nogmaals op dit stuk van het centrum in Winschoten een nieuw gemeentehuis te bouwen, is voor ons een grote vraag. 

Dat was Erich Wünker tijdens de raadsvergadering van 18 december 2017 toen zijn partij tegen het toenmalige plan voor alleen uitbreiding van gemeentehuis stemde.

Terug naar de raadsvergadering van 8 juli 2019.
Wat betreft het huidige standpunt zei VVD-fractievoorzitter Harold de Groot het volgende (audio hier):

Als VVD zijn we voor een goede stedenbouwkundige invulling midden in het centrum van Winschoten en de nieuwbouw van gemeentehuis en raadszaal. Dat hebben wij ook aangegeven. Belangrijk vinden we in deze periode van bezuinigingen dat er een goede uitleg is naar de inwoners.

Wel, in die uitleg is de gemeente nog steeds niet geslaagd. (Net als bij de sloop van de bibliotheek.) Maar de partij gaat nog een stapje verder door te refereren aan een voorstel om het nieuwe gemeentehuis met name in de avonduren beschikbaar te stellen voor clubs en verenigingen (audio hier):

En als laatste hebben we gezegd, vinden we ook belangrijk, is de multifunctionele inzetbaarheid van het gebouw of de gedeelten van het gebouw. Zeker in de avonduren. Ook dat is toegezegd door de wethouder (Swagerman, BOB) om dat mee te nemen in de exploitatie.

Het gemeentehuis als een soort “dorpshuis” vinden meer partijen een mooi plan, maar dat is echter niet erg realistisch en lijkt vooral bedoeld om de burgers enthousiast te maken voor het nieuwe gebouw. Er zal toezicht moeten zijn en dat kost geld. En je beconcurreert commerciële zaalverhuurders. Maar dat zou dan in overleg moeten met die bedrijven. Geweldig voorstel van een partij die zegt zich in te zetten voor ondernemers.

Wat betreft het voorstel van de oppositie om het nieuwbouwplan vooraf door een onafhankelijke deskundige te laten onderzoeken, vindt de VVD dat ook niet nodig (audio hier):

En dan vind ik het ook jammer dat er partijen zijn die dan aan het einde van de rit, zo noem ik het maar even, bij de vaststelling toch nog allemaal twijfels hebben over cijfers over aannames. En dan ook nog om in deze fase te zeggen. Ja we zijn niet tevreden dus we zetten de Rekenkamercommissie in om daar naar te kijken. Kan je ook zien als een gebrek aan vertrouwen in het college. Wij als VVD zullen dan ook niet instemmen met de motie van GemeenteBelangen (GB) op dit vlak.

De onderbouwing (exploitatie) is vooral gebaseerd op aannames, verdraaiing van argumenten en leugens. Juist daarom is een extern onderzoek zo belangrijk. Vertrouwen hebben in het college zoals De Groot zegt, is wel heel erg onnozel. Ook zijn partij heeft geen kritische vragen gesteld.
Wat betreft het inzetten van de Rekenkamer verkondigt de VVD nu ook een heel ander standpunt dan bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Eén van de vragen van de stemwijzer ging over het instellen van een vaste rekenkamer. De VVD zei daarover het volgende:

“Voor projecten met een omvang groter dan 1 miljoen euro of met een groot maatschappelijk effect, willen wij altijd een rekenkameronderzoek. Na 2 jaar willen we de werking evalueren en eventueel aanpassen.”

Het document staat [hier]. (Ook de standpunten van de andere partijen.)

Al met al getuigt het gedraai van de VVD van een Ruttiaanse flexibiliteit waar de landelijke naamgever jaloers op zal zijn.

 

Dat waren de argumenten van de 4 coalitiepartijen PvhN, PvdA, SP en VVD. Van de oppositiepartijen waren er 3 voorstander van het nieuwbouwplan en tegen het voorstel om extern onderzoek te doen.


Oppositiepartij D66

Ook D66 lijkt niet te begrijpen wat aan het plan ontbreekt, namelijk een goede financiële onderbouwing. In plaats  daarvan komt fractievoorzitter Fokke Fennema met inhoudsloze argumenten als “vooruitgang” en “werkgelegenheid” (audio hier):

D66 is, maar dat zal niemand hier verbazen, voor vooruitgang. En dit hele project ademt de sfeer van vooruitgang.

Ik vind de rekensom die net gemaakt is, of het nou 7 of 6 ton is versus 120.000 euro, dat vind ik een bijzonder belangrijke in dit hele verband.
En als je dan kijkt dat daarmee waarschijnlijk op langere termijn een hoop geld kunnen besparen is dat des te mooier. De werkgelegenheid. Ik noem het toch nog maar eventjes nadrukkelijk. Het is al even genoemd door de VVD maar het is zeker zo dat als je een dergelijk project uiteindelijk dan toch realiseert, dat daar heel veel werkgelegenheid voor deze regio mee gemoeid is en dat kan toch beslist geen kwaad. Kortom we zijn hier voor.

En we zijn tegen de motie want die vertraagt het allemaal.

Ook meneer Fennema heeft niet begrepen dat de nieuwbouw per jaar minstens 120.000,- euro meer kost. Dus niks “waarschijnlijk besparing op langere termijn”.


Oppositiepartij ChristenUnie

De ChristenUnie heeft veel vertrouwen in het gemeentehuisplan. Zeker als het gaat om de financiële onderbouwing. Fractievoorzitter Gert Jan Bolt zei het als volgt (audio hier):

Wij hebben heel veel informatie gehad. Voor ons is dat voldoende. Ik twijfel niet aan cijfers die gegeven worden door het college.  Als dat wel zo is, dan hebben we een ander probleem, denk ik. Ik denk dat het college en de ambtenaren achteraf zo goed mogelijk met alle kennis die er is, dit ons hebben voorgelegd. En dan ga ik er van uit, als je een onafhankelijk onderzoek gaat doen, dat dat niet zo heel veel anders zal uitkomen.

De CU is een zwaar gelovige partij met veel vertrouwen in wat in de bijbel staat beschreven, ook al is dat niet te checken. Je moet het aannemen, geloven. Dat gaat echter niet op voor een begroting. Die kan door een externe deskundige worden gecheckt.

De taak van een raadslid, zeker in de oppositie, is nou juist het kritisch kijken naar cijfers van het college. Dat het voorstel geschreven is door ambtenaren, de direct belanghebbenden, zou al voldoende reden moeten zijn om de cijfers te wantrouwen.

Als er al een rapport moet komen, dan maar achteraf. Bolt zei dat als volgt (audio hier):

Ik krijg toch wel sterk de indruk dat de indieners het project liever willen schrappen en dat met deze motie willen proberen. Want de ChristenUnie zou best mee kunnen gaan in een motie voor een Rekenkameronderzoek maar niet vooraf en niet om deze reden. 


Oppositiepartij CDA

De beide leden van de CDA-fractie gaven tijdens de raadsvergadering aan grote moeite te hebben met de nieuwbouwplannen. Fractievoorzitter Tim van Bostelen omschreef dat zo (audio hier):

Als CDA worstelen we behoorlijk met dit dossier en de hele worsteling komt eigenlijk samen in één vraag: Waarom is dit voorstel op dit moment het enige juiste voorstel waar we met elkaar over beslissen? Voor Winschoten en Oldambt.

Andere kant is er in 2017 is er al een raadsbesluit genomen waar ook de toenmalige CDA fractie mee heeft ingestemd, omdat dat op dat moment het juiste besluit leek te zijn. Inmiddels zijn we ook weer een ruim anderhalf jaar verder en blijken diverse ontwikkelingen bijgekomen waardoor dat besluit blijkbaar niet meer de juiste is, terwijl dat wel een veel goedkoper besluit is dan het voorstel wat er nu voorligt.

Heldere woorden. Als je zo duidelijk twijfels hebt, begrijp ik niet hoe je toch voor kunt stemmen.

Tot zover de argumenten van de voorstanders van het nieuwe gemeentehuisplan.


Wie waren de voor en tegenstemmers?
De door raad genomen besluiten staan op de gemeentelijke website [link], maar daar staat alleen welke partij voor of tegen heeft gestemd. De naam van het raadslid ontbreekt. Dat is niet erg transparant.
Uiteindelijk zijn het wel mensen die een stem uitbrengen. Een raadslid wordt geacht zelf na te denken en zich niet te laten leiden door het fractiebeleid of het plan van de (eigen) wethouder.

En wie zijn die raadsleden?

Voor: 17 stemmen
PvdA
PvhN
SP
VVD
CDA
CU
D66
Hilbert Flokstra, Fred Greven, Geert Kluiter,  Alida Michels
Jurrie Nieboer, Mark Kalse
Linda Bolderman, Martin Viel, Harma Nobbe, Johannes Wesselink
Harold de Groot, Sander Leuning, Cindel Hessels
Tim van Bostelen, Bianca Lubberts
Gert Jan Bolt
Fokke Fennema
Tegen: 7 stemmen
VCP
GB
OA
Engel Modderman, Jan Kenter, Alma de Groot
Ger Klein, Grietje Musch, Petra Kugel
Nico Postmus
Afwezig: 1 stem
PvhN
Kirsten Bos-Perdok

 

Tot zover deel 1 van dit artikel. Deel 2 staat [hier].

Gemeentehuis – sloop/nieuwbouw – de verantwoordelijken – Deel 2-2

Deel 2
In dit deel wordt nader ingegaan op de kwaliteiten van een aantal raadsleden en wat daar mis mee is.
Deel 1 staat hier [link].


Kwaliteit raadsleden 1 – verstand op nul

Wat in het 1e deel van dit artikel weer eens duidelijk werd, is dat raadsleden volstrekt niet rationeel te werk gaan. Het plan rammelt aan alle kanten, maar de voorstanders vertikken het om kritische vragen te stellen of zelfs maar de stukken goed door te lezen. De raadsleden volgen hierbij braaf wat de wethouder en partijleiding hebben bedacht. Of een raadslid nou dom of slim is, doet blijkbaar niet ter zake. Ze hebben zichzelf gedegradeerd tot ja-knikker. Sommigen vinden het misschien wel prettig dat er voor hun gedacht wordt, maar van met name de wat slimmere raadsleden verwacht je toch wat meer inbreng.

Een deel van de raadsleden bekleedt een maatschappelijke functie waarbij een redelijk ontwikkeld denkvermogen een vereiste is. In de raad schakelen zij die kwaliteit echter volledig uit en gedragen ze zich als makke schapen. Ik wil een paar van die raadsleden eruit pikken en wat nader aan u voorstellen.

 

PvdA – Geert Kluiter

In het dagelijkse leven is meneer Kluiter afdelingsdirecteur op het Dollard College in Winschoten.

Op zijn Linkedin account omschrijft hij zichzelf als volgt:

“Strategische visionair met daadkracht, innovatief vermogen en diepgeworteld geloof in het ontwikkelpotentieel van mensen.”

Ook dit is mooi:

“Als leidinggevende in het onderwijs ben ik het best te typeren als een strategische visionair met daadkracht.”

