Zwembad en sporthal “De Hardenberg” Finsterwolde – Bezuinigingsrapporten

Dit is een bijlage bij het artikel “Zwembad en sporthal “De Hardenberg” Finsterwolde – deel 2”.

Bezuinigingsrapporten 2014
Nog voordat de gemeente Oldambt in 2012 de Hardenberg had teruggekocht, vond zij al dat de kosten van het complex te hoog waren. Stond vermeld in de sportnota 2011 (pagina 36). Werd in 2014 nog eens door wethouder Bard Boon bevestigd in een interview (DvhN 4 juli). Vandaar dat naar verschillende manieren is gezocht om daar iets aan te doen. In 2014 verschenen twee interessante rapporten over de toekomst van o.a. sporthal en zwembad De Hardenberg.


Rapport 1 – Huis voor de Sport
Het eerste rapport was opgesteld door het Huis voor de Sport in opdracht van 7 Oost-Groninger gemeenten in het kader van een Regionaal Woon- en Leefbaarheidsplan. De gemeente Oldambt had echter opdracht gegeven voor een eigen onderzoek naar haar zwembaden en werkte niet mee aan het rapport van het Huis voor de Sport.
Uiteindelijk werden de zwembaden in het Oldambt door de onderzoekers op eigen initiatief toch meegenomen in het verslag. Eén van de adviezen was om De Hardenberg te sluiten. (En het zwembad in Scheemda of Meeden.) De meest opmerkelijke uitspraak was als volgt:

Citaat

“De Hardenberg in Finsterwolde staat in het ‘Lege Land’ en kan vervallen omdat De Watertoren nog voldoende capaciteit heeft.”

Indirecte bron: rapport Coresta – [pagina 27].

Wethouder Bard Boon reageerde daar destijds geërgerd op, omdat het volgens hem zorgde voor onrust. Ter geruststelling stuurde hij alle raadsleden een e-mail.

Nu, 9 jaar later, gebruikt de gemeente hetzelfde argument als antwoord op vragen van raadsleden.
Citaat:

Waarom gaat de Hardenberg dicht en blijft Winschoten open?

Winschoten kan grotendeels De Hardenberg wel opvangen, andersom niet.
In De Hardenberg is geen wedstrijdsport mogelijk. (waterpolo, duiken, zwemtoernooien etc.)

Bron: [document Vraag en Antwoord raad Bezuiniging 2023 – Antwoorden op vragen PvdA 2022-09-13 – pagina 5]

Het argument dat de Watertoren nog voldoende capaciteit zou hebben, gaat echter niet op.
Enkele maanden voordat bovenstaande vragen+antwoorden werden opgesteld in een document voor raadsleden, heeft in juni 2022 Arjan Dik, assistent-bedrijfsleider en Hoofd Zwembaden in de gemeente Oldambt een notitie opgesteld getiteld “Consequenties Sluiten Zwembaden”.

Daarin stond onder andere het volgende:

“Als zwembad De Hardenberg in Finsterwolde zoals gepland deze zomer dicht gaat, loopt de wachtlijst in overdekt zwembad De Watertoren in Winschoten op tot 1,5 jaar.”

“Voor de verenigingen wordt het ‘een puzzel om het badwater in de avonden te verdelen’. De verenigingen bezetten nagenoeg alle uren die hiervoor beschikbaar zijn. ‘Bij het sluiten van een zwembad zullen verenigingen moeten fuseren’. In de weekenden moet zelfs een aantal activiteiten bij gebrek aan accommodatie worden afgelast.”

Bron: DvhN 15 febr. 2023

Arjan Dik stuurde zijn verslag direct aan alle raadsleden. Kreeg daarvoor echter op z’n kop van de gemeente, omdat het niet direct had gemogen.


 Rapport 1 – Huis voor de Sport – stand van zaken
Het bijzondere van het rapport van het Huis voor de Sport is wel dat de voorstellen die in 2014 werden gedaan om te bezuinigen grotendeels zijn uitgevoerd.

Voorstel 2014:

De overdekte baden die het best zouden kunnen sluiten, zijn het bad van Van der Valk in Zuidbroek, het D.G. van den Noortbad in Muntendam en De Hardenberg in Finsterwolde. Bij de mogelijk te sluiten buitenbaden gaat het om De Horsten in Musselkanaal, Bad Noord in Stadskanaal en ofwel De Kolck in Meeden, ofwel De Ringberg in Scheemda.

En hoe is de situatie nu?
De Kolck in Meeden – plan sluiten afgewezen door raad eind 2014
Ringberg Scheemda – wordt gerund door vrijwilligers
Van der Valk Zuidbroek – gesloten 1 jan. 2016
De Horsten Musselkanaal – 2022 overgedragen aan lokale stichting
Bad Noord Stadskanaal – 2022 overgedragen aan lokale stichting


Rapport 2 – bureau Coresta (mei 2014) – privatisering zwembaden
Het tweede rapport dat in 2014 verscheen, was opgesteld door onderzoeksbureau Coresta en beschreef de mogelijkheden tot bezuinigen op de drie zwembaden in het Oldambt d.m.v. privatiseren. [rapport hier]

Of zo als Coresta het formuleerde:

“De aanleiding van het onderzoek is om te achterhalen of een vergaande vorm van verzelfstandigen financieel voordeliger is voor de gemeente Oldambt. Het idee is dat private exploitanten de drie zwembaden kosteneffectiever kunnen exploiteren dan momenteel het geval is. Het doel is om de jaarlijkse uitgave van de gemeente met 30% terug te dringen, tot ongeveer € 450.000,- per jaar.”

Verantwoordelijke wethouder Bard Boon heeft daar een aantal zaken uitgehaald, die in de categorie klein bier vallen. Citaat:

Bijvoorbeeld het slimmer inkopen van zwembadchemicaliën en het opzetten van een roulatiesysteem voor personeel.

Daarnaast investeert Oldambt eenmalig een bedrag van 50.000 euro om de exploitatiekosten van De Hardenberg te verlagen. Boon: ,,Maar de lasten voor dit complex moeten wel naar beneden. Daar werken we hard aan. We proberen bijvoorbeeld ook de sporthal vaker te verhuren.”
(bron: DvhN 4 juli 2014 )

Dat was opmerkelijk, want die aanbevelingen stonden ook al in de Sportnota 2011. Ze werden echter pas ingevoerd na de gemeenteraadverkiezingen van 2014.

Met een ander belangrijk advies in het rapport werd echter niets gedaan.
Aan zwembad de Watertoren en MFC Hardenberg (totale complex, incl. school) hangt een lening van maar liefst € 4.500.000,-. (pagina 5+6). Het opnieuw afsluiten van deze lening zou tot een flinke besparing kunnen leiden.

Maar waarom gebeurde dat niet?
Als de gemeente geld moet lenen, is dat niet gekoppeld aan een project, maar bedoelt voor meerdere projecten tegelijk. Een lening is dus niet gekoppeld aan bijvoorbeeld een zwembad en kan daarom niet opnieuw worden afgesloten met als doel lagere rentekosten voor het zwembad.