Allemaal inhoudsloze bla-bla. Als raadslid valt hij volledig door de mand en geeft hij juist het verkeerde voorbeeld door uitsluitend als ja-knikker voor zijn partij te fungeren. Het is te hopen dat hij als onderwijsdirecteur wat beter z’n best doet.

Inmiddels is hij uit de fractie gestapt en gaat op eigen houtje verder. Kluiter is niet met voorkeursstemmen gekozen (had slechts 57 voorkeursstemmen), maar meent toch recht op zijn zetel te hebben. Wanneer je zo handelt, begrijp je er dus niks van. Wegwezen kerel. Uiteindelijk is Kluiter niets anders dan een zeteldief, die bij de  volgende verkiezingen verdwenen zal zijn.
Betekent dat er nu 11 partijen in de Oldambtster gemeenteraad zitten op een totaal van 25 zetels.

 

CDA – Tim van Bostelen
Beroepshalve is meneer Van Bostelen werkzaam bij accountantskantoor Van der Meer. Hij is dus gewend om kritisch naar cijfers te kijken. Helaas geldt dat blijkbaar niet voor gemeentelijke cijfers.

Van Bostelen is niet alleen raadslid, maar zit ook in het bestuur van Dorpsbelangen Nieuwolda als penningmeester [screenshot]. Die club heeft nauwe banden met de gemeente, o.a. over energiezaken. Dat Van Bostelen hier 2 petten op heeft, wil blijkbaar niet tot hem doordringen.

 

VVD – Harold de Groot
De Groot is in het dagelijks leven werkzaam bij de gemeente Midden-Drenthe (Beilen, Smilde + heleboel dorpen). Als hoogste ambtenaar is hij verantwoordelijk voor de afdeling “ruimtelijke zaken” (bouwen en slopen). Betekent dat hij aan één kant een functie heeft met veel “macht”, maar uiteindelijk ook als een soldaat de “bevelen” van het college uitvoert. Vandaar ook zijn opmerkingen bij het raadsbesluit over het nieuwe gemeentehuis “dat we vertrouwen moeten hebben in het Oldambtster college”. Dat hij in het Oldambt als VVD-fractievoorzitter een heel andere functie heeft, wil blijkbaar niet doordringen.


Wat er mis is met de huidige generatie politici
De Groot is een goed voorbeeld van wat er mis is met de huidige generatie politici. Ze waren of zijn ambtenaar en gaan vervolgens in de politiek. Zien we ook op landelijk nivo. Kasja Ollongren (D66) was jarenlang ambtenaar, vervolgens wethouder tot ze uiteindelijk minister werd. Staatsecretaris Menno Snel idem dito. Werd nog gauw lid van D66 voordat hij benoemd werd.

Ze kennen het ambtelijke wereldje en de politiek en hebben daardoor een voorsprong. Zien we bijvoorbeeld ook terug bij de PvdA Oldambt. Tot voor kort waren alle 4 raadsleden ambtenaar (niet op gemeentelijke nivo).
Ook de raadscommissie heeft een hoog ambtelijk nivo. Van juli 2017 tot oktober 2019 zat in de raadscommissie een PvdA’ster die als ambtenaar jarenlang nauw samenwerkte met PvdA-wethouder Broekhuizen. Tja, dan zijn de lijntjes wel erg kort. Sinds 2017 werkt ze in Delfzijl. Haar echtgenoot is ook gemeenteambtenaar, maar in een andere gemeente. Als er zo dichtbij geen andere referentie is, denk je toch al gauw dat de hele maatschappij net als de ambtelijke wereld functioneert.

Nog steeds is één van de raadscommissieleden een oud-ambtenaar (Jans Pals) en bestaat het bestuur voor minstens de helft uit ambtenaren. Dat is nou niet bepaald een afspiegeling van de maatschappij.

Dat gold ook voor de vorige D66-raadsleden. Johnny de Vos was ambtenaar bij de gemeente Hoogezand-Sappemeer en Pascal van Corbach raadsgriffier in Assen.

In het artikel “waarom de politiek anders denkt dan de burger” heb ik daar al eens over geschreven. Het is de verambtelijking van het openbaar bestuur.


Kwaliteit raadsleden 2 – gebrek aan verantwoordelijkheid

Een ander deel van de raadsleden lijkt werkelijk geen idee te hebben waar mee bezig te zijn en wat hun verantwoordelijkheid is.

ChristenUnie – Gert Jan Bolt
Wanneer de gemeenteraad vergadert over een omstreden project van 25 miljoen euro, zou je verwachten dat ieder raadslid alle aandacht bij de vergadering heeft. Helaas was meneer Bolt niet helemaal bij de les. Ergens had hij aangegeven een vraag te willen stellen.
Op het moment dat de voorzitter hem het woord wil geven, hoort hij dat niet. Het excuus was dat hij even bezig was met een app-debat !!  (audio hier)

Als raad ben je bezig met het besluit over een project van 25 miljoen en meneer Bolt is doodleuk aan het appen.

In deel 1 van dit artikel kwam de onkunde van Bolt ook al een aan de orde en nu dus in nog veel ernstiger mate. Het is zondermeer duidelijk dat Bolt niet vooraan stond toen zijn Lieve Heer de verstandelijke vermogens uitdeelde.
Beste ChristenUnie-fractie, u wilt mij toch niet wijsmaken dat Bolt uw beste man is om in de raad te zitten. Stuur deze man alsjeblieft naar huis.

PvhN – Jurrie Nieboer
In het BOB-artikel van 5 juli 2019 schreef ik het volgende over het standpunt van de PvhN voor wat betreft uitbreiding stadhuis via een loopbrug met de bibliotheek.

Fractievoorzitter Jurrie Nieboer zei daarover in de krant (Dagblad) het volgende:

“De gemeente Oldambt moet de komende jaren miljoenen euro’s bezuinigen. De Partij voor het Noorden (PvhN) vindt het daarom ongepast dat er mogelijk een nieuw stadhuis in Winschoten wordt gebouwd.”

Kijk, dat zijn verstandige woorden. Maar hij zei nog meer. Nogmaals de krant.

“Ook heeft hij er voor gepleit om het huidige gemeentehuis na een aantal bouwkundige ingrepen, de komende tien tot vijftien jaar te blijven gebruiken. De naastgelegen bibliotheek kon via een glazen loopbrug verbonden worden met het huidige stadskantoor.”

En wanneer zei Nieboer dat allemaal? In het Dagblad van het Noorden van 19 juli 2010.

Het ironische is, dat nieuwbouw en bezuinigingen na 9 jaar weer actueel zijn.
In de raadsvergadering van 8 juli 2019 kwam Nieboer nog even terug op deze uitspraken (audio hier).

In 2010 zaten we net in de raad en waren we inderdaad in de veronderstelling dat met name ook de oude bibliotheek bouwkundig zo’n goed gebouw zou zijn, dat je volgens ons met een goede luchtbrug iets heel goeds kon neerzetten. We zijn nu negen jaar verder en we zijn nu ondertussen al achter dat het een echt heel slecht gebouw was. Dus vandaar ook even dat we in 2010 toen wel heel makkelijk, en ik weet ook wel in de oppositie dan kun je ook misschien soms wel even wat makkelijker wat roepen, konden zeggen van bouw maar een luchtbrug en herberg daar de ambtenaren.

Wat Nieboer hier zegt, is helemaal van de gekke. “Als je in de oppositie zit, roept je wel eens wat”. Nu maakt zijn partij deel uit van de coalitie. Waarom zouden we hem nu wel geloven? Voor hetzelfde geld roept hij nu ook maar weer wat.
Dit is een dermate ongeloofwaardige en vooral domme opmerking, waarvoor maar 1 oplossing is: spullen inpakken en ophoepelen. Daar is de deur! Doei meneer Nieboer.


Kwaliteit raadsleden 3 – gebrek aan dossierkennis (Klinker)

Naast raadsleden die hun verstand uitschakelen en/of niet bij de les zijn, is er ook nog een categorie met een gebrekkige dossierkennis (slecht geheugen).  Tijdens de raadsvergadering werd meerdere keren werden gerefereerd aan de uit hand gelopen bouwkosten van Cultuurhuis de Klinker en hoe dat nu te voorkomen.

PvhN-fractievoorzitter Jurrie Nieboer wist blijkbaar ook al niet meer wat hij gestemd had. Hij stemde in 2010 toch echt voor nieuwbouw. Wel was hij bijna een jaar later tegen het exploitatievoorstel.

Fokke Fennema van D66 maakte het nog bonter. Toen het Klinker-verhaal ter sprake kwam, zei hij het volgende (audio hier).

“Ik kan u verzekeren dat D66 in die tijd niet voor nieuwbouw van de Klinker was.”

Helaas voor meneer Fennema was zijn partij in 2010 wel degelijk voor nieuwbouw. De stelligheid waarmee hij die uitspraak doet, is ronduit beschamend. Dan ben je in mijn ogen een ordinaire leugenaar. In die tijd woonde Fennema nog niet in het Oldambt. Na zijn verhuizing heeft hij zich blijkbaar niet goed in het Oldambtster dossier van zijn partij verdiept.

Fennema is van beroep dominee. Dan verkondig je zaken waarin je vooral moet geloven. Het raadsvoorstel waarin staat dat D66 voor nieuwbouw van de Klinker was, is echter concreet en staat [hier].

Er zijn mensen voor minder getroffen door een bliksemstraal.
Fennema is eigenlijk net als Kluiter een zeteldief. Volgens zijn fractieleden viel er met hem niet samen te werken en hebben zij het vertrouwen in hem opgezegd. Vervolgens heeft het D66-partijbestuur aan Fennema gevraagd z’n zetel terug te geven. Dat heeft hij geweigerd.

 

En jawel, ook hier duikt meneer Bolt van de ChristenUnie weer op.
Hij snapt het weer eens niet (audio hier).

De poort van Winschoten, project dat eigenlijk best al lang loopt. Misschien wel vanaf 2010, werd zelfs 2011 geopperd. Ik kan me nog herinneren in 2010 dat we met spoed bijeengeroepen werden als fractievoorzitters door een aantal ondernemers van Handel en Nijverheid en dat het in de Havenkade een nieuw gemeentehuis moest komen. Zodoende zijn we hier al heel lang bezig.

Bolt is hier wel erg in de war. Wat hij bedoelt, is één van de plannen om de nieuwe Klinker destijds aan de Havenkade te bouwen.


Tot slot

Het is onbegrijpelijk dat de gemeenteraad een bedrag van 25 miljoen euro beschikbaar stelt voor sloop/nieuwbouw op basis van rammelende en soms leugenachtige argumenten. Dat vervolgens een raadsmeerderheid een onafhankelijk onderzoek vooraf van het nieuwbouwplan niet nodig vindt en meent dat zoiets achteraf altijd nog kan, is werkelijk van de zotte.

Wat in het plan ontbreekt, is het belang van de burgers bij een nieuw gemeentehuis. Aangezien de jaarlijkse exploitatielasten stijgen, betaalt de burger uiteindelijk meer.

Dat het gebouw energieneutraal wordt, maakt het onnodig duur, terwijl het voor de burgers geen toegevoegde waarde heeft. Het is ook geen wettelijke eis. Het is politiek hobbyisme zoals we dat vaker zien bij gemeenten. Veel politieke partijen hebben het merkwaardige idee dat een gemeente een zogenaamde voortrekkersrol moet vervullen als het gaat om maatschappelijke zaken.

Het is inmiddels ruim een jaar geleden dat het besluit tot sloop/nieuwbouw werd genomen. De inzichten veranderen al naar gelang de waan van de dag. Het corona-gedoe is ineens aanleiding om de plannen tegen het licht te houden. Ook is men er op het gemeentehuis eindelijk achter gekomen dat samenwerking met de Hema toch niet zo’n goed idee is. Met belastinggeld de Hema verbouwen en er vergaderruimtes en een raadszaal creëren was ronduit dom. De huidige raadszaal aan de Havenkade is een paar jaar geleden nog verbouwd voor € 156.00,-. Die investering is nog niet eens afgeschreven.

Maar een minstens zo belangrijk punt waar men niet naar wil kijken, is een mogelijke herindeling. Het is niet de vraag of er een herindeling komt, maar wanneer. Om nu minstens 25 miljoen euro in een nieuw gebouw steken waarvan je niet weet wat er op termijn mee gaat gebeuren, is dan ook uiterst kortzichtig. (Bedrag moet in 40 jaar worden afgelost.)

De verstandigste oplossing in mijn ogen is om alles zo veel mogelijk bij het oude te laten of eventueel alleen het 1e plan uit 2017 uit te voeren. (Dus niets slopen, alleen aanpassen naar energielabel A. En de raadszaal blijft waar die is aan de Havenkade.) Dan blijft de zaak financieel overzichtelijk i.p.v. van het aangaan van een lening voor nieuwbouw die altijd financieel uit de klauwen loopt.

Helaas lijkt de gemeente vastbesloten om door te gaan met het plan. De benoeming van nieuwe gemeentesecretaris Berlinda Aukema lijkt dat nog eens te bevestigen. Over de nieuwbouw zei ze het volgende:

“De huidige tijd vraagt veel van solidariteit en samenwerking. Maar ik zie in de nieuwbouw van het gemeentehuis en centrale huisvesting juist nu ook een mooie kans om een volgende stap te maken in de organisatie.”

Merkwaardige opvatting. Alsof het van belang is dat alle 350 ambtenaren in 1 gebouw rondlopen. Bijvoorbeeld een sociale dienst en afdeling Bouwzaken kunnen prima in aparte gebouwen zitten. Doet een beetje denken aan de benoeming van Hans Klopstra voorafgaande aan de nieuwbouw van de Klinker. Politieke windvaan Klopstra werd door de PvdA benoemd om het project “er door te drukken”.

Wat dit artikel daarnaast laat zien, is de verambtelijking van het openbaar bestuur, de politiek dus.  Daar waar zwakke politici de dienst uitmaken, kunnen sterke ambtenaren de macht grijpen. Vanuit democratisch oogpunt gezien, is dat een verontrustende zaak. Zie ook het artikel “Oldambt en democratie – de gemeentesecretaris.”).

Ook uit andere artikelen op deze website blijkt steeds weer, dat de raad grotendeels een nutteloos orgaan is. Het is ontluisterend om te zien, hoe samen met de wethouders en burgemeester een systeem in stand wordt gehouden waarin alleen de betrokkenen zelf geloven. Maar het is nep. Het is niets anders dan een schijndemocratie. Zie ook het artikel “Hoe democratisch is Oldambt?”. Gezien de opkomst bij gemeenteraads-verkiezingen vinden steeds meer kiezers dat ook. (Opkomstcijfers 2009: 42%,  2014: 55% en 2018: 50%)

Dat wordt nog eens bevestigd door de uitslag van het onlangs gehouden onderzoek “hoe democratisch is de gemeente Oldambt? Eén van de stellingen luidde “De gemeente luistert naar de mening van haar inwoners”.
Van de raadsleden is 61% het hier mee eens en de burgemeester en wethouders zelfs allemaal (100%).
Helaas voor de politiek vindt slechts 10% van de inwoners dat ook. [Tabel hier].

Op deze website staat een uitgebreid verhaal over de bouw en exploitatie van cultuurhuis “De Klinker” [link]. Dat is achteraf geschreven, omdat BOB destijds nog niet bestond. Dat is nu duidelijk anders, vandaar dat er inmiddels 2 uitgebreide artikelen zijn geschreven over het besluit tot sloop en nieuwbouw van het gemeentehuis. Raadsleden kunnen zich niet verstoppen achter dooddoeners als “we wisten niet beter” of “we hebben naar eer en geweten het besluit genomen”. Dat is op deze website inmiddels met talloze argumenten ontkracht.

Het is bijna wetmatig dat overheidsprojecten financieel uit de hand lopen. Dat zal in Oldambt niet anders zijn. Het is dan ook erg zuur dat de burgers (lees: belastingbetalers) worden opgescheept met een duur gebouw wat voor hun geen toegevoegde waarde heeft, maar waarvoor wel 40 jaar moet worden betaald.
Gefeliciteerd gemeenteraad met uw besluit.


Extra

Voor de geïntereseerden nog wat extra informatie.

Extra 1 – Invloed burgemeester?
Waar ik nieuwsgierig naar ben, is de invloed van burgemeester mevrouw Sikkema op de gang van zaken.

In haar vorige gemeente, Haarlem, was zij als wethouder verantwoordelijk voor o.a. energietransitie. Aangezien zij lid is van GroenLinks, een partij die zich gedraagt als de discipelen van de klimaatreligie, kan ik mij niet voorstellen dat zij zich nergens mee bemoeid heeft. Als burgemeester is zij publiekelijk vrijwel onzichtbaar, maar dergelijke mensen zijn achter de schermen juist extra actief.

In Haarlem was zij voorstander van plaatsing van (vervangende) nieuwe, extra grote windmolens [link]. De Oldambtster gemeenteraad is gelukkig fel tegenstander van windmolens. Helaas hebben de inwoners van onze provincie grote pech met een gedeputeerde van GroenLinks die wel groot voorstander is van windmolens. Deze mevrouw, Nienke Homan, is een gevaar voor het welzijn van de burgers en de algemene leefbaarheid op het platteland. Zij is “bovengronds” bezig, terwijl voormalige minister Kamp (VVD) en huidige minister Wiebes (VVD) via de “ondergrond” (gaswinning) bezig zijn de boel onleefbaar te houden.

 

Extra 2 – Correctief referendum?
Helaas heeft de landelijke overheid in 2018 het raadgevend referendum afgeschaft. Daarvoor in de plaats zou een correctief referendum moeten komen. Helaas is dat er nog niet. Zou een mooie gelegenheid zijn geweest om op die manier het raadsbesluit terug te draaien. Er ligt inmiddels (sinds januari 2019) een voorstel bij de 2e kamer om een dergelijk referendum in te voeren. Een initiatief  van Ronald van Raak (een goeie SP’er). Dan bestaat de mogelijk om idiote besluiten van de gemeenteraad terug te draaien.

 

 

Gemeentehuis – sloop en nieuwbouw – gegoochel met cijfers

Tijdlijn
Voor het terrein Hema-Bibliotheek-supermarkt de Boer zijn in het verleden diverse plannen geweest. Met name de eigenaar van het geheel, Gerhard Mestemaker, zat vol plannen. Hier een overzicht.

Tijdlijn Hema terrein
dec 2003 – Mestemaker koopt Langestraat 3 (voormalige NMB/ING)
jan 2004 – Mestemaker wil 16 appartementen+winkels bouwen
nov 2005 – Mestemaker koopt Kijkshop
jun 2007 – Plan 16 appartementen+winkels bouwen teruggetrokken. 
jan 2012 – Plan nieuw stadhuis, winkels, parkeerplsen, appart.menten
nov 2016 – Gemeente koopt alle bovenstaande panden/kavels van Mestemaker
okt 2018 – Supermarkt De Boer gesloopt
jun 2019 – Bibliotheek gesloopt

Oktober 2019 – voormalige supermarkt De Boer gesloopt

Inleiding
Het zal u niet ontgaan zijn, dat de gemeente Oldambt op rigoureuze wijze bezig is het terrein naast en achter de Hema ingrijpend te veranderen. In ambtelijke taal heet dat “herinrichten”. Inmiddels zijn de oude supermarkt De Boer en de bibliotheek gesloopt. De naam van het project is Poort van Winschoten. Waarom voor die naam gekozen is, heb ik nergens kunnen achterhalen. Een eerdere werknaam, Dommeringplaats, is heel wat toepasselijker, omdat op de Hema-plek het fameuze hotel Dommering heeft gestaan.

De gemeentelijke plannen voor het gebied zijn in een paar jaar tijd flink veranderd. De basis is echter nog steeds de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wil namelijk graag alle ambtenaren in 1 gebouw hebben.

De eigenaar van alle panden (behalve de Hema) en parkeerterrein was projectontwikkelaar Gerhard Mestemaker uit Emmen. Hij heeft o.a. het kantoor van de ABN+appartementen aan de Schönfeldsingel gebouwd. Voor het gebied naast en rond de Hema heeft hij in het verleden meerdere ambitieuze plannen ontwikkeld. De medewerking van de gemeente aan die plannen was niet altijd optimaal. Het meest ambitieuze plan dateert uit 2012.

Vlak voor de herindeling dacht hij met het toenmalige bestuur van de gemeente Winschoten zaken te kunnen doen. Er lag een plan voor de bouw van 5000m2 winkelruimte, driehonderd parkeerplaatsen, deels onder de grond en zestig appartementen. En jawel, een nieuw stadhuis. Mestemaker wilde de ambitieuze plannen, kosten 52 miljoen euro, met bouwbedrijf Rottinghuis en vastgoedbedrijf Vastgoud uit de stad Groningen ontwikkelen. Naar verluidt zag het nieuwe bestuur van de gemeente Oldambt er niets in. [Dagblad 10-01-2012]


Waarom iedereen in 1 gemeentehuis?
In 2010 zijn de gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland in het kader van een herindeling samengevoegd. Die samenvoeging heeft vreemd genoeg niet geleid tot minder ambtenaren (schrappen van dubbele functies). Uiteraard paste al dat gemeentelijk personeel niet in 1 gebouw (Winschoter gemeentehuis). Daarom werken zij in verschillenden gebouwen verspreid over de gemeente. Te weten het Winschoter gemeentehuis, aan de Garst en het voormalig gemeentehuis in Scheemda. Dat kan soms wat onhandig zijn, maar moderne communicatietechnieken kunnen veel problemen oplossen.
Het college en de gemeenteraad houden echter vast aan 1 groot gemeentekantoor voor alle ambtenaren.


Het 1e plan (2017)
In een paar jaar tijd heeft de gemeente 2 verschillende plannen voor het gebied bedacht. De gemeenteraad ging in december 2017 zelfs al akkoord met het 1e plan.
Wat hield dat plan in?

Allereerst de sloop van de oude supermarkt De Boer en bibliotheek. (Inmiddels uitgevoerd.) Op die plek zullen 6 vrijstaande woningen worden gebouwd met een weg er voor langs. Het belangrijkste onderdeel was echter de uitbreiding van het gemeentehuis. In die versie werd het gemeentehuis uitgebreid door naast de Hema een nieuw gebouw neer te zetten. Ook werd de 1e verdieping van de Hema bij de nieuwbouw betrokken. In ruil daarvoor krijgt de Hema de Kijkshop er bij waardoor alle winkelactiviteiten op de begane grond kunnen worden geconcentreerd. De gemeentelijke nieuwbouw zou via een luchtbrug verbonden worden met het bestaande gemeentehuis [zie eerder BOB-artikel].


Het 2e plan (2019)
Het nieuwste plan ziet er heel anders uit. [Zelf lezen kan hier.] De 6 nieuw te bouwen vrijstaande woningen zijn gebleven en het gemeentehuis wordt ook uitgebreid, maar het grootste verschil is dat het huidige gemeentehuis (de jaren 80 en 90 nieuwbouw) wordt afgebroken. Alleen het historische deel aan de Langestraat met de burgemeester- en wethouderskantoren blijft staan. Onderstaande tekening (oranje) laat zien hoe de bebouwing gaat lopen. Er ontstaat een U-vormig gebouw met in het midden een pleintje. De Johan Modastraat richting Langestraat is alleen nog toegankelijk voor wandelaars (en fietsers neem ik aan). In principe loopt de Modastraat straks achter het nieuwe gemeentehuis en voor de 6 nieuwe woningen langs.

Als alle ambtenaren in 1 gebouw komen te werken en daar ook de raadszaal een plekje krijgt, kunnen de overbodig geworden gebouwen worden verkocht. Dat en het lagere energieverbruik zou volgens het college zoveel geld besparen, dat nieuwbouw prima uit kan.

Ter onderbouwing van haar gelijk heeft het college onderzoek laten doen naar de invloed van nog te verkrijgen energielabels op de exploitatiekosten voor vijf gebouwen. Het gaat om:

  • Garst 1 Winschoten
  • Garst 7 Winschoten
  • Raadszaal Havenkade-West Winschoten
  • Gemeentehuis Winschoten
  • Gemeentehuis Scheemda

In dit artikel beperk ik mij tot het gemeentehuis aan de Modastraat, omdat die in de plannen zou moeten worden afgebroken. De reden voor afbraak en herbouw is wel erg kort door de bocht en op dubieuze wijze onderbouwd.
De kernwoorden zijn energielabels en energieneutraal. De landelijke overheid heeft bedacht dat in 2023 kantoorgebouwen energielabel C moeten hebben en in 2030 zelfs label A. [hier wetstekst]

De door de gemeente ingehuurde deskundigen geven aan dat dat met bouwkundige aanpassingen prima is te doen. Het energieneutraal maken is wat lastiger en kost een hoop geld, maar is zeker niet duurder dan nieuwbouw. En hier gaat het mis. De gemeente geeft namelijk een eigen draai aan die uitkomsten.


Sturing 1 (door ambtenaren – rookgordijn)

In het raadsvoorstel naar de gemeenteraad toe wat door het ambtelijk apparaat is geschreven, creëren deze een rookgordijn door terminologie rond energielabels, het begrip energieneutraal en achterstallig onderhoud op 1 hoop te gooien qua kosten. Dat maakt het raadsvoorstel niet bepaald helder. Eigenlijk wordt hier misbruik gemaakt van de mogelijk ontbrekende kennis van raadsleden op dit terrein. (Waar zij zich overigens niet voor hoeven te schamen.)

Het gemeentehuis huis heeft nu al label C. Daar hoef je dus niks voor te doen. Ook naar A is niet ingewikkeld.  Het door de gemeente ingehuurde Groninger adviesbedrijf Syplon zegt daarover in haar rapport [link] het volgende (pagina 14):

“Het huidige label is reeds C. Om naar label A te gaan zou beter geïsoleerde dakbedekking nodig zijn en zal er extra geïnvesteerd moeten worden in zonnepanelen.”

Maar het college en de ambtenaren willen meer. Zij willen een energieneutraal gebouw. Betekent dat het gebouw net zoveel energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen als dat het gebruikt. Dat is voor een kantoor best wel lastig. Want je hebt niet alleen te maken met verwarming, maar ook met apparaten als PC’s die samen een hoop energie verbruiken.
Volgens de door de gemeente ingehuurde adviseurs, waaronder Syplon, ontstaat er dan een probleem.
Nogmaals Syplon (pagina 14):

“Het monumentale gedeelte is zeer lastig energieneutraal te krijgen. Voor de overige bouwdelen is het van belang om de warmtevraag sterk terug te dringen. Hiervoor moeten de gevels en beglazing extra geïsoleerd worden. Dit zijn forse investeringen en bedragen circa 50% van de nieuwbouwwaarde. Het dak leent zich goed voor zonnepanelen maar de ruimte is onvoldoende om zelfvoorzienend te zijn. Zeker als er ook extra installaties op het dak gezet worden voor de ventilatie.”

 En de eindconclusie van Syplon op pagina 18:

“Voor Johan Modastraat 6 en Havenkade-West 1 is het vrijwel onhaalbaar om energieneutraal te worden.”

Nog even voor alle duidelijkheid. Wettelijk is label A voldoende. Daarvoor hoeft alleen het dak extra geïsoleerd te worden en zonnepanelen geplaatst. De kosten van deze beperkte aanpassingen staan in de gemeentelijke documenten nergens vermeld. Dat zal t.o.v. nieuwbouw een schijntje zijn. Er is geen enkele verstandige reden te bedenken waarom je miljoenen extra zou willen uitgeven om energieneutraal te willen zijn.

In mijn ogen heeft energieneutraal, dus zelf al je energie opwekken, niks met energiezuinigheid te maken. Het geeft alleen aan waar je de energie vandaan haalt. Die kun je zelf opwekken (kost ook geld) of inkopen. Hier geven echter de ambtenaren/college hun eigen draai aan die conclusies.


Sturing 2 (door ambtenaren – misleiding)
Zoals sommige adviseurs niet onafhankelijk zijn, geldt dat ook voor het ambtelijk apparaat dat een voorstel moet schrijven voor de raad over een nieuw gemeentehuis waarin ze (de ambtenaren) zelf werken. Het eindresultaat laat zich raden.

Dat blijkt niet alleen uit bovenstaand verhaal, maar ook op pagina 9 van het raadsvoorstel waarin o.a. de besparing op energie van de gesloopte bibliotheek als exploitatievoordeel van het gemeentehuis wordt gepresenteerd! Het verband tussen energieverbruik van de gesloopte bibliotheek en gemeentehuis ontgaat mij volledig.

Op pagina 7 staat in het raadsvoorstel het volgende:

“Ook zijn nog extra investeringen nodig in verband met de invoering van het voor kantoorgebouwen wettelijk verplichte energielabel C per 1 januari 2023 en energielabel A per 2030. De kosten voor energieabel C worden door bureau Syplon geschat op ruim € 100.000 extra te begroten kosten per jaar voor de komende 10 jaar (bovenop de hiervoor aangegeven kosten van circa € 600.000 per jaar voor onderhoud).”  

Dat is merkwaardig. Syplon zegt juist in haar rapport op pagina 14 dat het gemeentehuis al label C heeft. Dan zijn extra investeringen dus niet nodig. De ambtenaren halen hier algemeen onderhoud en label C kosten door elkaar.

Een ander punt van misleiding staat in het raadsvoorstel op pagina 10 onder “Consequenties”.
Op 16 nov 2016 heeft de gemeente supermarkt De Boer, Kijkshop en bijbehorend parkeerterrein aangekocht voor 1,8 miljoen. De provincie heeft daarvoor en voor de Liefkenshoek (Vissersdijk) 1,5 miljoen subsidie toegezegd. En wat hebben de gemeentelijke ambtenaren daarvan gemaakt?

“Als de gemeenteraad niet akkoord zou gaan met het ambtelijk voorstel tot nieuwbouw gemeentehuis, kan dat o.a. als consequentie hebben dat die toegezegde 1,5 miljoen komt te vervallen.”

Dat is niet alleen flauw, maar een ronduit misleidend dreigement. Toen die subsidie werd toegekend, was er nog helemaal geen sprake van sloop gemeentehuis. De verplichting van label A voor kantoren in 2030 bestond nog niet eens. Zelfs plan 1 was nog maar amper bekend. Het geld was dan ook toegekend voor het volgende:

In het kader van dit toekomstig vervolg heeft de provincie voor de doorontwikkeling van twee projecten op deze as in totaal € 1.500.000,– subsidie verleend. Dit betrof   de aankoop van de zogenoemde Mestemakerlocatie in de Poort van Winschoten en een aankoop voor de afronding van de Liefkenshoek (Vissersdijk).

Bron: Raadsbesluit – Poort van Winschoten – Raad 2017-12-18 + handtek – pagina 1 [link naar document]


Sturing 3 (via externe adviseurs)

Naast het al eerder genoemde Syplon is een ander ingehuurde adviseur het Alkmaarse bedrijf Stichting Maatschappelijk Vastgoed (SMV).
De naam suggereert iets ideëels, maar het blijven vastgoedcowboys. Zij zetten gebouwen neer voor hun opdrachtgevers en die huren het vervolgens terug. Die opdrachtgevers zijn overheid en semi-overheidsinstellingen. Dat betekent voor SMV maximale zekerheid, want men wil natuurlijk wel graag de geïnvesteerde centjes terugverdienen.

In dit geval zou SMV mogelijk een nieuw gemeentehuis bouwen wat vervolgens door de gemeente gehuurd wordt. Uiteraard heeft SMV onderzoek gedaan naar de staat van het huidige gemeentehuis en daaruit concludeerde de gemeente (pagina 5 raadsvoorstel) het volgende:

“Ook wordt in het onderzoek van SMV geconstateerd dat nieuwbouw veruit te verkiezen is boven handhaving van de bestaande bouw. De bestaande Kalfsbeekvleugel en de tussenvleugel van het gebouw aan de Johan Modastraat zijn dusdanig gedateerd, dat er eigenlijk niet veel mee te beginnen valt.”

Goh, hoe is het mogelijk. Wij van WC-eend adviseren WC-eend.

Vervolgens gaat de ambtenaren/college aan de haal met die conclusie. Raadsvoorstel pagina 5.

“De uitkomsten (van SMV-onderzoek) hebben ertoe geleid dat wij nu uitgaan van sloop van de twee kantoorgebouwen aan de Johan Modastraat (met uiteraard handhaving van het monument met toren aan de Langestraat) en het realiseren van nieuwe aaneengesloten huisvesting ter grootte van 6.120 m2 (waarvan 1.170 m2 boven de HEMA).”


Kosten sloop en nieuwbouw + exploitatiekosten
Om de kosten van sloop/nieuwbouw gemeentehuis en aanpassingen aan het Hema-gebouw te financieren, sluit de gemeente een lening af van ca 25 miljoen euro. Gezien de enorme kostenstijgingen in de bouw, zullen daar de komende jaren nog wel wat miljoenen bijkomen.

Volgens wethouder financiën Kees Swagerman (SP) is het geld geen probleem. De gemeente leent dat bedrag en schrijft het over 40 jaar af. Dan kan makkelijk volgens hem, want de besparing op onderhoud en energie is zo groot, dat de nieuwbouw zichzelf terugverdient.

Een van de redenen voor nieuwbouw is dat alhoewel de staat van onderhoud redelijk goed is (Syplon pagina 18), het gebouw zo langzamerhand wel toe is aan groot onderhoud. Dat is jarenlang niet gebeurd. Je kunt dat wel vooruit schuiven, (wat de huidige wethouder financiën ook al 5 jaar doet), maar de kosten worden alleen maar hoger. In het raadsvoorstel staat dat de gemeente daar geen jaarlijks bedrag voor heeft gereserveerd. Dat is vreemd, want in de gemeentelijk jaarverslagen staat voor gebouwen ieder jaar een bedrag gereserveerd. Bijvoorbeeld 2016 – 2,6 miljoen (pagina 60) en 2017 – 1,9 miljoen (pagina 84).

Nu er mogelijk nieuw gebouwd gaat worden, wordt ineens wel een jaarlijks bedrag gereserveerd, omdat er sprake is van annuïtair afschrijven. Het verband tussen annuïtair afschrijven en onderhoud ontgaat mij even.

Dat de woorden van wethouder Swagerman niet kloppen, blijkt uit onderstaande tabellen met een overzicht van oude en nieuwe kosten opgesteld door zijn eigen ambtenaren. Ondanks het afstoten van allerlei gebouwen (raadszaal Winschoten Havenkade-West, Gemeentehuis Scheemda) stijgen de jaarlijkse exploitatiekosten toch nog en wel met 120.000 euro per jaar. Maar eigenlijk veel meer.

Jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis
Kapitaallasten gebouwen en terreinen€ 721.223
Kapitaallasten inrichting en afwerking gebouwen€ 112.417
Jaarlijkse beheers en onderhoudslasten€ 250.000
Jaarlijkse reservering groot onderhoud€ 93.000
-----------------
Totale jaarlijkse kosten nieuw gemeentehuis (A)€ 1.176.640
Nieuw gemeentehuis - exploitatiekosten (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Jaarlijkse kosten oude gemeentehuis+extra lokaties
Kapitaallasten Scheemda, Winschoten en raadszaal€ 426.000
Schoonmaakkosten Scheemda en Winschoten€ 120.000
Onderhoud en energie Scheemda, bibliotheek, Winschoten en raadszaal€ 304.000
Reis- en vergaderkosten tussen de lokaties € 50.000
-----------------
Totaal oude lasten (B)€ 900.000
Tabel 2 - Jaarlijkse kosten oude gemeentehuis+extra lokaties (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Het resultaat van beide tabellen ziet er als volgt uit.

Resultaat vergelijking kosten oude en nieuwe situatie
Bruto tekort jaarlijkse lasten (A-B) € 276.640
Stelpost herhuisvesten personeel (besparing na alles op 1 lokatie) € 155.876
-----------------
Jaarlijks tekort t.o.v. oude situatie€ 120.764
Tabel 3 - Extra jaarlijkse kosten nieuwe gemeentehuis (bron: raadsvoorstel, pagina 9)

 

Ik heb zo mijn twijfels over de geloofwaardigheid van deze posten.
Dat bij de vrijval (besparing) op onderhoud en energie ook de gesloopte bibliotheek meetelt, is wel opmerkelijk. Dat verhoogt lekker het bedrag, maar hoort hier toch echt niet thuis.

Die 50.000 euro aan reis- en vergaderkosten lijken mij wel erg veel. Gaat men met de taxi? Wordt er vergaderd in een horecazaak?

De “stelpost herhuisvesten personeel € 155.876 ” is wel heel bijzonder. Deze besparing zit toch al verwerkt in de nieuwe huisvesting en het vervallen van reis- en vergaderkosten? Dat kan toch niet elk jaar weer terugkomen? Voor een stelpost is het sowieso een wel heel bijzonder bedrag. Bijvoorbeeld een afgerond bedrag als € 150.000 is oké, maar hier heeft iemand vermoedelijk een leuk bedrag verzonnen om het er zogenaamd serieus uit te laten zien.
Deze “besparing” lijkt vooral opgevoerd te zijn met als doel de jaarlijkse exploitatielasten van € 276.640 te verlagen naar € 120.764. Dat lijkt dan een bedrag waarvan gezegd kan worden “ach, die extra kosten vallen nog mee”.

Aangezien deze tabellen echter de basis vormen van de exploitatie zou ik hier als raadslid een uitgebreide specificatie van willen hebben + toelichting.

Ik mis eigenlijk nog een belangrijke kostenpost. Als het huidige gemeentehuis gesloopt wordt, waar worden dan in die tussentijd de ambtenaren ondergebracht en wat kost dat?


Wie betaalt de kosten verbouw Hema?
In het eerste plan kwamen er kantoorplekken op de 1e verdieping van de Hema. Dat is veranderd. De raadszaal komt nu op de 1e verdieping, omdat aan een dergelijke ruimte minder strenge eisen worden gesteld (bijvoorbeeld ramen) dan aan een kantoorruimte.

Maar die 1e verdieping is groot. Wat je daar ook realiseert, er zullen onder andere extra ramen in moeten. Betekent dat de huidige beeldbepalende beplating aan de buitenkant verwijderd moet worden. Mooi nieuwe buitenkant pand dus, maar wie gaat dat betalen?
Wordt de Hema straks verbouwd op kosten van de Oldambtster belastingbetaler? De huidige eigenaar heeft al tientallen jaren niets aan het pand gedaan. Sinds 2004 is hij officieel eigenaar (daarvoor huurde hij het van z’n tante), maar dat heeft qua onderhoud niet geholpen.


Waarom het complete plan fout is
De argumenten waarmee het college probeert de gemeenteraad te overtuigen hoe geweldig of het plan wel niet is, zijn niet erg sterk.
Naast de zogenaamde besparing op exploitatiekosten, die niet kloppen, zoals hierboven uitgebreid besproken, plaats ik hieronder nog wat kanttekeningen bij andere argumenten.

1- In het raadsvoorstel wordt ook gesproken over plannen voor de Vissersdijk (Liefkenshoek). Wat dat met de uitbreiding van het gemeentehuis te maken heeft, ontgaat mij volledig. Zelfs Phaff en de Schippersbeurs worden aangehaald. Die hebben helemaal niks te maken met het Hema-gebied, omdat de afstand domweg te groot is. In dat gebied parkeerruimte creëren voor het centrum is kolder.

2- Extra werkplekken op die plek betekent dat, A – parkeerplaatsen voor winkelend publiek verdwijnen, B – de auto’s van ambtenaren daar nu komen te staan en parkeerplaatsen voor winkelend publiek blokkeren (mensen die geld in het laatje brengen). Nu wordt dus duidelijk waarom binnen de gemeente gesproken wordt over parkeren bij de Harbour Jazz Club. Dat is helemaal van de zotte. Ambtenaren houden parkeerplaatsen bezet van winkelend publiek. Dat publiek moet de auto vervolgens een 0,5km verderop parkeren. Dat is werkelijk bizar.
Weliswaar wordt een deel van het gemeentehuis dat wordt afgebroken parkeerterrein, maar dat zal hard nodig zijn voor ambtenaren. Een groot deel woont buiten de gemeente. Zelfs de hoogste ambtenaren wonen elders. De gemeentesecretaris woont zelfs in Garmerwolde.

3- Er zou enkele duizenden m2 winkelruimte uit de markt worden gehaald. Dat is al jarenlang een obsessie van wethouder Broekhuizen. Winschoten kent nog steeds veel leegstand. Broekhuizen en co lijken maar niet het verschil te willen zien tussen belangrijke en onbelangrijke gebieden waardoor verkeerde m2 worden weggehaald. Zo als de voormalige C1000.
Het gebied rond de Hema is het hart van Winschoten. De kern van het winkelgebied. Daar is vrijwel geen leegstand. De Hema is bezig haar winkelformule te wijzigen waardoor alles gelijkvloers wordt. De vrij te komen bovendieping als raadszaal/kantoren inrichten heeft niks te maken met het uit de markt halen van overbodige m2 winkelruimte. Dat die ruimte mogelijk leeg zou komen te staan, omdat de Hema haar formule wijzigt, is alleen het probleem van de eigenaar. Niemand ziet de lege ruimte. De lege Kijkshop valt wel op, maar die wordt nu bij de Hema getrokken. De Boer stond al vele jaren leeg (incidenteel zat er wat), maar dat is weer ander verhaal.

4- Een ander fraai omschreven argument is het volgende (pagina 4):

“Met de realisatie van de Poort van Winschoten wordt een belangrijke investeringsimpuls gegeven aan de binnenstad (het “Hart”) van Winschoten, wat belangrijk is met het oog op het blijvend versterken van de binnenstad en het tegengaan van (dreigende) verpaupering en leegstand. “

Een kantoor midden in het stadshart voegt niks toe aan het winkelbestand of winkelen op zich. Na 16 uur, op vrijdagavond en zaterdags is het een dode gevel. De extra ambtenaren die straks in het gemeentekantoor komen te werken, bezetten ook nog eens parkeerplekken van winkelend publiek. Wat nu ook al gebeurt door personeel van winkels.

5- In het plan komt een gemeentebalie in de Langestraat. Dat is tamelijk onlogisch. Een balie is geen winkel. Parkeertechnisch niet handig als je met de fiets of auto komt. Ingang zit aan de verkeerde kant.

6- In het allereerste plan uit 2017 was geen sprake van een raadszaal in de uitbreiding van het gemeentehuis. De gemeenteraad wilde dat echter wel graag. Nu wordt het wel meegenomen. Waarschijnlijk om de gemeenteraad te paaien.

7- Afbreken omdat herbouw mogelijk goedkoper zou zijn en het toch al is afgeschreven, is kolder. Juist na afschrijving is een gebouw interessant.
Als we in Nederland alle gebouwen hadden afgebroken na hun technische afschrijvingsperiode, was er architectonisch wel heel weinig overgebleven om van te genieten.

8- Het herindelingspook waart nog steeds rond. Kans is niet ondenkbeeldig dat er over een aantal jaren weer een nieuwe herindeling komt. En dan ook weer een nieuw gemeentehuis, terwijl de hypotheek van het dan net gebouwde gemeentekantoor nog tientallen jaren doorloopt?

9 – Met de Hema zijn tot nog toe alleen maar mondelinge afspraken gemaakt. Gezien de onderhandelingen van de afgelopen jaren, vraag ik mij af wat die afspraken waard zijn. Die had je toch ook op papier kunnen zetten als concept.


Suggestie 1 (werkplekken 3e verdieping)
Volgens het raadsvoorstel van 18 dec 2017 (pagina 2) komen er door de nieuwbouw 100 werkplekken bij. De komende jaren gaan 60 ambtenaren met pensioen. Ja, die kun je niet zomaar tegen elkaar wegstrepen, maar uiteindelijk zullen er netto minder werkplekken nodig zijn. Er wordt uitgegaan van 250 werkplekken (voor 357 personeelsleden).

Gezien het aantal werkplekken en het aantal ambtenaren wat met pensioen gaat, wordt er wel heel veel geld uitgegeven voor nieuwbouw. Waarom niet een extra verdieping op het bestaande gemeentehuis gezet? Voorkomt allerlei gedrochten als een luchtbrug.

De raadszaal blijf aan de Havenkade zitten of de oude raadszaal wordt aangepast en opnieuw gebruikt. Uitleg hieronder.


Suggestie 2 (oude raadszaal opnieuw gebruiken)
Gebruik de oude raadszaal in het historische deel van het oude gemeentehuis opnieuw. Door de herindeling was de ruimte te klein geworden. Op zich was er wel ruimte voor de extra raadsleden, maar dan was er geen ruimte meer voor publiek en pers. Als de nieuwbouw toch wordt afgebroken, kan de raadszaal in het historische deel dan niet worden verlengd t.b.v. pers en publiek (nieuwe 3e verdieping)?


Standpunten coalitiepartners PvhN en VVD
In 2017 was Erich Wünker als VVD gemeenteraadslid tegen het 1e plan. Hij stemde in de raadsvergadering van 18 december 2017 niet alleen tegen, maar motiveerde dat met een toelichting. [Tekst hieronder, audio hier ]

Ja, ik blijf het jammer vinden dat we in het duurste stukje kernwinkelgebied kantoren gaan bouwen. Ook al is het dan op de eerste verdieping en komt er een HEMA op de onderste laag. Vaak zie je dan om 4 uur half 5 de kantoren leeg zijn en dat het hem gewoon een donkere muur wordt. Als daar prachtige mooie woningen zouden zijn dan zou je het dan mijn uitstraling hebben volgens ons. Ja maar goed dan is het dat is een verschil van inzicht, verschil van mening. 

Ik denk ook dat het goed zou zijn om nog eens te overwegen om de uitbreiding op de parkeerplaats achter het gemeentehuis te realiseren in plaats van op de locatie. Maar goed, net wat mijn buurman zegt, de meerderheid is voor dit voorstel, dus het zal het wel halen. 

Ten slot nog een opmerking over de toekomst, het scenario. Nogmaals, ik mis ook helaas die analyse, de afweging in het hele plan. We zijn nu echt bezig om een korte termijn plan neer te leggen voor de komende jaren tav de kantoren. Ik denk toch dat het goed zou zijn geweest zouden we hebben gekeken naar alles wat er op ons afkomt tav automatisering, tav verwachtingen etc etc waardoor de rol van de overheid een heel andere zou worden, althans dat is onze verwachting. En of dan passend is, om nogmaals op dit stuk van het centrum in Winschoten een nieuw gemeentehuis te bouwen, is voor ons een grote vraag. Dank u wel.

Duidelijk verhaal lijkt mij.

Sinds 2018 is Wünker wethouder en moet hij met SP-collega Kees Swagerman een uitgebreidere versie verdedigen. Dat wringt. In het verleden zat dit onderwerp in de portefeuille van wethouder Broekhuizen.
De vraag is wat de VVD-fractie gaat doen. Bij de stemming over de aanleg van een zonnepanelenpark in Finsterwolde eerder dit jaar stemde de fractie tegen dat plan. Tegen het coalitievoorstel nota bene. Kijk, dan snap je wat dualisme betekent en heb je ballen. Daar wilde het college ondanks eerdere toezeggen over het respecteren van de uitslag van een draagvlakonderzoek toch het plan doorzetten. Alles draait weer om geloofwaardigheid.
Mocht de VVD-fractie nu toch akkoord gaan met het nieuwe gemeentehuisplan ondanks hun eerdere woorden, dan komt dat niet echt geloofwaardig over. Ook het uitgeven van zoveel belastingeld aan een discutabel plan is toch niet een VVD ding. Er zijn coalities voor mindere zaken gevallen.

 

Een andere partij, de PvhN, had over uitbreiding van het gemeentehuis ook al haar bedenkingen. Fractievoorzitter Jurrie Nieboer zei daarover in de krant (Dagblad) het volgende:

“De gemeente Oldambt moet de komende jaren miljoenen euro’s bezuinigen. De Partij voor het Noorden (PvhN) vindt het daarom ongepast dat er mogelijk een nieuw stadhuis in Winschoten wordt gebouwd.”

Kijk, dat zijn verstandige woorden. Maar hij zei nog meer. Nogmaals de krant.

“Ook heeft hij er voor gepleit om het huidige gemeentehuis na een aantal bouwkundige ingrepen, de komende tien tot vijftien jaar te blijven gebruiken. De naastgelegen bibliotheek kon via een glazen loopbrug verbonden worden met het huidige stadskantoor.”

En wanneer zei Nieboer dat allemaal? In het Dagblad van het Noorden van 19 juli 2010. [link krant] Het ironische is, dat nieuwbouw en bezuinigingen na 9 jaar weer actueel zijn.

En wat is het grote verschil met toen en nu voor wat betreft zijn partij? Toen zat de PvhN in de oppositie en nu maakt zij sinds 2014 deel uit van de coalitie. De PvhN en coalitie partners SP en PvdA hebben zich al jarenlang gedegradeerd tot ja-knikkers, pardon “loyale partners”. Alle voorstellen van de wethouders worden braaf gesteund.

Onlangs ging het toch “fout”. Tijdens de discussie over de komst van een zonnepanelenpark in Finsterwolde durfde de PvdA-fractie tegen het collegevoorstel te stemmen, maar na een reprimande van PvdA-wethouder Broekhuizen liep de fractie weer braaf in het gelid. De SP was en bleef tegen. Ook de VVD stemde, zoals hiervoor al geschreven, tegen het voorstel.
 

PvdA en PvhN en SP zijn verloren partijen. Ze hebben zichzelf gedegradeerd tot ja-knikker. Zelf nadenken als raadslid is er niet bij. Alles is ondergeschikt aan het instandhouden van de coalitie. Of hebben jullie die paar rotcenten die je elke maand als raadsvergoeding ontvangt zo dringend nodig dat het niet uitmaakt welke beslissing er ook genomen wordt?


Conclusie
Om op zo’n korte termijn over een project van minstens 25 miljoen euro te beslissen, is veel te kort dag. Het belangrijkste is een beter onderzoek naar de exploitatiekosten en alternatieve oplossingen. Stel een bouwcommissie samen bestaande uit raadsleden + eigen onafhankelijke deskundige die bovenop het project zitten. 1 Klinker is wel genoeg.

De gemeente heeft als adviseur onder ander het Groninger bedrijf Syplon ingehuurd. Het is gespecialiseerd in bouwmanagement & huisvestingsadvies. Het bedrijf geeft uitsluitend advies. Dat lijkt mij ook het enige juiste uitgangspunt.

Directeur Bleker zei tijdens een interview in het blad “Kijk op het Noorden – januari 2018” onder meer het volgende:

“In het kader van duurzaamheid hoeft een nieuw nul op de meter of gasloos gebouw niet de eerste optie te zijn. Er zijn ook goede resultaten te behalen door een besparing in energieverbruik, of het langer kunnen laten staan van een gebouw door juist onderhoud. Een gebouw dat blijft staan is het meest duurzame gebouw. Wij kijken waar voor onze klanten de beste én goedkoopste mogelijkheden liggen. Daar zit onze kennis.” [Kijk op Noorden en hier extra info ]

Dat lijkt me een mooie afsluiter van dit artikel.

 

Bopinie -> Dossier Hema-terrein/bibliotheek – geheugenverlies raad

De Oldambtster politiek heeft maandagavond (25-9-2017) de eerste stap gezet naar het mogelijk slopen van de oude bibliotheek en ombouwen van de 1e verdieping van de Hema tot ambtenarenkantoor. Daarnaast werd een voorstel ingediend en aangenomen om te onderzoeken of in het nieuwe complex ook de raadszaal kan worden ondergebracht.

Ik kreeg onmiddellijk visioenen van de sloop van de Klinker en Muziekschool. En het drama rond de bouw van het Cultuurhuis. De parallellen liggen voor de hand. Het plan moet nog uitgewerkt worden, maar inmiddels is het eerste wijzigingsvoorstel al ingediend. Weliswaar zal het nieuwe ambtenarenkantoor zeker geen tientallen miljoenen gaan kosten, maar het zullen er al gauw enkele miljoenen zijn.

In diezelfde raadsvergadering van 25-9 stelde de VVD vragen over de extra kosten van het kunstgrasveld van WVV (eerst 4 ton, uiteindelijk 6 ton). Terecht dat zij zich druk maakt om dat enorme bedrag voor een kunstgrasveld, maar het is wel erg wrang dat vervolgens een raadsmeerderheid blijkbaar al weer vergeten is, dat de huidige raadszaal naast de Tramwerkplaats een paar jaar geleden voor ruim € 156.000 is verbouwd (€ 140.000 verbouw en later nog eens € 16.000 voor akoestische aanpassingen). Niet alleen is de raad kort van geheugen, ook heeft zij totaal niets geleerd van de organisatorische puinhoop, die de bouw van het Cultuurhuis heeft gekenmerkt.

Weet u het nog? Het gebouw zou meerdere parkeerdekken krijgen. Niets van terechtgekomen. Langs de kant van de Ludensweg zouden appartementen komen. Niks van terechtgekomen. De Ludensweg zou worden doorgetrokken naar de Stikkerlaan. Niks van terechtgekomen. Wel of niet een manifestatiehal en waar moet die dan komen. Niks van terechtgekomen, maar wel op voorhand € 500.000 aan bouwer Benus overgemaakt.
Het Cultuurhuis zou zonder subsidie draaien (burgemeester Smit in DvhN van 27-06-2011). Haha. Het was eerst € 730.000 en is vervolgens in alle stilte met 2 ton verhoogd naar € 930.000 op 29-11-2016.

Spreekwoorden zeggen “besturen is vooruitzien” en “je kunt leren van het verleden”. En wat zeiden de politici tijdens de bespreking van het door het college van B & W opgestelde evaluatie-rapport over de bouw van het Cultuurhuis? Volgens coalitiepartijen SP, PvdA, PvhN en CDA en oppositiepartijen ChristenUnie en Fractie Van der Wal geeft het interne rapport een voldoende beeld van de lessen die geleerd moeten worden voor de toekomst.”

Hou dat in uw achterhoofd wanneer u weer een stuk over de plannen rond het Hema-terrein leest.

Over Bopinie: dat is een kort, op persoonlijke titel geschreven opiniestuk.

Sloop bibliotheek Modastraat

Sommige artikelen op deze website zijn geschreven uit boosheid. Meestal vanwege domme uitspraken/beslissingen van mensen zoals politici.
Onlangs was het weer raak. Ik verslikte me bijna in mijn ontbijt toen ik de krantenkop las over de mogelijke sloop van de oude bibliotheek (Johan Modastraat 5) naast het gemeentehuis. [DvhN – 25-07-2017]

Historie bibliotheek Modastraat
De bieb werd in 1977 gebouwd en mag zondermeer een markant gebouw worden genoemd. Dat geldt voor zowel binnen- als buitenkant. Je kunt er heerlijk ronddwalen en je verstoppen in de vele hoekjes die het pand telt. In de biebperiode was het een perfecte plek voor wie zich even met een boek of tijdschrift wilde terugtrekken. Wel zou het van binnen opgeknapt moeten worden. Het heeft van binnen veel schoon metselwerk wat inmiddels nogal gedateerd oogt. Ga bijvoorbeeld sommige muren verven en andere stucken.
Natuurlijk valt over smaak te twisten, maar Winschoten kent de laatste 50 jaar maar weinig architectonisch opvallende gebouwen. En als ze er zijn, worden ze afgebroken zoals de Klinker en de Muziekschool. Los van de kapitaalsvernietiging, is het historisch besef van mensen die zulke beslissingen nemen, dat van een pinda. Helaas liepen en lopen er veel van dergelijke mensen rond in Winschoten. Voor wie wil zien hoe mooi Winschoten er vroeger uitzag, is het genieten van de facebookpagina over de Visserdijk. Gaat inmiddels ook over andere delen van Winschoten. Een uitstekend initiatief van Addy “piano” Adams.


Bibliotheek in Cultuurhuis
De huidige bibliotheek is sinds 2015 ondergebracht in cultuurhuis de Klinker. Waarom is mij niet duidelijk. Het is te danken aan een initiatief van de PvdA. Het heeft geen enkel raakvlak met wat zich in de rest van het gebouw afspeelt. Het naastgelegen, voormalige kantongerechtsgebouw (nu gezondheidspost) was in mijn ogen een perfecte plek voor de bieb geweest. Alles gelijkvloers, dus ook goed bereikbaar voor mensen die slecht ter been zijn en moeders met kinderwagens. Nu moet je voor de jeugdafdeling naar de 1e verdieping. De volwassenen afdeling bevindt zich aan beneden aan de rotondekant. Dat was een mooie plek voor een horecazaak geweest.


Bijdrage bouwkosten Cultuurhuis
Toen de plannen voor de bouw van het Cultuurhuis werden opgesteld, was lange tijd onzeker of de bieb ook mee zou verhuizen. Het gebouw was eigenlijk te groot als bibliotheek. Daarom werden al jarenlang  diverse ruimtes aan anderen verhuurd, zoals het Cultuurhistorisch Centrum Oldambt (CHC). In de eerste plannen van het Cultuurhuis werd er nog van uitgegaan, dat de verkoop van het bibliotheekgebouw zo’n 2,5 miljoen euro zou bijdragen aan de bouwkosten. Uiteindelijk is daar niets van terechtgekomen, omdat er geen koper voor te vinden was.
Na de verhuizing van de bieb in 2015 naar het Cultuurhuis is het CHC achtergebleven, terwijl de rest van het gebouw in beheer is bij anti-kraakbedrijf Carex. Die verhuurt ruimtes aan verschillende organisaties, waaronder moskee Alsahaba en jongerenwerk Jimmy’s.
Een andere gebruiker van het pand is stichting Oud Winschoten, die zich inzet voor behoud van het Winschoter erfgoed. Blijkbaar valt de bibliotheek daar niet onder.  Ipv zich in te zetten voor behoud van het gebouw zeurt men bij de gemeente nu al om een nieuw onderkomen. Het op schoot zitten bij de gemeente (pardon, samenwerken met de gemeente), is blijkbaar belangrijker dan zich inzetten voor het behoud van iets relatiefs oud. Over een paar jaar op een bijeenkomst murmelen bij oude foto’s over hoe mooi het vroeger was, is dan het enige wat nog rest.


Kosten huisvesting en ambtenaren
In 2010 zijn de gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland in het kader van een herindeling samengevoegd. De gemeenteraad vond het destijds belangrijk dat alle ambtenaren in 1 gebouw zouden werken. Nu werken zij in verschillenden gebouwen verspreid over de gemeente. Dat kan soms wat onhandig zijn, maar met moderne communicatiemiddelen zijn veel problemen op te lossen.
Voorlopig wordt vastgehouden aan een groot gemeentekantoor voor alle ambtenaren die dan in de grootste kern zou moeten staan. Dat is dus Winschoten. Maar alle medewerkers van de 3 voormalige gemeenten passen niet in het bestaande gemeentehuis. Zelfs niet nu eindelijk het CBR vertrokken is. (Nooit begrepen wat een dergelijke semi-commerciële organisatie in het gemeentehuis te zoeken had.)

Oldambt telt ca 38.000 inwoners. Bij de gemeente waren in 2016 gemiddeld 320 personen werkzaam.

Jaar2013201420152016
Vast personeel345321310320
Gemiddeld aantal FTE's per jaar; bron jaarverslag 2016

Het meest voor de hand liggend is daarin flink snoeien. Dat bespaart een hoop m2 en geld. Economisch gezien heeft het gros van de ambtenaren geen toegevoegde waarde. Sterker nog, ze kosten vooral geld en traineren met hun regels burgers en bedrijven.
Helaas gaat zoiets niet gebeuren, dus moeten er andere oplossingen worden bedacht.

Winschoten – Garst 1 – dependance gemeentehuis

Scheemda – Brugstraat 2 – dependance gemeentehuis

Een aantal ambtenaren werkt nu in het voormalige gemeenthuis van Scheemda. In Winschoten werkt een deel op de Garst. Wat is er op tegen om ze daar te laten zitten? Eén van de klachten van burgers bij een herindeling is dat alles geconcentreerd wordt in de grootste plaats. Hoe klein misschien ook, maar de aanwezigheid van een groep mensen werkzaam in een buitenplaats zorgt toch voor een stukje bedrijvigheid. Ook voorkomt het dat een gebouw leegstaat en misschien verpaupert. Nu wordt het gebouw onderhouden en dat is uiteindelijk goed voor het aanzicht van de omgeving. Daarnaast moeten de mensen voorzien worden van een natje en droogje, ze maken in de pauze een wandeling en doen bij de lokale supermarkt inkopen, want men is toch al in de buurt. Kortom, hoe bescheiden misschien ook, het geeft wat reuring en je laat als politiek zien, dat een kleine kern ook meetelt.


Kosten huisvesting+salarissen ambtelijk apparaat
Wij zijn wij als Oldambtster belastingbetalers nu kwijt aan salarissen, bureaus, koffieautomaten en een dak waaronder alles kan staan en iedereen zijn werk doet?

Jaar2013201420152016
Personeelskosten24,023,222,223,1
Huisvesting2,42,23,13,3
----------------- ----------------- ----------------- -----------------
Totale kosten ambtelijk apparaat29,828,729,030,5
bron: jaarrekeningen 2013-2016 (bedragen in miljoenen euro's) Opm: De landelijke overheid verandert nog wel eens de regels die bepalen hoe de kosten van het ambtelijk apparaat moeten worden berekend. Betekent dat als je de regels van 2016 los laat op voorgaande jaren, daar andere (lagere) getallen uitrollen. Dat is echter niet correct, want de kosten die in het verleden zijn gemaakt, kun je niet terugdraaien.
Zo tellen de bestuurskosten vanaf 2016 niet meer mee. Betekent dat het bedrag dus te laag is. Tel er maar ca 0,8 miljoen bij op.


Loopbrug tussen gemeentehuis en Hema
Wanneer het gemeentehuis te klein is, ligt het voor de hand, om te onderzoeken of het mogelijk is om in de naastgelegen bibliotheek het gemeentelijk personeel onder te brengen. Dat schijnt echter niet zo eenvoudig te zijn. Mensen met een raket naar de maan sturen is geen enkel probleem, maar volgens “deskundigen” is het vanwege hoogteverschillen niet mogelijk om beide gebouwen met bijvoorbeeld een loopbrug of tunnel te verbinden. (Is mij althans ooit door een gemeenteambtenaar vertelt.)

Inmiddels zijn weer nieuwe argumenten bedacht waarom het ongeschikt zou zijn als ambtenarenkantoor. Het gebouw is te oud, de indeling is onhandig en de exploitatiekosten zijn te hoog. Ook zouden zijn de kosten van onderhoud te hoog zijn.

Het zijn allemaal kulargumenten. Onlangs zijn de kamers van de burgemeester en de wethouders in het oude deel van het stadhuis (Langestraatkant, bouwjaar 1896) voor meer dan een ton opgeknapt. Daar heeft niemand over gemekkerd en dat is ook terecht. Het is onderdeel van de Winschoter historie. De bibliotheek is weliswaar amper 40 jaar oud, maar hoort daar zeker ook bij.

Te pas en te onpas worden adviesbureaus ingeschakeld, maar blijkbaar is dat hier niet nodig. Dat geeft wel te denken.

Maar hoe stoppen we nu alle ambtenaren in het gemeentehuis? Gelukkig hebben de plannenmakers van de gemeente een aantal geniale oplossingen bedacht.
De voorkeursvariant (nr 4, verderop meer info) van met name wethouder Broekhuizen, is slopen van de bibliotheek. Dat ziet er als volgt uit.
We breken de op nog geen 10m afstand van het gemeentehuis staande bibliotheek af (eigendom gemeente) en brengen de ambtenaren onder op de bovenverdieping van de Hema die zeker 100m verderop staat. Vervolgens verbinden we beide gebouwen met een loopbrug, een soort mini blauwe loper, en klaar is kees. Weliswaar moeten er nogal wat bouwkundige aanpassing aan het Hema-gebouw worden uitgevoerd, zoals ramen, maar dat komt vast wel goed. De Hema-eigenaar is al vele jaren van plan om het zwaar gedateerde gebouw te moderniseren en misschien is dit het moment om dat plan eens door te zetten.

Het opmerkelijke is, dat de gemeente sinds 2016 eigenaar is van de Kijkshop. Die zit in hetzelfde gebouw als de Hema. Aangezien de Hema graag alles gelijkvloers wil hebben, kan dat prima door de Kijkshopruimte er bij te trekken. Het plan is dan om de 1e verdieping te ruilen tegen de Kijkshop.

Groningen – loopbrug tussen oude en nieuwe stadhuis (foto RCE)

Een mooi voorbeeld hoe het vooral niet moet, was te vinden in de stad Groningen. Daar waren het oude en nieuwe Stadhuis op de Grote Markt d.m.v. een loopbrug met elkaar verbonden.


Toekomstplannen Hema-terrein
Het mogelijk slopen van de bibliotheek staat niet op zich, maar vormt onderdeel van een groter plan.
Het parkeerterrein achter en naast de Hema, de voormalige supermarkt De Boer en de Kijkshop zijn sinds 2016 in handen van de gemeente. Zij heeft het gekocht van projectontwikkelaar Mestemaker. Die heeft in het verleden voor het gebied talloze plannen ontwikkeld, maar daar is om diverse redenen nooit iets van terechtgekomen. Nu heeft de gemeente in principe de handen vrij om het terrein naar eigen inzicht te ontwikkelen.

In het verleden (2007, gemeente Oldambt bestond nog niet) zijn daar ook al wat schetsen van gemaakt. Afgaande op de woorden van wethouder Broekhuizen, lijkt zij deels terug te vallen op die ideeën. Die wil ik u zeker niet onthouden, omdat het een aardig inkijkje geeft in de gedachtewereld van de plannenmakers.
Destijds had men zelfs nog het plan om een straatje met extra winkels aan de achterkant van de Hema aan te leggen. Dankzij dat straatje en eventueel pleintje zou het gemeentehuis wat meer zichtbaar worden volgens de plannenmakers. Is maar de vraag hoe zinvol dat is. Dat gedeelte van het gemeentehuis is gewoon een kantoorgebouw. Is niet mooi of lelijk, maar puur functioneel. Je gaat er niet voor de lol naar toe, alleen voor een zakelijke reden als paspoort ophalen. Het zou ook prima op een bedrijventerrein kunnen staan.

Het meest bizarre idee wil ik toch even laten zien. Hierbij was sprake van een 12-verdiepingen tellende woontoren op de plek van de Hema. Iemand die zoiets bedenkt, heeft werkelijk geen enkel gevoel voor stedelijke bebouwing en toont een beschamend gebrek aan respect voor de historie van het Winschoter stadscentrum. Er was zelfs een bureau bij betrokken wat zich stedebouwkundig noemt (HKB Groningen).

Voorbeeld uit 2007 van invulling Hema-terrein

Nog een voorbeeld uit 2007 van invulling Hema-lokatie zelf


Plannen anno 2017

Wat de nieuwe plannen betreft, hebben wethouder mevrouw Broekhuizen en co 4 varianten bedacht.

1 – Alleen slopen supermarkt. Verder blijft alles zo als het is. Ook de bibliotheek blijft.

2 – Slopen supermarkt en bibliotheek.

3 – Als 2 + bouw nieuw winkel naast Hema en deels bouw kantoorruimte op huidige parkeerterrein achter winkels. Zie schets Dommeringplaats model A2.

Dommeringplaats model A2

4 – Idem als 3, maar minder kantoorruimte op huidige parkeerterrein. Wel wordt bovenverdieping Hema ingericht als kantoorruimte. Zie hieronder voor schets Dommeringplaats model A.

Dommeringplaats model A

De voorkeur van het college van B & W gaat uit naar variant 4. De gemeente noemt de schetsen trouwens Dommeringplaats. Dat is een mooie verwijzing naar Hotel Dommering die daar ooit gestaan heeft. Op die schetsen zijn de bibliotheek en voormalige supermarkt De Boer al gesloopt.
Aan de rechterkant (rood omkaderd) komen woningen te staan. Voor die woningen loopt een nieuwe weg langs, die de Modastraat met Schönfeldplein verbindt.
Achter de Hema wordt een dubbele rij bomen geplant. De eerder genoemde loopbrug die gemeentehuis en Hema verbindt loopt achter de bestaande winkels (Readshop, Jeansshop) langs.
Een ernstige misser in de plannen is het verdwijnen van parkeerplaatsen.


Verdwijnen parkeerplaatsen achter de Hema
Wanneer het terrein achter en naast de Hema grotendeels zou worden bebouwd, komen belangrijke parkeerplaatsen te vervallen. Voor snel een boodschapje doen, is dat terrein zeer belangrijk. Doordeweeks staat het aardig vol en op de zaterdag zelfs helemaal. Wanneer je als gemeente probeert een compact winkelcentrum te creëren, zul je ook moeten zorgen voor parkeerplaatsen in de nabijheid.

Hoe een aantrekkelijk en goed functionerend winkelgebied er uit moet zien, weten ze heel goed bij adviesbureau Broekhuis Rijs. De gemeente huurt dit gerenommeerde adviesbureau regelmatig in. In 2012 heeft het bedrijf een rapport [link hier] over het Winschoter winkelbestand opgesteld. Dat zeer leesbare en nog steeds grotendeels actuele rapport zegt over het Hema-terrein en omgeving (pag. 35) het volgende:

“Op de kop van het gebied is op het terrein naast de Hema onlangs (rapport is van 2012, GvdL) meer parkeergelegenheid gekomen; een sterk bronpunt (aanleverpunt bezoekers) aan deze zijde van het centrum is belangrijk voor het functioneren van het centrumgebied.”

En op pag 38:
“Naast een duidelijk kernwinkelgebied met trekkers op de juiste locaties zijn de bronpunten van wezenlijk belang voor het functioneren van het centrum. In de situatie van het gewenste compacte kernwinkelgebied is dat niet anders. Direct rondom het centrum dienen grotere parkeermogelijkheden aanwezig te zijn en in de rand daaromheen kan gratis worden geparkeerd.”

Het plan om parkeerruimte op te offeren voor woningbouw en kantoorruimte voor ambtenaren, is dus volledig fout.


Suggesties

Tot slot nog wat suggesties.

Suggestie 1 – Nieuwbouw naast de Hema

In het krantenartikel waarin over de mogelijke sloop van de bibliotheek werd geschreven, kwam ook de invulling van de ruimte (nu parkeerterrein) naast de Hema aan de orde. Ooit stond daar het gebouw van de NMB. Nu mompelde de wethouder iets over een gemeentewinkel. Daar zit toch niemand op te wachten. Verkoop dat stuk grond en zet er een horecazaak op, bijvoorbeeld een grand-cafe of brasserie. Het is een perfecte locatie en zeer geschikt voor een terras. Vrijwel de hele dag zon. De plek om te kijken en gezien te worden. Met het verdwijnen van Hotel de Nederlanden zit er op die centrumplek niks meer op horecagebied. (Een automatiek is toch een heel ander iets.)

Suggestie 2 – serre Hema

Als de Hema toch verbouwd wordt, bouw dan aan de zijkant (Schönfeldpleinkant) een serre die dienst doet als koffiebar. De doorgang tussen Hema en DA-drogist is nu sfeerloos breed. Daar kunnen best wat meters af. Maar zorg dan wel voor een echt mooi serre, zoals hieronder. Mevrouw BOB en ik hebben daar ooit koffie gedronken. (Daarna was ons geld op.)

Zeist – serre hotel Figi

Suggestie 3 – Alternatief ambtenarenkantoor

Als de ambtenaren toch in het Winschoter centrum moeten blijven, is het misschien een idee om het parkeerterrein achter het gemeentehuis te bebouwen. Het parkeerterrein blijft, maar de huisvesting begint op de 1e verdieping. Het is een relatief goedkope bouwmethode, omdat je alleen een partij heipalen hoeft te slaan. Er komt geen kelder onder, want dat is duur. De nieuwbouw is eenvoudig met het bestaande gebouw te verbinden. Ook kan op die plek een stijlvollere entree naar het gemeentehuis worden gerealiseerd.
Ook het ’t Rond zou zeer geschikt zijn als gemeentehuis. Als winkelcentrum is het de zoveelste historische vergissing op die plek. Haal je ook gelijk een heleboel m2 winkelruimte uit de markt.

Parkeerterrein achter gemeentehuis

Suggestie 4 – Toekomst bibliotheekgebouw

Ook al zou de bieb ongeschikt zijn als werkplek voor ambtenaren en is het moeilijk er een koper voor te vinden (is alles trouwens een kwestie van vraagprijs), dan is dat nog steeds geen reden om ‘m af te breken. Bij het minste of geringste wordt een adviesbureau ingehuurd, maar dat is bij mijn weten hier niet gebeurt.

Ja, wordt gezegd: “het gebouw is niet zo energiezuinig en het tocht er.” Het gebouw heeft als energielabel C. Dat is helemaal niet zo gek. Dat het er kan tochten is niet onlogisch. Het is van binnen een open gebouw. Als er ergens een buitendeur of raam wordt opengezet, ontstaat al gauw een luchtstroom door het hele gebouw. Denk maar eens aan een lange gang in een gebouw. De brandweer wil niet voor niks dat er brandvertragende deuren in zo’n gang worden geplaatst.

Wat een mogelijke toepassing zou kunnen zijn, is het gebouw verhuren als bedrijfsverzamelgebouw voor startende ondernemers. Dat verhuren moet dan gebeuren door een persoon die het hele gebouw zelf weer van de gemeente huurt. Alsjeblieft geen bemoeienis van de politiek of ambtenaren. En dan wel graag serieuze, commerciële bedrijven i.p.v. mensen die zichzelf als artistiek of kunstenaar zien en een ander de rekening laten betalen zoals in de voormalige LTS is gebeurd.

Het gebouw kun je opsplitsen in verschillenden verhuurbare segmenten. Deze delen kun je m.b.v. glazen wanden en deuren isoleren, zodat de tochtstromen ook grotendeels verdwijnen. Dankzij het glas houd je toch de openheid van het gebouw in tact. De gedachte is enigszins het Big Building idee zoals dat in de stad Groningen is gedaan met het voormalige Postsorteercentrum achter het hoofdstation. [link hier]

Mocht het gebouw veel ict-achtige bedrijven aantrekken, is de Big Beep een mooie naam. [uitleg: beep = Engelstalig voor korte piep, zoals bijvoorbeeld een computer/smartphone die maakt. Ook is beep de fonetische klank van bieb (bibliotheek)]. Het sluit ook aan op het idee van de gemeente om een internationaal onderwijsproject op te starten voor studenten (EDRiT). Die projectorganisatie zou prima in de Big Beep passen.
Qua organisatie is het niet de bedoeling dat de gemeente zich er mee bemoeit. Zij verhuurt alleen het gebouw aan een organisatie die haar eigen gang gaat


Slot
Zoals dit artikel laat zien, is het slopen van de bibliotheek en bebouwen van het parkeerterrein achter de Hema een slecht plan. Het is een vervolg op het zogenaamde actieprogramma Versterking Binnenstad. In het kader van dat plan is de afgelopen jaren maar liefst 26 miljoen euro in de binnenstad geïnvesteerd. Wanneer je kijkt hoe dat geld besteed is (slopen verkeerde gebouwen, zoals de C1000, waardoor winkels in dat gebied in de gevarenzone komen en mogelijk moeten sluiten, Oldambtplein gevaarlijkste rotonde van Winschoten), kun je rustig spreken van 1 van de grootste financiële debacles van de afgelopen jaren. Ik kom daar in een uitgebreid artikel nog op terug. Hier nog 1 voorbeeld waarom die 26 miljoen grotendeels verkeerd besteed is.

Voormalige videotheek Torenstraat – foto Google streetview

Het zogenaamd uit de markt halen van vierkante meters winkelruimte blijkt in de praktijk te ontaarden in verspilling van belastinggeld.
Een prachtig voorbeeld is de voormalige videotheek in de Torenstraat. Het pand is door de gemeente voor 180.000 euro aangekocht en gesloopt. Nu ligt er een braakliggend stuk grond en is het lelijke pand wat er achter stond volledig in het zicht. De eenheid in bebouwing is verbroken. Het aanzicht van de straat is weg met zo’n rare open plek tussen de huizen. (Schuin aan de overkant is net zo’n “gat” (toekomstige stadstuin). De enige die hier beter van is geworden, is de pandeigenaar. In de goede jaren heeft deze hier een prima boterham verdient, maar als het slecht gaat, mag de belastingbetaler er voor opdraaien. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Kom dan met een herbouwplan voor bijvoorbeeld appartementen. Of had het bestaande pand omgebouwd. Is op andere plekken in de Torenstraat wel gebeurd.

Wordt vervolgd.